Του Παύλου Πετίδη,
Την εφιαλτική εικόνα της Ευρωζώνης να βυθίζεται σε πρωτοφανή ύφεση 12,1% στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, μια ύφεση που δεν γνώρισε ούτε κατά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση της διετίας 2008-2009, απεικονίζουν τα οικονομικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη δημοσιότητα και αποτυπώνουν παράλληλα τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές οικονομίες σε δραματική συρρίκνωση. Μία ημέρα μετά την είδηση ότι η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία, η Γερμανία, συρρικνώθηκε κατά 10,1% το δεύτερο τρίμηνο, δόθηκαν στη δημοσιότητα στοιχεία που φέρουν τις άλλες τρεις μεγάλες οικονομίες της Ευρωζώνης σε βαθιά ύφεση.
Σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία της Γαλλίας, την Insee, η δεύτερη σε μέγεθος οικονομία της Ευρωζώνης βρίσκεται αντιμέτωπη με συρρίκνωση του εθνικού της προϊόντος κατά 13,8%, ενώ καταγράφει θεαματική πτώση σε βασικές παραμέτρους της ανταγωνιστικότητας, όπως η κατακόρυφη πτώση στις καταναλωτικές δαπάνες, στο εμπόριο και στις επενδύσεις. Μπορεί η μείωση του γαλλικού ΑΕΠ να μην είναι τόσο δραματική όσο εκείνη του 15,2%, στην οποία συνέκλιναν οι προβλέψεις των περισσότερων οικονομολόγων, δεν παύει όμως, να αποτελεί τη βαθύτερη ύφεση που έχει γνωρίσει η Γαλλία, εδώ και περισσότερο από 70 χρόνια. Σχολιάζοντας τα στοιχεία, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρινό Λε Μερ, έσπευσε να τονίσει πως η γαλλική κυβέρνηση πρέπει «να εξακολουθήσει να δίνει ριζοσπαστικές και αποτελεσματικές απαντήσεις στην κρίση, ώστε να ανακάμψει η οικονομία το τάχιστο δυνατόν». Έχοντας, ήδη, δαπανήσει περίπου €136 δις σε έκτακτα μέτρα στήριξης της οικονομίας, η κυβέρνηση της Γαλλίας εκπονεί τώρα νέα δέσμη μέτρων ύψους €100 δις, που θα επικεντρώνεται σε επενδύσεις στη βιομηχανία, αλλά και στη μετάβαση στην πράσινη οικονομία. Στόχος του νέου πακέτου είναι η επαναφορά της γαλλικής οικονομίας στα προ της πανδημίας επίπεδα στις αρχές του 2022.
Σε αντίθεση με όλες τις προβλέψεις, μικρότερο από το προβλεπόμενο θα είναι και το πλήγμα που θα δεχθεί η οικονομία της τρίτης σε μέγεθος οικονομίας της Ευρωζώνης, της Ιταλίας. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η ιταλική στατιστική υπηρεσία Istat, η οικονομία της Ιταλίας συρρικνώθηκε κατά 12,4% μετά τη μείωση κατά 5,4% που είχε ήδη καταγράψει το πρώτο τρίμηνο του έτους. Πρόκειται και πάλι για ύφεση μικρότερη από τις προβλέψεις, που μιλούσαν για μείωση του ιταλικού ΑΕΠ κατά 15,5%. Όπως, όμως, υπογράμμισε η Istat, η οικονομία της γειτονικής χώρας επιστρέφει στα επίπεδα που είχε καταγράψει το πρώτο τρίμηνο του 1995. Το οικονομικό πλήγμα έρχεται, βέβαια, ως αποτέλεσμα της αναστολής της οικονομικής δραστηριότητας για περισσότερο από δύο μήνες. Σημειωτέον ότι εν τω μέσω της πανδημίας, ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch υποβάθμισε το χρέος της Ιταλίας στο επίπεδο ΒΒΒ- και με σταθερή προοπτική, που σημαίνει ότι τα ομόλογα του ιταλικού κράτους βρίσκονται, μόλις, μία βαθμίδα πάνω από το επίπεδο των «ομολόγων σκουπιδιών». Είχε προηγηθεί πολύ πριν την πανδημία και συγκεκριμένα τον Οκτώβριο του 2018 αντίστοιχη υποβάθμιση από τον οίκο Moody’s.
Η ευρωπαϊκή οικονομία που ουσιαστικά όμως, έχει γονατίσει εξαιτίας της πανδημίας είναι η Ισπανία, καθώς γνωρίζει τη χειρότερη ύφεση της ιστορίας της μετά τον εμφύλιο πόλεμο της τριετίας 1936-1939. Από τα στοιχεία που έδωσε χθες το Εθνικό Στατιστικό Ινστιτούτο, προκύπτει πως το φάσμα της συρρίκνωσης της ισπανικής οικονομίας το δεύτερο τρίμηνο έφτασε το 18,5%. Η αναστολή της οικονομικής δραστηριότητας για το πλέον παρατεταμένο χρονικό διάστημα ανάμεσα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, με την Ισπανία να μπαίνει τον Μάρτιο σε καραντίνα που διήρκεσε μέχρι το τέλος Ιουνίου. Οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές. Η δραματική αυτή συρρίκνωση της οικονομίας της θα εξαφανίσει το σύνολο της ανάκαμψης που είχε κατορθώσει να οικοδομήσει η χώρα της Ιβηρικής μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Είχε, άλλωστε, προηγηθεί και πάλι ύφεση 5,2% το πρώτο τρίμηνο του έτους. Όπως επισημαίνουν, άλλωστε, οικονομικοί αναλυτές της Capital Economics, «όχι μόνον επλήγη στον μέγιστο βαθμό από όλες τις χώρες της Ευρωζώνης η ισπανική οικονομία, αλλά παράλληλα όλα δείχνουν πως ανακάμπτει με πολύ πιο αργούς ρυθμούς σε σύγκριση με τις γειτονικές της χώρες». Στο μεταξύ, εξανεμίζονται οι ελπίδες της να ορθοποδήσει από τον τομέα του τουρισμού, που δεν φαίνεται να έχει προοπτική για φέτος το καλοκαίρι εν μέσω εντεινόμενων ανησυχιών για το διαφαινόμενο ενδεχόμενο αναζωπύρωσης της πανδημίας.
Ενδέχεται να αποδειχθεί καθοριστικό το πλήγμα στον τουρισμό της Ισπανίας από την απόφαση της Γερμανίας να καταχωρήσει τρεις περιοχές της χώρας, μεταξύ των οποίων η Καταλονία, με την τουριστική Βαρκελώνη, στις ζώνες υψηλού κινδύνου για μια νέα έξαρση του κορωνοϊού. Οι χώρες της Ευρωζώνης εναποθέτουν πάντως τις ελπίδες τους, όχι μόνον στις νέες δέσμες μέτρων που ευελπιστούν ότι θα αποφασίσουν οι κυβερνήσεις τους, αλλά και στις πρωτοβουλίες της ΕΚΤ και στην ιστορική συμφωνία που επετεύχθη για το Ταμείο Ανάκαμψης.
