Του Ραφαήλ Νικόλαου Μπελενιώτη,
Στον απόηχο των αντιδράσεων της «μυστικής συμφωνίας» με την Τουρκία, που απεκάλυψε με άρθρο του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επανέρχεται και ορθώς το ζήτημα της μυστικής διπλωματίας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ με μπροστάρη τον πρώην Υπ. Εργασίας, κύριο Κατρούγκαλο έσπευσε να ζητήσει δημοσίως τα ρέστα από την κυβέρνηση σχετικά με το περιεχόμενο των συζητήσεων και της συμφωνίας, μιας και η τελευταία δεν έχει έρθει στο φως της δημοσιότητας από την στιγμή που επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη της. Η αρχηγός του ΚΙΝΑΛ κυρία Φώφη Γεννηματά με τη σειρά της έσπευσε να δηλώσει, πως η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός «ασκούν επικίνδυνη μυστική διπλωματία» και φέρουν ακέραια την ευθύνη των αποτελεσμάτων.
Η μυστική διπλωματία περιλαμβάνει διαβουλεύσεις, επί μακρόν συζητήσεις, αμοιβαίες ενδεχομένως αποχωρήσεις και κάποιες λογικές διαφωνίες, αλλά και αναμενόμενα αδιέξοδα. Όλα αυτά βρίσκονται σε πλήρη οργασμό, ας είμαστε σίγουροι για αυτό, όχι τόσο στα διπλωματικά σαλόνια της Ελλάδας και της Τουρκίας, αλλά σε Ευρωπαϊκό έδαφος και αν θέλουμε να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι σε Γερμανικό. Μας ξενίζουν όλα αυτά; Μας φαίνονται ανήκουστα; Δεν θα έπρεπε. Η μυστική διπλωματία είναι τόσο παλιά όσο και ο άνθρωπος, η ανάγκη για εχεμύθεια στις διαβουλεύσεις δύο μερών, όταν βρίσκονται σε μια τεταμένη κατάσταση ή ακόμα χειρότερα σε μια γραμμή σύγκρουσης είναι πρωτίστως ανάγκη ανθρώπινη, διαφορετικά κάθε άναρθρη κραυγή θα προεξοφλεί την αναπόφευκτη σύγκρουση.
Η μυστική διπλωματία επίσης δεν είναι κάτι που ανέκυψε πρόσφατα στην εξωτερική πολιτική της χώρας μας, εν όψει των προκλήσεων και επιθετικών κινήσεων της Τουρκίας. Ο πρ. Υπουργός εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ, ο κύριος Νίκος Κοτζιάς είχε μια σειρά μυστικών επαφών και εφάρμοσε πλήρως τις αρχές της μυστικής διαπραγμάτευσης, όταν ακόμα διαπραγματευόταν μια συμφωνία που θα έλυνε το ονοματολογικό ζήτημα της πρώην FYROM. Η Συμφωνία των Πρεσπών, καλό είναι να θυμόμαστε, ότι έφθασε στα χέρια και στα μάτια του ελληνικού λαού, όταν πλέον ήταν ωφέλιμο για την όλη διαδικασία και δεν εγκυμονούσε κανένα κίνδυνο στους σχεδιασμούς του ΥΠΕΞ από τις αναμενόμενες αντιδράσεις.
Η ανάληψη πρωτοβουλιών διεξαγωγής μιας μυστικής διαπραγμάτευσης, σίγουρα μελλοντικά μπορεί να εκθέσει σε ανεπανόρθωτη ζημιά μια κυβέρνηση, όταν τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης δεν θα είναι τα αναμενόμενα ή τα αποδεκτά. Ο κίνδυνος αυτός μεγεθύνεται, μάλιστα, όταν το μοντέλο της μυστικής διπλωματίας εφαρμόζεται σε ευαίσθητα και πολύπλοκα ζητήματα, όπως τα εθνικά θέματα. Άπαξ όμως και αναλάβει μια κυβέρνηση να φέρει εις πέρας μια μυστική διαπραγμάτευση, το μπαλάκι της διαμόρφωσης της κοινής γνώμης πέφτει σίγουρα στο γήπεδο και καλούνται όλα τα μέρη να παίξουν μπάλα. Ένας ποδοσφαιρικός αγώνας μπορεί να διέπεται από το fair play, αλλά και από ανελέητο τακτικισμό.
