Της Βασιλικής Σέμκου,
Η τύχη ευνοεί τους τολμηρούς. Αποτελεί μια παραδοχή, σύμφωνα με την οποία η τύχη είναι πολλά διαφορετικά πράγματα, αν αναλογιστούμε πόσοι διαφορετικοί άνθρωποι την επικαλούνται είτε έως μια ευκαιρία για ρίσκο είτε ως αιτία για μια πιθανή αποτυχία στις ζωές τους. Στον βαθμό όμως που ο παράγοντας τύχη ακολουθεί γεγονότα ή προηγείται αυτών, μπορούμε να αναλύσουμε και ένα φαινόμενο που τα τελευταία χρόνια, ειδικά ενόψει του νέου κορονοϊού, έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις, το φαινόμενο του τζόγου. Τα τυχερά παιχνίδια, οι ρουλέτες και κάθε παρεπόμενό τους αποτελούν μια μάστιγα της εποχής με δεκάδες ανθρώπους να εθίζονται σε αυτά και στις συνέπειές τους. Καθότι δεν αποτελεί ένα απλό φαινόμενο, αλλά λαμβάνει και κοινωνικές προεκτάσεις, προκύπτουν διάφορα ερωτήματα. Για ποιόν λόγο εθίζονται οι άνθρωποι στην τύχη και τα τυχερά παιχνίδια; Με ποιόν τρόπο μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό το ζήτημα;
Εκκινώντας από τα βασικά, η εξάρτηση από τον τζόγο και τα τυχερά παιχνίδια αποτελεί ψυχολογικό ζήτημα και όχι απλώς ένα hobby ή συνήθεια που υιοθετεί κάποιος για να περάσει την ώρα του. Υπάρχει ολόκληρη ενότητα στην επιστήμη της ψυχολογίας που αναλύει τα αίτια καθώς και τις προεκτάσεις που λαμβάνει η εξάρτηση σε αυτή την διαδικασία όπως και τους τρόπους αντιμετώπισης και θεραπείας. Έτσι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ανθρώπους ψυχολογικά ασταθείς, οι οποίοι ξεκινούν «για πλάκα» να ποντάρουν και να παίζουν και καταλήγουν να χάνουν περιουσίες, χρήματα, οικογένεια και την ίδια τους την προσωπικότητα. Πώς όμως καταλήγει κάποιος εκεί;
Η διαδικασία φαντάζει απλή και ίσως πολλές φορές αμελητέα. Λίγο οι παρέες, λίγο η διάθεση για παιχνίδι με την τύχη. «Σήμερα το νιώθω είναι η τυχερή μου μέρα», και έτσι ξεκινούν τα πολύ απλά στοιχήματα για αθλητικούς αγώνες, οι κληρώσεις κ.ο.κ. Από εκείνο το σημείο τα κέρδη φαντάζουν κατόρθωμα. Η ικανοποίηση με την οποία τρέφεται ένας άνθρωπος τη στιγμή που «η τύχη του χαμογελάει» είναι απερίγραπτη. Το πρώτο λιθαράκι σε αυτόν τον δρόμο που πολλές φορές δεν έχει επιστροφή, έχει μπει. Γιατί λοιπόν να μείνουμε στα μικρά κέρδη του γειτονικού μας πρακτορείου; Ο εγωισμός κλονίζει ακόμα περισσότερο την ορθή κρίση, καθότι πρωταγωνιστής στην όλη διαδικασία είναι ο άνθρωπος και το εγώ του. «Εγώ κατάφερα να κερδίσω άρα γιατί να μην κερδίσω ακόμα περισσότερα»; Δεν είναι πάντα βέβαια απαραίτητο να υπάρχουν στάδια σε τέτοιες διαδικασίες, αλλά κατά τη δική μου προσωπική κρίση όλα ξεκινούν από κάπου.
Σε επόμενο στάδιο μια πρόταση από φιλική παρέα για παιχνίδι με χαρτιά σε σπίτι, είναι φαινομενικά πολύ απλή. Το γνωστό σε όλους «πόκερ» συντροφεύει πολλές φορές τις «παρεΐστικες» βραδιές, οι οποίες όμως ενδέχεται να εξελιχθούν σε «τζογαδόρικες». Τα χρηματικά ποσά αρχίζουν να εμφανίζονται στο τραπέζι, με τους ηττημένους να χάνουν όσα έχουν ποντάρει και τον νικητή να φεύγει με εισπράξεις. Οι εισπράξεις αυτές πλέον πρέπει να μεγιστοποιηθούν. Έτσι σε ένα τελευταίο και ίσως πιο σοβαρό στάδιο, καταλήγουμε στα καζίνο.
