Του Τάσου Μοσχονά,
Μέσα στο πολυπληθές βορειοδυτικό τμήμα των Η.Π.Α., γεμάτο με πόλεις, όπως το Chicago και η Minneapolis, κρύβεται η πολιτεία της North Dakota, ένα από τα πιο καλά κρυμμένα μυστικά της χώρας. Οι περισσότεροι Αμερικανοί ίσα ίσα γνωρίζουν την ύπαρξη της πολιτείας, εάν δεν ανήκουν στους 740.000 κατοίκους της. Αυτός ο πληθυσμός την καθιστά μία από τις πιο αραιοκατοικημένες και λιγότερο πολυπληθείς πολιτείες (47η). Ακόμα και η μεγαλύτερή της πόλη των 135.000 κατοίκων, το Fargo, είναι γνωστή περισσότερο για την ομώνυμη ταινία και μετέπειτα σειρά των αδερφών Coen, η οποία, μάλιστα, δεν γυρίστηκε καν στην ίδια την πολιτεία, αλλά στη γειτονική Minnesota!
Παρ’ όλα αυτά, σχετικό μουσείο αφιερωμένο στην ταινία υπάρχει, κυρίως εξαιτίας της ανάγκης να δημιουργηθούν αξιοθέατα και τουριστική κίνηση. Η πολιτεία δέχεται τους λιγότερους τουρίστες στη χώρα, με τις προσπάθειες για την αντιστροφή της κατάστασης, τα τελευταία χρόνια, να εστιάζουν στον οικοτουρισμό, εκμεταλλευόμενες τις τεράστιες ανεκμετάλλευτες και ανέγγιχτες από τον άνθρωπο εκτάσεις (η πολιτεία είναι 19η άλλωστε σε μέγεθος), γεμάτες με εθνικά πάρκα, φάρμες και ράντσα, που καλύπτουν το 90% της συνολικής της έκτασης.
Εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης στον βορρά των Η.Π.Α., στα σύνορα με τον Καναδά, η North Dakota είναι από τις πολιτείες με το βαρύτερο κλίμα στη χώρα. Οι χειμώνες είναι μεγάλοι και μπορεί να διαρκούν έως και 8 μήνες, ενώ τα καλοκαίρια είναι ζεστά και ξηρά. Κατά την περίοδο αυτή, ακμάζει η γεωργία, κύρια πηγή ασχολίας και εισοδήματος για το ¼ των κατοίκων της πολιτείας. Στα ανατολικά, στην περιοχή Red River Valley, βρίσκονται φάρμες και κτήματα, στα οποία καλλιεργούνται τεράστιες ποσότητες σιτηρών. Τα περισσότερα ζυμαρικά των Η.Π.Α., μάλιστα, προέρχονται από την πολιτεία, καθώς και μεγάλο ποσοστό ζάχαρης, καλαμποκιού και σόγιας. Στα δυτικά, το Missouri Plateau είναι λοφώδες με πολύ δυσχερές κλίμα, που οδηγεί σε πολυάριθμες πλημμύρες. Στον νότο, εντυπωσιακοί βραχώδεις σχηματισμοί έχουν ονοματιστεί ως Badlands. Το νοτιοδυτικό τμήμα, όμως, είναι αυτό που έβαλε την παλαιότερα αμιγώς γεωργική Πολιτεία στον «οικονομικό χάρτη».
Στο τμήμα αυτό, που καλύπτεται από απέραντες εκτάσεις γρασιδιού σε μορφή στέπας, έλαβε χώρα η οικονομική αναγέννηση της πολιτείας, το 2006. Με την ανακάλυψη τεράστιου ορυκτού πλούτου, πολυάριθμες πετρελαϊκές εταιρείες εγκαταστάθηκαν στην πολιτεία και άρχισαν την εξόρυξη πετρελαίου με τη μέθοδο “fracking”. Δεκάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν, απασχολώντας ντόπιους, αλλά και άτομα που συνέρρεαν στην πολιτεία με κίνητρο το εύκολο χρήμα. Και εύκολο χρήμα ήταν, πράγματι! Η πολιτεία διατηρεί το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας σε ολόκληρη τη χώρα (3,2%), ενώ το μέσο εισόδημα κατάφερε να ξεπεράσει το 29% του εθνικού μέσου όρου. O πληθυσμός της πολιτείας, δε, αυξήθηκε κατά σχεδόν 100.000 κατοίκους.
