Της Μαρίας Κουτσανδριά,
Εν αντιθέσει με το παραδοσιακό «ζωντανό» τηλεμάρκετινγκ, τα περιβόητα robocalls επιτρέπουν σε εταιρείες να προσεγγίσουν χιλιάδες εν δυνάμει καταναλωτές σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Επισήμως, ορίζονται ως τηλεφωνικές κλήσεις από αυτοματοποιημένες πηγές, υποδυόμενες πολλάκις χρήστες από τη λίστα των επαφών μας, που μεταφέρουν προ-ηχογραφημένα μηνύματα σε μεγάλο αριθμό ατόμων με πραγματική ευελιξία, η οποία ουσιαστικά επιτρέπει στις εταιρείες να καταγράφουν εύκολα και φθηνά μηνύματα που προσφέρουν συγκεκριμένα προϊόντα και υπηρεσίες. Ενδεικτικά αναφέρεται πως, αν και ο αριθμός των «robocalls» που πραγματοποιήθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες παρουσίασε πτωτική πορεία κατά τους πρώτους μήνες της πανδημίας, οι αριθμοί έχουν αρχίσει να εκτοξεύονται εκ νέου, αφού τα περιοριστικά μέτρα που σχετίζονται με τον κορωνοϊό αποσύρθηκαν, οπότε τα τηλεφωνικά κέντρα σε όλο τον κόσμο επαναλειτούργησαν. Η αναζωπύρωση δεν αναστέλλεται, παρά τις αλλεπάλληλες προσπάθειες κυβερνητικών και βιομηχανικών παραγόντων για την πρόληψη και τον αποκλεισμό τους. Οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας και τα τρίτα μέρη προσφέρουν υπηρεσίες εντοπισμού και αποκλεισμού κλήσεων ανεπιθύμητης αλληλογραφίας. Μάλιστα το Ανώτατο Δικαστήριο διατήρησε την ομοσπονδιακή απαγόρευση των αυτοματοποιημένων κλήσεων–ρομπότ που πραγματοποιήθηκαν χωρίς τη συγκατάθεση του παραλήπτη.
Τι ισχύει όμως αναφορικά με το ελληνικό νομικό πλαίσιο; Δεδομένου ότι οι εταιρείες της χώρας μας εμφανίζουν έντονη δραστηριότητα ως προς τη χρήση της συγκεκριμένης μεθόδου επικοινωνίας, πως θα μπορούσε να αναχαιτιστεί το «πρέσινγκ» των ανεπιθύμητων αυτοματοποιημένων διαφημιστικών κλήσεων («robocalls»);
Το ζήτημα αυτό, ρυθμίζεται στις διατάξεις του ν.3471/2006 και συγκεκριμένα στο άρθρο 11 περί Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ιδιωτικής ζωής στον Τομέα των Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών. Ειδικότερα προβλέπεται ότι: «η χρησιμοποίηση αυτόματων συστημάτων κλήσης, ιδίως με χρήση συσκευών τηλεομοιοτυπίας (φαξ) ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, και γενικότερα η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών με οποιοδήποτε μέσο ηλεκτρονικής επικοινωνίας, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, για σκοπούς απευθείας εμπορικής προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών και για κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς, επιτρέπεται μόνο αν ο συνδρομητής συγκατατεθεί εκ των προτέρων ρητώς». Περαιτέρω, με την τροποποιηθείσα παράγραφο 2 του ως άνω άρθρου ορίζεται ότι: «Δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών με ανθρώπινη παρέμβαση (κλήσεων) για τους ανωτέρω σκοπούς, εφόσον ο συνδρομητής έχει δηλώσει προς τον φορέα παροχής της διαθέσιμης στο κοινό υπηρεσίας, ότι δεν επιθυμεί γενικώς να δέχεται τέτοιες κλήσεις. Ο φορέας υποχρεούται να καταχωρίζει δωρεάν τις δηλώσεις αυτές σε ειδικό κατάλογο συνδρομητών, ο οποίος είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου».
Συμπέρασμα
Τα robocalls απαγορεύονται (επιτρέπονται μόνο εφόσον προηγείται η συγκατάθεσή μας–σύστημα opt in) εν αντιθέσει με τις διαφημιστικές κλήσεις με ανθρώπινη παρέμβαση που επιτρέπονται πλέον, εκτός αν ο καλούμενος είχε δηλώσει ότι δεν τις επιθυμεί (σύστημα opt-out).
Επιπλέον προστασία έχει τη δυνατότητα να αναζητήσει ο καταναλωτής στην εταιρεία κινητής τηλεφωνίας όπου είναι συνδρομητής, αιτούμενος να μη δέχεται κλήσεις με απόκρυψη αριθμού και αν όλα αυτά δεν τελεσφορήσουν, να ασκήσει αγωγή χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται η περίπτωση της Salerno, πελάτισσας τράπεζας στην Αμερική, η οποία έλαβε 465 αυτοματοποιημένες κλήσεις, μέσα σε διάστημα 6 μηνών το 2014. Η ίδια χρησιμοποιούσε μόνο μια πιστωτική κάρτα της Credit One Bank, όταν άρχισε να δέχεται αλλεπάλληλες κλήσεις από «robocalls», οι οποίες συνεχίστηκαν για μήνες.
«Εκείνη την εποχή εργαζόμουν σε δύο δουλειές και δεν μπορούσα να απαντώ στο τηλέφωνο την ώρα της εργασίας μου. Ο φίλος μου ήταν πραγματικά άρρωστος στο νοσοκομείο, οπότε όταν έπαιρνα τις κλήσεις ήθελα συνεχώς να ελέγχω το τηλέφωνό μου, ακριβώς επειδή ήταν άρρωστος, αλλά δεχόμουν συνεχόμενες κλήσεις από αυτούς», είπε η Salerno.
Τέλος, ενδιαφέρον πέρα από τα πραγματικά περιστατικά, παρουσιάζει και το ποσό της αποζημίωσης, το οποίο ανήλθε στα 232.500 δολάρια και επιδίκασε δικαστήριο της Νέας Υόρκης, με νομική βάση την Telephone Consumer Protection Act.
Πηγές
- https://spectrumlocalnews.com/nys/buffalo/community/2020/08/18/western-new-york-woman-wins-judgement-against-robocalls
- https://www.lawspot.gr/nomikes-plirofories/nomothesia/n-3471-2006/arthro-11-nomos-3471-2006-mi-zititheisa-epikoinonia
- Alicia Hatfield, Note, Phoney Business: Successful Caller ID Spoofing Regulation Requires More than the Truth in Caller ID Act of 2009, 19 J.L. & POL’Y 827, 840 (2010). Henning Schulzrinne, Chief Tech. Officer, Fed. Commc’ns Comm’n, The Network Presentation at Robocalls All The Rage: An FTC Summit (Oct. 18, 2012) (arguing that an attractive feature of robocalling is its cheap transport costs).
