Της Σοφίας Χρηστακίδου,
Έχουμε ακούσει πολλές φορές ότι η θεωρία δεν είναι το ίδιο με την πράξη. Η εμπειρία είναι πιο σημαντική από τα πτυχία και το να ζήσεις τη ζωή δεν είναι το ίδιο με το να βγάλεις ένα πανεπιστήμιο. Κατά πόσο ισχύουν όμως όλα αυτά στην πραγματικότητα;
Ένα από τα αντικείμενα που έχουν παραμεληθεί επανειλημμένα από τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι η Στρατηγική. Με τον όρο αυτό εννοούμε με μία φράση το που βρίσκεται κανείς και το που θέλει να πάει. Το Στρατηγικό Πλάνο μας δείχνει τι μέσα διαθέτουμε, ποια πρέπει να αποκτήσουμε και πως θα τα χρησιμοποιήσουμε για να πετύχουμε τους στόχους που έχουμε θέσει. Στην ουσία, δηλαδή, η Στρατηγική μας λέει τι ακριβώς να κάνουμε, βήμα προς βήμα, για να πετύχουμε αυτά που θέλουμε. Και μάλιστα το αντικείμενο αυτό έχει ευρεία εφαρμογή και εκτός των επιχειρήσεων. Χρησιμοποιείται, επίσης, στον στρατό, στον σχεδιασμό της καριέρας μας, ακόμη και στην απόκτηση συντρόφου.
Πώς όμως όλα αυτά εφαρμόζονται στην πράξη; Για να το καταλάβουμε καλύτερα αυτό θα πρέπει να δούμε τα συστατικά που απαρτίζουν ένα στρατηγικό σχέδιο.
Διαχείριση Πόρων
Οι πόροι μίας επιχείρησης δεν είναι μόνο οι πρώτες ύλες και τα χρήματα που διαθέτει. Είναι, κυρίως, οι άνθρωποί της και οι ικανότητες που αυτοί έχουν. Επίσης, στους πόρους ενός επιχειρηματικού οργανισμού συγκαταλέγονται η τεχνολογία που έχει στην κατοχή του, τα πνευματικά δικαιώματα και πολλά άλλα. Η δεξιότητα του να τοποθετεί κανείς τον σωστό άνθρωπο στην σωστή θέση και να του δίνει τα κατάλληλα εργαλεία για να διεξάγει μία εργασία στον συντομότερο δυνατό χρόνο και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο είναι από τις πιο σημαντικές για έναν οργανισμό και καθορίζουν την επιβίωσή του στο επιχειρηματικό περιβάλλον. Στην Ελλάδα βλέπουμε πολλές φορές ότι η σωστή κατανομή των πόρων δεν υπάρχει στις επιχειρήσεις. Οι εργαζόμενοι δουλεύουν σε αντικείμενα άσχετα με αυτά που έχουν σπουδάσει, δεν έχουν το βαθμό πρωτοβουλίας που απαιτείται πολλές φορές, ενώ η τεχνολογία που έχουν στην διάθεσή τους δεν είναι η καλύτερη δυνατή.
Δυνάμεις και Αδυναμίες
Αναφέρομαι φυσικά στην πολύ γνωστή σε όλους SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats) Analysis. Η ανάλυση αυτή είναι κάτι περισσότερο από ένα κομμάτι χαρτί. Μας δείχνει σε ποια σημεία πρέπει να εστιάσει μία επιχείρηση περισσότερο την προσοχή της και σε ποια λιγότερο. Αν για παράδειγμα ένας οργανισμός έχει πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα μέχρι να εισπράξει τις απαιτήσεις του θα πρέπει, οπωσδήποτε, να ψάξει για πόρους ρευστότητας. Θα μπορούσε, ίσως, να στραφεί σε κάποιας μορφής βραχυχρόνιου δανεισμού, προκειμένου να ανταπεξέλθει στις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις του. Οι περισσότεροι επιχειρηματίες πραγματοποιούν τη συγκεκριμένη ανάλυση μόνο όταν πρόκειται να εισπράξουν κάποια επιδότηση ή να προσελκύσουν επενδυτικό κοινό. Η SWOT Analysis είναι, όμως, ένα από τα πιο σπουδαία εργαλεία, διότι μπορεί να ανιχνεύσει κρυμμένες ευκαιρίες και να εντοπίσει επερχόμενους κινδύνους, οπότε πρέπει να εφαρμόζεται τακτικά.
