Του Κωνσταντίνου-Ειρηναίου Σταμούλη,
Αν μη τι άλλο αφήνουμε πίσω μας μια γεμάτη πολιτικά εβδομάδα, η οποία συμπεριέλαβε πλήθος αντιπαραθέσεων για ζητήματα της επικαιρότητας όπως το άνοιγμα των σχολείων και η διαχείριση της κίνησης αυτής τη στιγμή που τα κρούσματα του κορωνοϊού αυξάνονται ραγδαία ή η φωτιά στη Μόρια η οποία κατέστρεψε ολοσχερώς τους προσφυγικούς καταυλισμούς αφήνοντας κυριολεκτικά άστεγους πολλούς πρόσφυγες. Δεν μπορούμε όμως να μην σχολιάσουμε ένα από τα βασικότερα ζητήματα των ημερών. Και φυσικά αναφέρομαι στην Ευρωμεσογειακή σύνοδο MED-7 η οποία αποτελεί έναν παράγοντα μεγάλης βαρύτητας για την εξωτερική πολιτική της χώρας μας ιδιαίτερα ως προς την διευθέτηση των ζητημάτων που άπτονται των σχέσεων μας με την Τουρκία.
Στη σύνοδο MED-7 λοιπόν, η οποία διεξήχθη στο Πορτίτσιο, τοποθεσία λίγο από έξω από το Αζαξιό στην Κορσική, παρευρέθηκαν οι ηγέτες της Γαλλίας, Εμάνουελ Μακρόν, της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, της Ιταλίας, Τζουζέπε Κόντε, της Μάλτας, Ρόμπερτ Αμπέλα, της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ και της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα. Στόχος της συνόδου ήταν «να επιτευχθεί πρόοδος στη συναίνεση αναφορικά με τη σχέση της Ε.Ε. με την Τουρκία, ιδίως ενόψει της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. στις 24-25 Σεπτεμβρίου» και μπορούμε να πούμε ότι πράγματι, οι ηγέτες των χωρών αυτών συνέκλιναν στη συγκεκριμένη γραμμή. Επίκεντρο των συζητήσεων ήταν η Τουρκική προκλητικότητα, τόσο στα ενεργειακά, όσο και στις απανωτές παραβιάσεις στο Αιγαίο αλλά και εν γένει επιθετική και απειλητική ρητορική της.
Τα ελληνικά οφέλη
Με θετικό πρόσημο ολοκληρώθηκε η σύνοδος για την Ελληνική πλευρά καθώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατάφερε να αποκομίσει την στήριξη τόσο του Γάλλου Προέδρου Εμάνουελ Μακρόν, με τον οποίο είχε και κατ΄ιδίαν συνομιλία, όσο και των υπόλοιπων ηγετών. Συγκεκριμένα, με τις εργασίες της Συνόδου, ενδυναμώθηκε η φιλία μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας κάτι το οποίο κατανοούμε καλύτερα και μέσα από τις δηλώσεις του Γάλλου Προέδρου ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε ότι «θα πρέπει να είμαστε σταθεροί και ισχυροί απέναντι στον Ερντογάν» σημειώνοντας ωστόσο ότι «θέλουμε να αποφύγουμε την κλιμάκωση των εντάσεων, αλλά η Τουρκία θα πρέπει να ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της». Συγχρόνως μέσα από το ποστάρισμά του στο twitter στο οποίο σημείωνε «Pax Mediterranea», δηλαδή Μεσογειακή Ειρήνη, έστειλε ένα σαφές μήνυμα προς κάθε πλευρά πως η Μεσογειακή συμμαχία είναι ισχυρή.
Συγχρόνως, κυβερνητικές πηγές κάνουν λόγο για «απόλυτη συμφωνία και συμβατότητα» μεταξύ Μακρόν και Μητσοτάκη αλλά και για προοπτική βελτίωσης της στρατηγικής τους σχέσης με αμυντική συμφωνία Ελλάδας-Γαλλίας.
Στη σωστή κατεύθυνση κινήθηκαν και οι δηλώσεις του Έλληνα Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος δήλωσε πως «θα αποτρέψουμε την απόπειρα της Τουρκίας να διχάσει την Ευρώπη. Η στήριξη στην Ελλάδα και την Κύπρο δεν είναι έκφραση αλληλεγγύης, είναι αναγνώριση ότι διακυβεύονται στρατηγικά συμφέροντα για την Ευρώπη», συμπληρώνοντας πως «η Τουρκία έχει χρόνο για να κάνει ένα βήμα πίσω».
Τι αναφέρει η Διακήρυξη του Αζαξιό
Για να έχουμε όμως και μια ευρύτερη εικόνα των όσων συμφωνήθηκαν στην Κορσική, ας ρίξουμε μια ματιά στα βασικά σημεία της Διακήρυξης του Αζαξιό, όπως αυτή ονομάστηκε στην οποία αναφέρονται στην παράγραφο 6, μεταξύ άλλων, τα εξής:
«Επαναλαμβάνουμε την πλήρη υποστήριξή μας και την αλληλεγγύη μας προς την Κύπρο και την Ελλάδα ενόψει των επανειλημμένων παραβιάσεων της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους, καθώς και των αντιπαραγωγικών ενεργειών της Τουρκίας. Καλούμε όλες τις χώρες της περιοχής να συμμορφωθούν με το διεθνές δίκαιο, ιδίως το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, και να ενθαρρύνουμε όλα τα μέρη να επιλύσουν τις διαφορές τους μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων».
Στο κείμενο που συνυπέγραψαν οι ηγέτες της MED-7 αναφέρεται επιπλέον ότι «ελλείψει προόδου στην εμπλοκή της Τουρκίας σε διάλογο και εκτός εάν τερματίσει τις μονομερείς της δραστηριότητες, η Ε.Ε. είναι έτοιμη να καταρτίσει έναν κατάλογο περαιτέρω περιοριστικών μέτρων που θα μπορούσαν να συζητηθούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24-25 Σεπτεμβρίου 2020».
Ώρα για πράξεις…
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι οι εξελίξεις της Ευρωμεσογειακής συνόδου MED-7 αποτελούν μια μεγάλη ελληνική διπλωματική επιτυχία καθώς πλέον η χώρα μας απέσπασε τη στήριξη συμμάχων χωρών μαζί με την προθυμία τους να συνεισφέρουν στην επίλυση των ανησυχητικών ζητημάτων στο Αιγαίο. Το ζήτημα όμως είναι η στήριξη αυτή να μεταφραστεί με πράξεις. Γιατί πολλάκις η Ελλάδα τυγχάνει στήριξης των ισχυρών συμμάχων της σε δηλώσεις, ωστόσο όταν έρχεται η στιγμή των πράξεων, μένει μόνη και εκτεθειμένη απέναντι στην Τουρκία, του απρόβλεπτου Ερντογάν, κάτι που τη καθιστά τη γείτονα χώρα αυτομάτως και επικίνδυνη. Η διπλωματική αυτή επιτυχία λοιπόν, θα έχει συνέχεια μονάχα αν η Ελληνική Κυβέρνηση δεν αναπαυθεί στα λόγια και επιδιώξει τη διαρκή και σαφή στήριξη των συμμάχων της. Βρισκόμαστε στη σωστή κατεύθυνση αλλά δεν είναι ώρα για ενθουσιασμούς.
