Του Γιώργου Δαλακούρα,
Η Ραΐσα Μαξίμοβνα Τιτορένκο Γκορμπατσόβα υπήρξε Ρωσίδα ακαδημαϊκός και η σύζυγος του τελευταίου Σοβιετικού ηγέτη, του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ.
Γεννήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 1932, στην περιοχή του Κράι Αλτάι από πατέρα Ουκρανό και μητέρα ντόπια. Λόγω της δουλειάς του πατέρα της, ο οποίος ήταν μηχανικός τρένων, έζησε σε πολλά μέρη της Σοβιετικής Ένωσης. Όταν, το 1949, αποφοίτησε από το σχολείο τής απονεμήθηκε το χρυσό μετάλλιο ως επιβράβευση για τη λαμπρή επίδοσή της. Κάπως έτσι, άνοιξε ο δρόμος προς την τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς δεν απαιτούταν να δώσει εισακτέες εξετάσεις.
Αποφοίτησε το 1955 από το Πανεπιστήμιο της Μόσχας, έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές της στο αντικείμενο της φιλοσοφίας. Ωστόσο, τα φοιτητικά της χρόνια αποτέλεσαν το πρώτο momentum της ζωής της, αφού γνώρισε και έπειτα παντρεύτηκε, στις 25 Σεπτεμβρίου 1953, τον Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, τότε φοιτητή νομικής. Δύο χρόνια μετά τον γάμο τους, μετακόμισαν στη Σταυρούπολη, πόλη στον βόρειο Καύκασο. Ενώ ο Γκορμπατσώφ συμμετείχε όλο και ενεργότερα στο Κομμουνιστικό Κόμμα, η Γκορμπατσόβα δίδασκε μαρξιστική-λενινιστική φιλοσοφία στο Ιατρικό Ινστιτούτο και στο Αγροτικό Ινστιτούτο της Σταυρούπολης. Παράλληλα, πραγματοποίησε την έρευνά της με θέμα: «Η ανάπτυξη νέων χαρακτηριστικών της αγροτικής ζωής στις συλλογικές εκμεταλλεύσεις».
Το ζευγάρι, το 1978, επέστρεψε στη Μόσχα και η Ραΐσα εργάστηκε ως λέκτορας στο πανεπιστήμιο της πόλης. Θα διακόψει το εκπαιδευτικό της έργο, μόλις, το 1985, όταν ο Μιχαήλ εκλεγεί Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης. Ως Πρώτη Κυρία, θα ανατρέψει τα παραδοσιακά δεδομένα, δεν θα χαθεί πίσω από τον σύζυγό της, αλλά θα βρίσκεται δίπλα του και θα τον συνοδεύει σε όλες τις επίσημες επισκέψεις του στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Η ίδια υπήρξε από τα ιδρυτικά στελέχη του Ιδρύματος Σοβιετικού Πολιτισμού, ενώ έκανε δωρεές και σε μουσεία.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έδειξε για τα θύματα της πυρηνικής καταστροφής του Τσερνόμπιλ. Όχι μόνο επισκέφθηκε την περιοχή και στήριξε με κάθε τρόπο τους πληγέντες, αλλά διηύθυνε το Ταμείο Βοηθείας για τα Παιδιά του Τσερνόμπιλ. Μετά την παραίτηση του συζύγου της, ασχολήθηκε με το Ίδρυμα Γκορμπατσώφ. Τον Μάρτιο του 1997, ίδρυσε τον Σύνδεσμο Ραΐσα Μαξίμοβνα, στόχος του οποίου ήταν η ενεργότερη συμμετοχή των γυναικών στα κοινά.
Στις 22 Ιουλίου 1999, διεγνώσθη με λευχαιμία. Δύο μήνες μετά, στις 20 Σεπτεμβρίου 1999, «έφυγε». Μία επιστολή της μαρτυρά το παράπονό της: «Έπρεπε να αρρωστήσω και να πεθάνω από μία θανατηφόρα ασθένεια, για να με καταλάβουν οι άνθρωποι».