Management και σύστημα παρακίνησης
Το συγκεκριμένο κομμάτι έχει να κάνει έμμεσα με τη στρατηγική των επιχειρήσεων. Εντάσσεται περισσότερο στο θεωρητικό πλαίσιο της Διοίκησης των Επιχειρήσεων καθεαυτό, αλλά θα ήθελα να κάνω μία ξεχωριστή αναφορά γιατί παραμελείται συνεχώς από τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα και συνδέεται άμεσα με την σωστή διαχείριση των πόρων. Όλοι οι οργανισμοί θέλουν να προσλάβουν το καλύτερο δυνατό προσωπικό, προκειμένου να έχουν την καλύτερη δυνατή ποιότητα στα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους. Η πλειοψηφία των εταιρειών, όμως, δεν έχει ένα συγκεκριμένο πλάνο για την προσέλκυση ικανών εργαζομένων. Όπως οι πελάτες, έτσι και οι εργαζόμενοι, χρειάζονται κάποιο κίνητρο για να δουλέψουν για μία επιχείρηση. Το περιβάλλον εργασίας, ο μισθός, τα μπόνους επίτευξης στόχων και οι άριστες εργασιακές σχέσεις είναι μερικά από τα κίνητρα αυτά και οι επιχειρήσεις θα πρέπει να φροντίσουν να τα παρέχουν στους εργαζομένους τους για να δίνουν οι τελευταίοι τον καλύτερο εαυτό τους.
Όραμα και Αξίες
Πρόκειται για τις πιο παρεξηγημένες έννοιες της ελληνικής επιχειρηματικής πραγματικότητας. Ο εταιρικός κόσμος έχει την εντύπωση ότι το όραμα μίας επιχείρησης είναι, απλά, κάτι που γράφουμε στην ιστοσελίδα μας για να εντυπωσιάσουμε. Στην ουσία, όμως, είναι η αποστολή που καλούμαστε να φέρουμε εις πέρας. Και πρέπει να είναι τόσο ξεκάθαρο που να μπορεί να αποτυπωθεί με μία πρόταση. Για παράδειγμα η Coca Cola είχε ως όραμα να υπάρχει το αναψυκτικό της σε κάθε γωνιά της Γης. Να μπορεί κανείς να τεντώσει το χέρι του και να πάρει μία Coca Cola. Και το κατάφερε. Αυτό είναι που την καθιστά και επιτυχημένη. Όταν δεν υπάρχει ξεκάθαρο όραμα δεν ξέρει κανείς που να ρίξει το βάρος των προσπαθειών του και τελικά δεν καταλήγει πουθενά. Κάποιες εταιρείες εστιάζουν στις χαμηλές τιμές, άλλες στην υψηλή ποιότητα, άλλες στην ποικιλία, άλλες στην ταχύτητα παράδοσης και άλλες στην ασφάλεια. Θα πρέπει κανείς να αποφασίσει λοιπόν πιο είναι το όραμά του και ο ρόλος του στην επιχειρηματική αρένα. Από την άλλη οι αξίες της επιχείρησης είναι τα «πρέπει» και τα «δεν πρέπει» που πρέπει να τηρούν όλα τα μέλη της. Οι αξίες καθορίζουν ποιες συμπεριφορές είναι ανεκτές και ποιες όχι, ποιος είναι ο κώδικας δεοντολογίας που πρέπει όλοι να ακολουθούν.
Συμπερασματικά, λοιπόν, βλέπουμε ότι όλα τα θεωρητικά εργαλεία έχουν άμεση εφαρμογή στην πραγματικότητα. Οι έννοιες αυτές δεν εφευρέθηκαν μόνο για να υπάρχουν στα βιβλία, αλλά για να λύνουν πραγματικά προβλήματα. Αυτός είναι άλλωστε και ο κύκλος των εμπειρικών επιστημών, όπως είναι και τα Οικονομικά. Παρατήρηση, συλλογή δεδομένων, διατύπωση θεωρίας και επαλήθευση. Εάν η θεωρία δεν εφαρμόζεται τότε είναι λάθος. Εμπειρία και θεωρία είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.
