Του Κωνσταντίνου Λίκα,
Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τις Ηνωμένες Πολιτείες χωρίς τη Νέα Υόρκη –συγκεκριμένα, την πόλη της Νέας Υόρκης (NYC), στην πολιτεία της Νέας Υόρκης. Μία πόλη 8,3 εκατομμυρίων ανθρώπων, σύμβολο της πολυπολυτισμικότητας των ΗΠΑ, έδρα των Ηνωμένων Εθνών και το μεγαλύτερο χρηματοοικονομικό κέντρο διεθνώς, η Νέα Υόρκη είχε εξαιρετικές οικονομικές αποδόσεις, με την ανεργία στην πόλη να ανέρχεται στο 3,4% τον Φεβρουάριο 2020.
Πλέον, με τον κορωνοϊό, όλα αυτά έχουν αλλάξει. Η Νέα Υόρκη ήταν το πρώτο σημείο έξαρσης του ιού και τόσο η κυβέρνηση της πολιτείας, υπό την ηγεσία του Andrew Cuomo, όσο και ο δήμος, με δήμαρχο τον Bill De Blasio, επέβαλαν τις πιο αυστηρές ρυθμίσεις περιορισμού στη χώρα, αρκετοί εκ των οποίων παραμένουν ως έχουν, παρά το σταδιακό άνοιγμα της πόλης – αλλά και της πολιτείας γενικότερα.
Αυτό προφανώς προκάλεσε κι ένα σοβαρό πλήγμα στην οικονομία. Η ανεργία στην πόλη φούσκωσε από το 3,4% τον Φεβρουάριο 2020 σε 20,4% τον Ιούνιο 2020 –με διαφορά το μεγαλύτερο ποσοστό στην πολιτεία της Νέας Υόρκης, όπου η ανεργία κατά μέσον όρο διαμορφώθηκε στο 15,7% τον Ιούνιο, και περίπου η διπλάσια από το ποσοστό ανεργίας στη χώρα– και πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, έως και το 1/3, αναμένεται να κλείσουν.
Σε ένα τέτοιο κλίμα, η Research and Statistics Group της Federal Reserve of New York δεν μασάει τα λόγια της. Σε πρόσφατη έρευνά τους, που δημοσιεύτηκε στις 15 Αυγούστου 2020, παρατίθενται τα εξής τέσσερα διαγράμματα, εκ των οποίων όλα δείχνουν τη δραματική εξέλιξη. Πέραν της έκρηξης της ανεργίας το 2020 –που είναι πρωτόγνωρη για την πόλη από το 2000 και συγκρίσιμη μόνο με το 1929, η απασχόληση δέχτηκε γερό πλήγμα από την άνοιξη και ανέκαμψε οριακά στα επίπεδα του 2013– από περίπου 4,750 εκατομμύρια εργαζόμενους το 2019, απασχολούνται τον Ιούνιο 3,879 εκατομμύρια, με το εργατικό δυναμικό της πόλης να ανακάμπτει κάπως περισσότερο στους 3,987 εκατομμύρια.
Ενδιαφέρουσα τάση παρουσιάζει η φθίνουσα πορεία του πληθυσμού της Νέας Υόρκης, στον 1ο αριστερό πίνακα. Από το 2017 ξεκινά μία μείωση του πληθυσμού, από περίπου 8,5 εκατομμύρια σε 8,399 εκατομμύρια το 2018. Η τάση αυτή επιδεινώνεται το 2020 λόγω του κορωνοϊού και συγκεκριμένα από τα μέτρα πρόληψης του ιού, που οδήγησαν σε μαζικές απολύσεις και στην εδραίωση της τηλεργασίας. Το τελευταίο εγείρει και ορισμένα βασικά ζητήματα, όπως η έλλειψη στέγασης και οι ακριβές τιμές των ενοικίων, που ενόψει κορωνοϊού και τηλεργασίας οδήγησαν πολλούς εργαζόμενους στην ορθολογική κίνηση να μείνουν εκτός Νέας Υόρκης και να εργαστούν αλλού. Αυτό οδήγησε στο να εγκαταλειφθούν 13.000 διαμερίσματα στην Νέα Υόρκη κατ’ ελάχιστον.
Έχοντας όλα αυτά υπόψη, γεννάται ένα ενδιαφέρον ερώτημα. Η κυβέρνηση του δήμου της Νέας Υόρκης τι κάνει για να αντιμετωπίσει την κατάσταση; Και τι προτείνει; Ο δήμαρχος Bill de Blasio έχει μία ξεκάθαρη άποψη, «Tax the Hell out of the rich». Ελληνιστί, «Φορολογήστε τους πλούσιους μέχρις εσχάτων». Το σχέδιο του de Blasio είναι τόσο ξεκάθαρο και ενδελεχές, που μέχρι και το VOX αναφέρει ότι «είναι ουσιαστικά τα πάντα εκτός από τον νεροχύτη της κουζίνας».
