Της Μαρίας Μπότη,
Σε έναν κόσμο γεμάτο προκλήσεις, η πλαστική χειρουργική κατέχει έναν βασικό ρόλο. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο υποβάλλονται σε κάποιου είδους επέμβαση, τόσο για αισθητικούς όσο και για ψυχολογικούς λόγους. Οι περιπτώσεις αποκατάστασης και βελτίωσης της εικόνας ενός ασθενούς από κάποιο τραυματισμό ή δυσμορφία είναι επιτακτική ανάγκη, ωστόσο οι κοσμητικές αισθητικές επεμβάσεις (πλαστικές, botox, lifting, υαλουρονικό οξύ) κατέχουν την κυρίαρχη θέση, με απώτερο στόχο την ικανοποίηση προσωπικής αισθητικής ή –ακόμη και– ματαιοδοξίας.
Σύμφωνα με έρευνες, όλο και περισσότερες Ελληνίδες –και όχι μόνο– επισκέπτονται πλαστικούς χειρουργούς και τους ζητούν να αποκτήσουν τα υπερβολικά φουσκωμένα χείλη ή τα οπίσθια της Kim Kardashian, μιας γυναίκας της οποίας το look έχει ταυτιστεί με την ιδανική σύγχρονη εικόνα και εμπνέει αμέτρητες bloggers παγκοσμίως. Ποιο είναι, όμως, το ιδανικό πρότυπο και γιατί υπάρχει αυτή η «μανία» για αλλαγή;
Ιδανικό πρόσωπο και σώμα δεν υπάρχει, καθώς ο καθένας είναι ξεχωριστός. Ωστόσο, η πλαστική χειρουργική θριαμβεύει από το 2015 κυρίως και μετά με πάνω από 22 εκατομμύρια επεμβάσεις ετησίως σε παγκόσμια κλίμακα. Μεγαλύτερη επιθυμία παρουσιάζεται στις γυναίκες με προτίμηση στην αυξητική στήθους, λιποαναρρόφηση και βλεφαροπλαστική. Αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχουν και μη χειρουργικές αισθητικές μέθοδοι, όπως οι εγχύσεις αλλαντοτοξίνης, γνωστές ως μπότοξ, οι μεσοθεραπείες και οι εγχύσεις υαλουρονικού οξέος. Σήμερα, λοιπόν, ο ορισμός της ομορφιάς –δυστυχώς– ξεφεύγει από το «διαφορετικό» και η εξέλιξη της επιστήμης αναγκάζεται να υπηρετεί τα σύγχρονα πρότυπα ομορφιάς.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν ένα βασικό «ύποπτο» για την τεράστια απήχηση των πλαστικών επεμβάσεων, τόσο εξαιτίας της δημοσιοποίησης παρόμοιων επεμβάσεων από διάσημους που ασκούν επιρροή, όσο και της προβολής μιας τέλειας και αψεγάδιαστης εικόνας. Στο υποσυνείδητο αρκετών ανθρώπων κυριαρχεί μία εικόνα με ένα γυμνασμένο σώμα με σμιλευμένους γλουτούς, σαρκώδη χείλη, έντονα ζυγωματικά, αστραφτερό χαμόγελο και οτιδήποτε άλλο πλησιάζει τα όρια της τελειότητας.
Η σημερινή αισθητική έχει αποδειχτεί πως συχνά παγιώνεται στην ομοιομορφία των χαρακτηριστικών και των προσώπων. Άλλωστε, αυτή η τάση τείνει να ενισχύεται ολοένα και περισσότερο από τις «εισβολές» διαφόρων φίλτρων στον κόσμο του Instagram και νωρίτερα του Snapchat. Έστω και για λίγο, ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να δει πώς θα ήταν με μεγαλύτερα χείλη ή λιγότερα μάγουλα, αυξάνοντας τόσο την αυτοπεποίθησή του όταν δημοσιεύει μία «ωραιοποιημένη» φωτογραφία του, όσο και την επιθυμία του να αλλάξει τα χαρακτηριστικά που θεωρεί ότι μειώνουν την αισθητική του. Η εξιδανικευμένη εκδοχή της ομορφιάς παρασέρνει στη «δίνη» της ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπων, κυρίως νέων, οι οποίοι οδηγούνται στο ιατρείο του πλαστικού.