Γνωστός ο τόπος του «εγκλήματος». Τα ποσά όλο και μεγεθύνονται μαζί με το άγχος για την νίκη. Μπλάκτζακ, ρουλέτες, ζάρια, φρουτάκια είναι μερικά από τα δεκάδες παιχνίδια που μπορεί κάποιος να αξιοποιήσει για το ασίγαστο πάθος του. Τα ποσά του πονταρίσματος αρχίζουν πλέον και αυξάνουν μηδενικά. Οι πιθανότητες νίκης και ήττας θυμίζουν αρένα μάχης στην οποία επιβιώνει ο πιο ικανός παίκτης. Για ελάχιστους η τύχη είναι με το μέρος τους. Από την άλλη πλευρά όμως οι ηττημένοι του «αγώνα» χάνουν χρήματα, υπομονή και ψυχολογική ακεραιότητα. Κατεβασμένα κεφάλια και άδειες τσέπες συνιστούν μια συνταγή από την οποία δυστυχώς κανείς δεν ξεφεύγει. Μια απλή αναφορά ωστόσο στις συνθήκες που επικρατούν, αποτελεί απλώς την απεικόνιση της κατάστασης. Ποιες συνέπειες έχει για έναν άνθρωπο η είσοδος του σε αυτόν τον κόσμο της «τύχης»;
Από τις πλέον προφανέστερες, η οικονομική. Δεκάδες άνθρωποι χάνουν χρήματα, ακίνητες περιουσίες, ακόμα και αντικείμενα αξίας αφού το επίπεδο της εξάρτησης αγγίζει τα όρια της παράνοιας. Παρεπόμενο αυτού είναι τα ζητήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις. Οικογενειακά, εργασιακά, φιλικά, άνθρωποι παίρνουν διαζύγια, παραιτούνται ή απολύονται από τις εργασίες τους λόγω κακής συμπεριφοράς και αγνοούν την ύπαρξη του περίγυρού τους, όντας εθισμένοι στον τζόγο. Και ίσως η σημαντικότερη όλων, η ψυχολογική συνέπεια. Η ευχαρίστηση διαδέχεται το άγχος, τα νεύρα, την πίεση και την αγανάκτηση για την αδυναμία νικηφόρων παιχνιδιών. Ξεκινούν τα ψέματα για δανειοληψία χρημάτων εφόσον οι ίδιοι έχουν χάσει τα πάντα και με κάποιον τρόπο πρέπει να παίξουν. Η κακή ψυχολογία ωστόσο δεν σταματά εκεί. Βίαιες εκρήξεις καθώς και επιθετικότητα δίνουν τη θέση τους στην καταρράκωση και στην κατάθλιψη. Πολλοί έχοντας χάσει πλέον τα πάντα, δεν έχουν παρά μόνον τις σκέψεις τους, οι οποίες σε εκείνη την περίπτωση δεν είναι λογικές. Έτσι καταλήγουμε στη χειρότερη μορφή αντίδρασης που είναι η αυτοχειρία. Στατιστικές έρευνες παρουσιάζουν εξωφρενικά νούμερα ανθρώπων που έχοντας «μείνει στον άσσο», δίνουν τέλος στη ζωή τους με έναν τόσο άσχημο τρόπο.
Είναι απορίας άξιο πώς κάποιος φτάνει σε βαθμό παράνοιας, να εθίζεται σε κάτι που μόνο ευχαρίστηση δεν μπορεί να παρέχει. Είναι ακόμα πιο λυπηρό το να χάνουν άνθρωποι τη ζωή τους από εξαρτήσεις και εθισμούς, που τους καθιστούν υποχείρια πραγμάτων που αντικαθιστούν τη λογική τους. Μιλώντας με όρους λογικής, σίγουρα δεν υπάρχει εξήγηση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο κόσμος του τζόγου είναι γοητευτικός και παράλληλα επικίνδυνος για όλους τους ανθρώπους αλλά κυρίως για εκείνους που έχουν την τάση να δεσμεύονται από τα πάθη τους. Ο George Callin είπε «ποτέ δεν πρόκειται απλώς για ένα παιχνίδι, όσο κερδίζεις». Τι γίνεται όμως όταν χάνεις;
Γεννήθηκε το 1997 στην Κατερίνη. Είναι τελειόφοιτη του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Α.Π.Θ και τα ενδιαφέροντα της βρίσκονται σε στενή σχέση με το αντικείμενο σπουδών της. Στον ελεύθερο της χρόνο ασχολείται με την ανάγνωση βιβλίων και την παρακολούθηση ταινιών με ιστορικό και βιογραφικό περιεχόμενο, ενώ φιλοδοξεί να ασχοληθεί με την επιστήμη της Ιστορικής Έρευνας σε μεταπτυχιακό και ακαδημαϊκό επίπεδο.