Ό,τι συμβαίνει, όμως, γρήγορα και ανώδυνα, έχει αρκετές φορές αντίστροφες επιπτώσεις στο διηνεκές. Πέραν των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, που αποδεδειγμένα προκαλεί το fracking, η ταχύτατη ανάπτυξη φέρει στο φως τις πιο άσχημες όψεις του καπιταλιστικού συστήματος. Η Ρεπουμπλικανικά ελεγχόμενη πολιτεία λειτουργεί υπό ένα ιδιαίτερα ελκυστικό για τις επιχειρήσεις καθεστώς. Η ελάχιστη δυνατή φορολογία και ο περιορισμένος έλεγχος και παρεμβατισμός έχουν προκαλέσει ένα καθεστώς εταιρικής αυθαιρεσίας χωρίς προηγούμενο. Εργατικά ατυχήματα πλέον αποτελούν τον κανόνα στα σημεία των εξορύξεων, για τα οποία οι εταιρείες πολύ εύκολα μπορούν να αποποιηθούν την ευθύνη ή και να γλιτώσουν με εκπτώσεις (!) στα κανονικά πολύ υψηλά πρόστιμα. Αγωγοί πετρελαίου, δε, το 2016, παρ’ ολίγον να εκτοπίσουν ιθαγενή πληθυσμό, με αιματηρές διαμαρτυρίες να λαμβάνουν χώρα. Η κατάσταση θυμίζει άγρια δύση και το χρήμα φαίνεται να κυριαρχεί πλέον στην πολιτεία με μια απρόθυμη ηγεσία να μην φαίνεται να νοιάζεται καθόλου να βάλει φρένα στις πετρελαϊκές επιχειρήσεις για την προστασία της υγείας των πολιτών και του πλούσιου οικοσυστήματος της πολιτείας.
Για μεγάλη μερίδα του Αμερικανικού πληθυσμού, η North Dakota είναι ένα uncharted territory. Ιστορικά, η περιοχή ήταν σπίτι αυτοχθόνων, που σταδιακά εκτοπίστηκαν. Το 1889, η περιοχή απέκτησε το status πολιτείας και εντάχθηκε στην Ένωση μαζί με τη γειτονική South Dakota. Μάλιστα, ο τότε Πρόεδρος Harrison μπέρδεψε τα χαρτιά, ώστε κανείς να μην μάθει ποια πολιτεία μπήκε πρώτη και τυπικά στην Ένωση, με σκοπό να καμφθούν τυχόν αντιπαλότητες ανάμεσά τους. Οι ιθαγενείς, παρ’ όλα αυτά, διατήρησαν ορισμένα settlements ανά σημεία, ενώ το ποσοστό τους, σήμερα, αγγίζει το 5% του συνολικού πληθυσμού. Το 90% είναι λευκοί, ενώ σημαντική είναι η σκανδιναβική μειονότητα, που διατηρεί ήθη και έθιμα από χώρες, όπως η Νορβηγία και η Δανία, που αποτυπώνονται και στην τοπική κουζίνα.
Πολιτικά, η πολιτεία τείνει ξεκάθαρα προς το Ρεπουμπλικανικό κόμμα. Όλοι οι 3 εκπρόσωποι της πολιτείας στο Κογκρέσο είναι Ρεπουμπλικανοί, ενώ έχουν και την πλειονότητα των θέσεων στο North Dakota Legislative Assembly. Κυβερνήτης της Πολιτείας είναι, από το 2016, ο Doug Burgum, επιχειρηματίας, με καμία προηγούμενη πολιτική εμπειρία. Νίκησε με ποσοστό 75%, δηλωτικό της κυριαρχίας των Ρεπουμπλικανών στην πολιτεία. Και δεν είναι δύσκολο να δει κανείς γιατί. Ο πληθυσμός είναι κυρίως αγροτικός ή εργάζεται στον τομέα των εξορύξεων πετρελαίου, ενώ απουσιάζουν και οι μεγάλες πόλεις – συνήθως προοδευτικά κέντρα, που στηρίζουν τους Δημοκρατικούς. Μεγάλο ποσοστό των κατοίκων είναι θρησκευόμενοι και μάλιστα ενεργοί, όπως φαίνεται από τον μεγάλο αριθμό εκκλησιών. Αυτό φαίνεται και από την κατεύθυνση της πολιτικής για ζητήματα, όπως οι αμβλώσεις και τα δικαιώματα των γυναικών. Η πολιτεία, αν και βόρεια, άρα φαινομενικά μη ανήκουσα στον συντηρητικό νότο, ακολουθεί μια πολιτική εναντίον των αμβλώσεων, παρόμοια με της Alabama. Υπάρχει μόνο μία κλινική σε όλη την πολιτεία, που έχει αδειοδοτηθεί σχετικά, ενώ και η νομοθεσία περιέχει κωλύματα και ερμηνευτικές διατάξεις, που είναι έτοιμες να χτυπήσουν το δικαίωμα, που κατοχυρώθηκε με την ιστορική απόφαση Roe v. Wade, το 1973.