Προφανώς, καμία αισθητική επέμβαση δεν πρέπει να θεωρείται κατακριτέα, εφόσον προσφέρει ικανοποίηση και ευχαρίστηση στον αποδέκτη. Ύστερα από ώριμη σκέψη και φυσικά πάντα σε συνεννόηση με τον γιατρό, ο καθένας δύναται να αποκτήσει την αλλαγή που επιθυμεί με ισορροπημένα αποτελέσματα και λογικές προσδοκίες. Σίγουρα όμως αυτό δεν καθίσταται πάντα εφικτό, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που βλέπουμε υπερβολικές αλλαγές και δυσανάλογα με το υπόλοιπο σώμα αποτελέσματα. Το όριο που καθορίζει την υπερβολή είναι η αέναη επιθυμία του ατόμου για βελτίωση και η έντονη ανάδυση αισθημάτων ναρκισσισμού.
Η κοινωνία θεωρείται ο μείζων παράγοντας παράγωγης ώθησης στην ανασφάλεια και στη μη αποδοχή του εαυτού μας. Κατάθλιψη, άγχος, απογοήτευση και ψυχοσωματικές διαταραχές κατακλύζουν καθημερινά αμέτρητα άτομα και ευθύνονται για την τελειομανία τους. Όταν τριγύρω μας υπάρχουν αμέτρητα πρότυπα μοντέλων, τόσο ανδρών όσο και γυναικών, είναι σχεδόν απίθανο να μην συγκρίνουμε και να μην υποβιβάζουμε, έστω και άθελά μας, τα προσωπικά χαρακτηριστικά μας. Σημασία έχει με ό,τι κάνεις να αισθάνεσαι όμορφα. Η υπερβολή δεν ευνόησε κανέναν, οπότε είναι προτιμότερο κανείς να προβεί σε μικρές επεμβάσεις, και όχι σε μία καθολική αλλαγή.
Μία επίσκεψη στον πλαστικό μπορεί να είναι η κατάλληλη λύση για τη διόρθωση ενός εκ γενετής προβλήματος ή διόρθωσης μιας ατέλειας, όμως υπάρχει μία ιδιαίτερα λεπτή γραμμή που, αν την υπερβούμε, καταλήγουμε στην υπερβολή. Ποικίλα παραδείγματα ανθρώπων και ειδικά διάσημων προσώπων έχουν παραμορφωθεί έπειτα από την υποβολή σε αλλεπάλληλες ή σε αποτυχημένες πλαστικές επεμβάσεις στην προσπάθειά τους να «νικήσουν» τον χρόνο. Ο φόβος για τη φυσιολογική φθορά είναι ο χειρότερος εχθρός κάθε ανθρώπου. Ρυτίδες, σημάδια, λιγότερο λείο και λαμπερό δέρμα δημιουργούν αποστροφή προς το φυσικό και κλίση προς το «πειραγμένο». Η κοσμητική ιατρική θριαμβεύει ήδη και θα συνεχίσει όσο υπάρχουν στερεοτυπικές αντιλήψεις σχετικά με την κοινωνικά αποδεκτή αντίληψη της ομορφιάς. Σχεδόν κάθε πτυχή της ζωής μας πλέον θεωρείται «έρμαιο» της εξωτερικής εμφάνισης, και όλοι οι «όροι» ακολουθούν πιστά την εξέλιξη της βιομηχανίας της μόδας και των παγκόσμιων προτύπων ομορφιάς.
Η αβάσταχτη «δικτατορία» του ωραίου προσώπου και σώματος θα υπάρχει πάντα, η αποδοχή όμως του ίδιου μας του εαυτού είναι προϊόν χρόνιας αποδοχής και συμφιλίωσης, όχι μόνο με τα θετικά χαρακτηριστικά αλλά και με τις ατέλειες. Η αλλαγή προσφέρεται πλέον απλόχερα από ένα μεγάλο μέρος ιατρών που εγγυώνται άμεσα και ικανοποιητικά αποτελέσματα με λογικές τιμές. Η πλαστική χειρουργική βελτιώνει την εικόνα και βοηθά στην τόνωση της αυτοπεποίθησης, όμως δεν δύναται να αλλάξει ριζικά την ζωή μας. Παγώνει για λίγο τον χρόνο, αλλά δεν τον σταματά. Γιατί άλλωστε να τον σταματήσει, όταν η μοναδικότητά μας κρύβεται στο φυσικό και όχι στο υπερβολικά αλλαγμένο;
Γεννήθηκε το 1997 και είναι πτυχιούχος του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις ξένες γλώσσες και αγαπά τα ταξίδια. Τα σχέδια της για το μέλλον είναι να ασχοληθεί σε μεταπτυχιακό επίπεδο με την επικοινωνία και το marketing.
