Της Ελπίδας Καλαμαράκη,
Το κλίμα που επικρατεί τους τελευταίους μήνες στο Χονγκ Κονγκ θυμίζει έντονα τις εξεγέρσεις του προηγούμενου έτους, όταν η χώρα διένυε μία από τις χειρότερες πολιτικές της κρίσεις, σχεδόν ανάλογη με εκείνη του 1997, οπότε και μεταβιβάστηκε η κυριαρχία από την Βρετανία στην Κίνα. Οι χιλιάδες, ιδιαίτερα βίαιες διαδηλώσεις του 2019 κατά του Κινέζικου Κουμμουνιστικού Κόμματος (ΚΚΚ), είχαν εξασθενίσει τους πρώτους μήνες της νέας χρονιάς, λόγω της έξαρσης της πανδημίας του Covid-19. Κατά συνέπεια, ο περιορισμός των συναθροίσεων «έδωσε την ψευδαίσθηση» στην Κίνα ότι θα μπορέσει να προβεί, χωρίς αντιστάσεις, στην εφαρμογή ενός νέου νομοσχεδίου, το οποίο θα περιορίζει την αυτοδυναμία του Χονγκ Κονγκ. Όμως, οι ήδη αγανακτισμένοι με την Κίνα κάτοικοι, αψηφώντας την πανδημία, επέστρεψαν στους δρόμους το Μάιο, δηλώνοντας πως υποστηρίζουν το φιλοδημοκρατικό κίνημα και τονίζοντας πως απαιτούν το ΚΚΚ να σεβαστεί την αρχή του 1997 «μία χώρα, δύο συστήματα» και να σταματήσει τις έντονες παρεμβάσεις στο σύστημα δικαιοσύνης της πρώην βρετανικής αποικίας.
Ωστόσο, παρά την έντονη αντίσταση των διαδηλωτών, στις 30 Ιουνίου, η μόνιμη επιτροπή του Εθνικού Λαϊκού Κογκρέσου της Κίνας ψήφισε ομόφωνα, παρακάμπτοντας το τοπικό Κοινοβούλιο του Χονγκ Κονγκ, το νόμο «περί εθνικής ασφάλειας». Ο συγκεκριμένος νόμος καθορίζει τέσσερα αδικήματα: την αποσχιστική δραστηριότητα, την υπονόμευση του κράτους, την τρομοκρατική δραστηριότητα και την αθέμιτη σύμπραξη με ξένες δυνάμεις. Αναλυτικότερα:
- Τα αδικήματα της απόσχισης, της υπονόμευσης, της τρομοκρατίας και της συνωμοσίας με ξένες δυνάμεις θα τιμωρούνται με ποινές που φτάνουν μέχρι την ισόβια κάθειρξη.
- Οι εταιρείες ή οι όμιλοι που παραβιάζουν το νόμο θα τιμωρούνται με πρόστιμο και, ενδεχομένως, με διακοπή της δραστηριότητάς τους.
- Η φθορά ορισμένων οχημάτων και εξοπλισμού μεταφορών θα θεωρείται τρομοκρατική ενέργεια.
- Όποιος καταδικάζεται για παραβίαση του νόμου, θα χάνει το δικαίωμα του εκλέγεσθαι στο Χονγκ Κονγκ.
- Θα ιδρυθεί στο Πεκίνο μία υπηρεσία για την εθνική ασφάλεια στο Χονγκ Κονγκ.
- Η δράση της νέας υπηρεσίας εθνικής ασφάλειας και του προσωπικού της στο Χονγκ Κονγκ δε θα είναι υπό τη δικαιοδοσία της τοπικής κυβέρνησης.
- Οι αρχές θα μπορούν να παρακολουθούν και να παγιδεύουν τα τηλέφωνα των προσώπων που θεωρούνται ύποπτα για την εθνική ασφάλεια.
- Ο νόμος θα ισχύει τόσο για τους μόνιμους, όσο και για τους μη μόνιμους κατοίκους του Χονγκ Κονγκ.