Ο ρόλος της αντιπολίτευσης είναι αρκετά κρίσιμος στη διαχείριση μιας σειράς εθνικών μυστικών διαπραγματεύσεων. Ως είθισται ο αρχηγός της οργανωμένης αξιωματικής αντιπολίτευσης ενημερώνεται αρμοδίως για τις εξελίξεις. Οφείλει τόσο να επιδείξει εγκράτεια στις εκφράσεις και στα λεκτικά σχήματα – πόσο μάλλον όταν ακόμα διενεργούνται οι διαπραγματεύσεις – αλλά και εγκράτεια στις πράξεις. Σίγουρα, εκφράζει τις διαφωνίες του – αν υπάρχουν – αλλά είναι σημάδι πολιτικής ωριμότητας αν μπορέσει να κρίνει ορθά το πότε αυτές θα εκφραστούν, αλλά και με ποιόν τρόπο θα ήταν εθνικά ωφέλιμο να εκφραστούν δημόσια, κρίνοντας το πότε θα συνεπικουρούσαν στην εθνική προσπάθεια και δεν θα υπονόμευαν το έργο της κυβέρνησης και κατ επέκταση, τους εθνικούς στόχους και τις ανάλογες κόκκινες γραμμές.
Η πιο πρόσφατη αντιπολίτευση, αυτή του ΣΥΡΙΖΑ, σίγουρα πιάνει βαθμό κάτω από τη βάση, με μια εμμονική τάση υπονόμευσης κάθε κίνησης της κυβέρνησης στα εθνικά θέματα. Ακόμα και στροφή από προηγούμενες θέσεις του και προτροπές, είδαμε να κάνει ο Αλέξης Τσίπρας (Συμφωνία μερικής οριοθέτησης με Αίγυπτο), προκειμένου να ασκήσει μια επιφανειακά αιχμηρή αντιπολίτευση και να προλάβει να πιαστεί από κάθε μισή στραβοτιμονιά, ελπίζοντας σε έναν εκτροχιασμό.
Από την άλλη, ας μην ξεχνάμε και τον τρομακτικό εκτροχιασμό της Νέας Δημοκρατίας, όταν ήταν αντιπολίτευση και έμελλε να διαχειριστεί τις κινήσεις της τότε κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στο ονοματολογικό ζήτημα της FYROM, πριν την Συμφωνία των Πρεσπών. Ο τότε «αγώνας» των φίλιων μέσω ενημέρωσης της ΝΔ, έντυπων και ηλεκτρονικών, τα οποία μέρα και νύχτα φιλοξενούσαν δηλώσεις βουλευτών της Ν.Δ. που δεν δίσταζαν να μιλούν για εθνική προδοσία, ενώ παράλληλα αφιέρωναν σαλόνια στις «Μακεδονικές Οργανώσεις» που κατέκλυζαν το Σύνταγμα, ήταν και θα είναι στιγμή ύψιστης ανευθυνότητας και πολιτικού καιροσκοπισμού. Η ίδια η στρατηγική που ακολούθησε η Νέα Δημοκρατία ως αντιπολιτευτική τακτική πάνω στη Συμφωνία των Πρεσπών και θα μείνει σίγουρα στην ιστορία, θα έπρεπε να διδάσκεται ως παράδειγμα προς αποφυγή.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχοντας βιώσει μια εθνικά επιζήμια και ανεύθυνη αντιπολίτευση σίγουρα θα έπρεπε να ζυγίζει την κάθε λέξη του, όταν αναφέρεται σε εν εξελίξει εθνικές διαπραγματεύσεις. Αλλά μια ακόμα ευκαιρία για σοβαρή αντιπολίτευση, μάλλον θα χαθεί, όσο και αν ελπίζουμε για το αντίθετο.
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1999. Είναι τελειόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με κατεύθυνση στην Ιστορία. Αρέσκεται στο να αποκωδικοποιεί την τρέχουσα επικαιρότητα μέσω της αρθρογραφίας.