Οι φορολογικές του μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
- Δύο νέες κλίμακες φορολογίας εισοδημάτων φυσικών προσώπων: από $1.000.000 έως $2.000.000 καθ’ έτος, 50% και από $2.000.000 και άνω, 60%.
- Αύξηση του συντελεστή φορολογίας εισοδημάτων εταιρειών στο 35%.
- Φορολογία εταιρειών όπου οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι λαμβάνουν παραπάνω από 100 φορές τον μισθό των εργαζομένων.
- «Επιθετικοί» φόροι κληρονομιάς για κληρονομίες άνω των $1.000.000.
- Φόροι συναλλαγών 0,2% στη Wall Street.
Παρόλο που η επίσημη αιτιολογία είναι η «άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων», η πραγματική αιτιολογία είναι ξεκάθαρη. Η πόλη της Νέας Υόρκης, εν μέσω της οικονομικής κατάρρευσης, θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα έλλειμμα τουλάχιστον $8 δισεκατομμυρίων, ενόψει της μείωσης στο ΑΕΠ, που αναμένεται να μειωθεί κατά 7% φέτος. Με τους Νεοϋορκέζους να είναι οι πλέον επιβαρυμένοι από τη φορολογία στις ΗΠΑ και τον δήμο να έχει τεράστιες ανάγκες σε δαπάνες, ο de Blasio ελπίζει –όπως και πολλοί πολιτικοί της ΝΥ, όπως η Alexandria Occasio-Cortez– ότι η φορολογία θα επιφέρει δια μαγείας τα απαραίτητα ποσά για την ανάκαμψη.
Παρ’ όλα αυτά, οι πλούσιοι Νεοϋορκέζοι δεν είναι φυλακισμένοι ούτε στην πόλη, ούτε καν στην πολιτεία. Υπάρχουν και άλλες 49 πολιτείες στις ΗΠΑ και ήδη, με αφορμή τον κορωνοϊό και το σχέδιο φορολογίας του de Blasio, πολλοί ευκατάστατοι Νεοϋορκέζοι απλώς μαζεύουν τις βαλίτσες τους –όπως και τα εισοδήματά τους κι ενδεχομένως και τις επιχειρήσεις τους– και μεταναστεύουν σε άλλες πολιτείες, πρωτίστως δε στην Φλόριντα. Επομένως, ενόσω ο Bill de Blasio κηρύττει πόλεμο κατά των πλουσίων, αξιοσημείωτες είναι οι ανησυχίες του Κυβερνήτη της πολιτείας της Νέας Υόρκης, Andrew Cuomo, καθώς φεύγουν οι πλούσιοι, τους οποίους θέλει πίσω (κι όχι άδικα, μιας και το κρατίδιο αναμένεται να χτυπήσει έλλειμμα $13 δις στον προϋπολογισμό του). Μένει ακόμα να φανεί εάν η πόλη της Νέας Υόρκης, ενόψει της επερχόμενης φορολογικής καταιγίδας και της αναπόφευκτης λιτότητας που έρχεται, θα στηριχθεί επαρκώς.
Εν κατακλείδι, μπορεί η πολιτεία και η πόλη της Νέας Υόρκης να έχουν καταβάλει τεράστιες προσπάθειες –και θυσίες– στη μάχη κατά του κορωνοϊού, ο οικονομικός Αρμαγεδδώνας που έπεται για την πόλη δεν ώθησε τη δημοτική κυβέρνηση να στηρίξει την οικονομία της, αλλά αντίθετα ο δήμος της Νέας Υόρκης προβαίνει σε εχθρικές προς επιχειρήσεις και ευκατάστατους ανθρώπους πολιτικές. Η οικονομία της Νέας Υόρκης καταρρέει, αλλά η κυβέρνηση απλώς βάζει, αντί για νερό, λάδι στη φωτιά. Η κατάληξη, ceteris paribus, δεν θα είναι ευχάριστη.
Γεννήθηκε το 1995 στον Πειραιά. Είναι απόφοιτος του τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς και μεταπτυχιακός φοιτητής στο ΠΜΣ Εφαρμοσμένα Οικονομικά και Χρηματοοικονομικά του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Master of Finance της Frankfurt School of Finance and Management. Ενδιαφέρεται κυρίως για διεθνή χρηματοοικονομικά, τραπεζικά, φορολογικά και εμπορικά ζητήματα, όπως και για γερμανικά, αλβανικά, ιαπωνικά και διεθνή πολιτικά ζητήματα. Ενδιαφέρεται επίσης για ζητήματα άμυνας και ασφάλειας. Είναι υπότροφος της διεθνούς ακαδημαϊκής υποτροφίας (IPS) του Γερμανικού Κοινοβουλίου και της DAAD. Μιλάει αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, τουρκικά, αλβανικά και ελληνικά.