- Oι αρχές θα μπορούν να παγώνουν ή και να κατάσχουν περιουσιακά στοιχεία προσώπων που καταδικάζονται για τα προαναφερόμενα αδικήματα.
- Τα κινεζικά δικαστήρια θα είναι αρμόδια για τα πιο «σοβαρά» εγκλήματα κατά της εθνικής ασφάλειας που διαπράττονται στο Χονγκ Κονγκ.
Η επιβολή του νέου νόμου προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων στη διεθνή κοινότητα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει πως καταδικάζει τη συγκεκριμένη απόφαση και τονίζει ότι θα επαναξιολογήσει την αξιοπιστία της Κίνας ως οικονομικού εταίρου. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, δήλωσε ότι «θεωρούμε απαράδεκτη την απόφαση», ενώ η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τόνισε ότι η Ε.Ε. συζητά με άλλους εταίρους τη λήψη πιθανών μέτρων ως αντίδραση. Επιπλέον, άλλες χώρες απειλούν την Κίνα με μέτρα τα οποία θα αποδυναμώσουν τα πλεονεκτήματα που της προσφέρει σαν περιοχή το Χονγκ Κονγκ. Το Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, ανακοίνωσε ότι θα ανοίξει τα σύνορά του για τρία εκατομμύρια κατοίκους του Χονγκ Κονγκ, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρό “brain drain”, ενώ ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Donald Trump, υπέγραψε στις 14/7 νόμο και διάταγμα, τα οποία τερματίζουν το προτιμησιακό καθεστώς που είχε παραχωρηθεί από τις ΗΠΑ στο Χονγκ Κονγκ, υποβαθμίζοντας, έτσι, τη σπουδαιότητα της περιοχής ως λιμένα.
Καταλήγοντας, παρά τις χιλιάδες συλλήψεις ακτιβιστών μετά την επιβολή του νέου νόμου, οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ συνεχίζουν ακλόνητοι τις διαδηλώσεις. Ο «μεγιστάνας των ΜΜΕ» και ένας από τους γνωστότερους ακτιβιστές υπέρ της δημοκρατίας, Τζίμι Λάι, μετά την αποφυλάκισή του δήλωσε ότι ο αγώνας θα είναι δύσκολος, όχι όμως ακατόρθωτος και πως η εφημερίδα του, Αpple Daily, θα συνεχίσει ανεπηρέαστη τη σύνταξη φιλοδημοκρατικών άρθρων, ώστε να ευαισθητοποιήσει ακόμη περισσότερους πολίτες. «Εφόσον έχουμε τη στήριξη των κατοίκων, οφείλουμε να συνεχίσουμε» τόνισε σε συνέντευξή του. Πράγματι, τα ακραία μέτρα του Πεκίνου εξοργίζουν όλο και περισσότερους πολίτες της ημιαυτόνομης περιοχής. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο πως, μία μέρα μετά την αποφυλάκιση του Λάι, τα αντίτυπα της εφημερίδας αυξήθηκαν από 70.000 σε 550.000. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας, ενδέχεται μελλοντικά να δικαιώσει την πρώην βρετανική αποικία. Ωστόσο, είναι ακόμη πολύ νωρίς για τη διεξαγωγή συμπερασμάτων, καθώς και η δύναμη της Κίνας παραμένει αδιαμφισβήτητη.
Γεννημένη το 2000 στα Χανιά Κρήτης. Είναι φοιτήτρια διεθνών και ευρωπαϊκών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς από το 2018. Τρέφει μεγάλη αγάπη για τις ξένες γλώσσες, διότι μέσα από αυτές μπορούμε να έρθουμε σε επαφή με τον πολιτισμό της κάθε χώρας. Το μεγαλύτερό της πάθος είναι η προστασία του περιβάλλοντος, κάτι στο οποίο προσπαθεί να συνεισφέρει μέσα από εθελοντικές οργανώσεις. Όνειρο ζωής η εισαγωγή στο διπλωματικό σώμα, με όνειρο να συμβάλλει, έστω και λίγο, στην επίτευξη της παγκόσμιας ειρήνης.
