Της Αλεξάνδρας Αναστασοπούλου,
Καθώς οι αγχωτικοί ρυθμοί της καθημερινότητας αυξάνουν, ο ελεύθερος χρόνος φαίνεται να περιορίζεται στο ελάχιστο, ενώ η πίεση για την μεγιστοποίηση της παραγωγικότητας του καθενός αλλά και του συνόλου, εντείνεται. Πώς, όμως, η ποσότητα και η ποιότητα του ελεύθερου χρόνου επηρεάζει το ρυθμό απόδοσης ενός ατόμου;
Είναι πραγματικότητα ότι ο ελεύθερος χρόνος ανήκει κυρίως στην παιδική, εφηβική και νεαρή ενήλικη ζωή. Εντούτοις, τα τελευταία χρόνια ακόμα και οι μαθητές γυμνασίου-λυκείου, πόσο μάλλον και οι φοιτητές παραπονιούνται για έλλειψη ελεύθερου χρόνου και για αυξημένο φόρτο εργασίας. Στις ακόμη μεγαλύτερες ηλικίες, ο ελεύθερος χρόνος αποτελεί πολυτέλεια, καθώς είναι διαθέσιμος μόνο τα σαββατοκύριακα και τις αργίες. Μόνο την περίοδο των διακοπών και αδειών των εργαζομένων, έρχεται κανείς αντιμέτωπος με αρκετό ελεύθερο χρόνο.
Δεδομένης της γενικότερης έλλειψης του ελεύθερου χρόνου, ο τρόπος με τον οποίο αυτός αξιοποιείται είναι τυποποιημένος και προσαρμοσμένος στην ανάγκη της ξεκούρασης από την καθημερινότητα. Αυτό σημαίνει ότι προτιμούνται δραστηριότητες που δεν απαιτούν πολύ ενέργεια και πνευματική προσπάθεια. Δραστηριότητες όπως το θέατρο, η ενασχόληση με τη γυμναστική ή η απλή κουβέντα με άλλους πολλές φορές αποφεύγονται και προτιμάται η παρακολούθηση ταινιών και το σερφάρισμα στο ίντερνετ. Ο ελεύθερος χρόνος, δηλαδή, αξιοποιείται για απλή ξεκούραση και ανάκτηση των επιπέδων ενέργειας για να μπορέσουμε να αποδώσουμε με τον ίδιο ρυθμό την επόμενη ημέρα. Ο φαύλος κύκλος κούρασης-ξεκούρασης δεν μας επιτρέπει να αναπτύξουμε άλλα ενδιαφέροντα και χόμπι, ούτε να εμπλουτιστούμε πνευματικά μέσα από ασχολίες που απαιτούν κάποια πνευματική προσπάθεια, όπως η ανάγνωση βιβλίων.
Συνεπώς, ο τρόπος που περνάμε τον περιορισμένο ελεύθερο χρόνο μας, ίσως δεν ενισχύει την παραγωγικότητα στην καθημερινότητά μας, ούτε στην εργασία μας. Πως θα μπορούσε να αλλάξει η αντιμετώπιση του ελεύθερου χρόνου έτσι ώστε, να μας ωφελεί περισσότερο από ένα απλό «γέμισμα» των μπαταριών μας με ενέργεια; Αρχικά θα πρέπει με κάθε δυνατό τρόπο να προσπαθήσουμε να αυξήσουμε τον ελεύθερο χρόνο που διαθέτουμε, ακόμα και αν αυτό σημαίνει να αφήσουμε πίσω μας ή να αναβάλουμε προσωπικές φιλοδοξίες και επιδιώξεις. Αφού εξασφαλιστεί έστω και μία ώρα παραπάνω, οφείλουμε να αναρωτηθούμε, τι είναι αυτό που μας αρέσει πραγματικά να κάνουμε εκτός των υποχρεώσεων μας και να ασχοληθούμε με αυτό. Έτσι, θα αναβαθμίσουμε την ποιότητα του ελεύθερου χρόνου μας, καθώς θα νιώθουμε πιο γεμάτοι και ολοκληρωμένοι από την καθημερινότητά μας. Ακόμα και κάτι μικρό, μπορεί να έχει μεγάλη επίδραση σε μία μονότονη καθημερινότητα.
Δεν μπορούμε να απαιτούμε από τον εαυτό μας, εξάλλου, να είμαστε το ίδιο παραγωγικοί κάθε μέρα. Καθώς οι δυνάμεις και οι αντοχές μας επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες, όπως η διαχείριση του ελεύθερου χρόνου αλλά και η διάθεσή μας, οι οποίες δεν είναι ίδιες κάθε μέρα. Συνήθως, μία πολύ παραγωγική ημέρα ακολουθείται από μία μέρα ξεκούρασης και χαμηλών ρυθμών απόδοσης, εξαιτίας της εξάντλησης. Γι’αυτό, είναι προτιμότερο να δουλεύουμε με έναν σταθερό ρυθμό, αποδοτικό αλλά και ξεκούραστο, τον οποίο μπορούμε να διατηρήσουμε για μεγάλες χρονικές περιόδους, αντί να ταλαντευόμαστε μεταξύ πολύ υψηλών και πολύ χαμηλών σκαμπανευασμάτων στην απόδοσή μας.
Συνεπώς, ο ελεύθερος χρόνος είναι κριτικής σημασίας για την καθημερινή μας απόδοση, αλλά και για την ψυχική μας υγεία. Χωρίς αυτόν, οι δυνάμεις μας δεν θα ανανεώνονταν και η καθημερινότητα θα φαινόταν πολύ πιο εξαντλητική. Βέβαια, μόνο όταν τον αξιοποιούμε με εποικοδομητικό τρόπο, απολαμβάνουμε τα οφέλη του και μεγιστοποιούμε την παραγωγικότητά μας, έτσι ώστε να βιώνουμε μια ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής.
Κατάγεται από τους Γαργαλιάνους, Μεσσηνίας και σπουδάζει στην Ιατρική Σχολή Αθηνών. Ασχολείται με την αρθρογραφία σε ερασιτεχνικό επίπεδο και προσπαθεί έτσι να εκφράσει τις σκέψεις και τους προβληματισμούς της. Εκτός από αυτό, της αρέσει ιδιαίτερα το θέατρο και η φιλοσοφία, καθώς και η ενασχόληση με τη φύση και τις ξένες γλώσσες.