Η κυριαρχία των Ρεπουμπλικανών αποτυπώνεται και στα εκλογικά αποτελέσματα. Το συντηρητικό κόμμα κερδίζει ανελλιπώς τις εκλογικές αναμετρήσεις στην πολιτεία από το 1968. Τελευταίος Δημοκρατικός Πρόεδρος, που κέρδισε την πολιτεία, ήταν ο Lyndon Johnson το μακρινό 1964, σε μια από τις πιο σαρωτικές εκλογικές νίκες. Οι διαφορές συνήθως εκτινάσσονται πάνω από 10%, ενώ ακόμα και μη δημοφιλείς υποψήφιοι, όπως ο Bob Dole, το 1996, κέρδισαν έστω και με μικρότερη διαφορά. Στις εκλογές του 2016, ο Donald Trump κατάφερε να κερδίσει με διαφορά που άγγιξε το 30%, σε μια πολιτεία που αφήνει ελάχιστες αμφιβολίες σχετικά με το αποτέλεσμα. H πολιτεία σπάνια φιγουράρει ως κεντρική στην εκάστοτε εκλογική αναμέτρηση, εξαιτίας της προβλεψιμότητας των αποτελεσμάτων, αλλά και των μόλις 3 εκλεκτόρων, που προσφέρει στο κόμμα που νίκησε, που αποτελεί το μικρότερο νούμερο στις εκλογές. 3 εκλέκτορες προσφέρουν και οι γειτονικές South Dakota, Montana και Wyoming, εξαιτίας του μικρού τους πληθυσμού.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις για τις επερχόμενες εκλογές έλαβαν χώρα τον Μάρτιο (!), γεγονός που δείχνει την ασημαντότητα της πολιτείας στη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος. Ο Donald Trump διατηρεί άνετη διαφορά της τάξεως του 23% και δεν χωρά αμφιβολία πως, ίσως, με κάποια μείωση της διαφοράς, θα καταφέρει να κερδίσει αυτή τη σκληροπυρηνική «κόκκινη» πολιτεία του βορρά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- History of North Dakota, HISTORY, https://www.history.com/topics/us-states/north-dakota
- Geography and Climate of North Dakota, State Historical Society of North Dakota, https://www.ndstudies.gov/gr4/north-dakota-agriculture/part-2-production-agriculture/section-1-geography-and-climate-north-dakota
- North Dakota Voting History, 270 to win, https://www.270towin.com/states/North_Dakota
- North Dakota Facts, Encyclopedia Britannica, https://www.britannica.com/place/North-Dakota/People
- North Dakota in Congress, GovTrack, https://www.govtrack.us/congress/members/ND
Γεννήθηκε το 1997 και έχει μεγαλώσει στην Αθήνα. Είναι προπτυχιακός φοιτητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για θέματα εξωτερικής πολιτικής και Διεθνούς Περιβαλλοντικού και Ποινικού Δικαίου. Παρακολουθεί ημερίδες και σχετικές με το αντικείμενό των σπουδών του ομιλίες, ενώ στον ελεύθερό του χρόνο ασχολείται με το πιάνο, τις τέχνες κάθε είδους και την ανάγνωση βιβλίων και περιοδικών ποικίλης ύλης.
