Michigan: Μία «μοβ» Πολιτεία

Της Μαρίας Κρουσταλλίδη,

Η Πολιτεία του Michigan αποτελεί μία από τις αποκαλούμενες και ως “swing states”, όσον αφορά στο εκλογικό ιστορικό στις Προεδρικές εκλογές είτε από καταβολής του ετερόκλητου κράτους των Η.Π.Α. είτε με βάση το πρόσφατο παρελθόν. Πρακτικά, ο χαρακτηρισμός αυτός αποδίδεται σε Πολιτείες των οποίων το εκλογικό προφίλ δεν είναι διαμορφωμένο σαφώς υπέρ της μίας ή της άλλης παράταξης, με αποτέλεσμα, μοιραία, κάποιες εξ΄ αυτών (ή και όλες στο σύνολό τους) να κρίνουν το αποτέλεσμα κάθε «κούρσας» προς τον Λευκό Οίκο. Επομένως, πολιτικοί αναλυτές, υποψήφιοι, αλλά και απλοί ενδιαφερόμενοι έχουν τα βλέμματά τους στραμμένα λίγο εντονότερα προς την κατεύθυνση αυτή, στην προκειμένη περίπτωση, προς τον ακραίο βορρά της χώρας, όπου βρίσκεται και η Πολιτεία του Michigan. Ως εκ τούτου, έχει λάβει και το χαρακτηρισμό «μοβ Πολιτεία», λόγω της συχνής του ταλάντευσης μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων, του Ρεπουμπλικανικού και του Δημοκρατικού, με χαρακτηριστικά χρώματα το κόκκινο και το μπλε αντίστοιχα.

Σε ομοσπονδιακό επίπεδο, η εκπροσώπηση του Michigan είναι σχεδόν ισοσκελισμένη. Στη Βουλή των Αντιπροσώπων, η αναλογία κλίνει προς τους Ρεπουμπλικάνους, με 58 προς 52 μέλη, ενώ, ομοίως, στη Γερουσία, με 22 προς 16 αντιπροσώπους. Αξίζει, σε αυτό το σημείο, να σημειωθεί ότι Γερουσιαστές του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος υπερτερούν συνεχώς των αντίστοιχων Δημοκρατικών στο εν λόγω νομοθετικό όργανο, από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 μέχρι και σήμερα. Βέβαια, οι τελευταίες ενδιάμεσες εκλογές απέδωσαν εκπροσώπηση σε περισσότερους Δημοκρατικούς, διαμορφώνοντας μια περισσότερο ισορροπημένη σύνθεση για τα δύο σώματα.

Δημογραφικά χαρακτηριστικά

Από τη δεκαετία του 1970 και έπειτα, η Πολιτεία υφίσταται μια συνεχώς μειούμενη πορεία στον πληθυσμό της, κάτι το οποίο συνδέεται άμεσα και  με την πορεία της τοπικής οικονομίας. Πιο συγκεκριμένα, από το 2010 έως και σήμερα, ο πληθυσμός έχει μειωθεί περί τους 150.000 κατοίκους, με ρυθμό αύξησης 1%, σε αντίθεση με τον μέσο όρο του 7% για ολόκληρη την επικράτεια, στη διάρκεια της παρελθούσας δεκαετίας. Έτσι, το Michigan, από τη θέση της 8^ης πολυπληθέστερης Πολιτείας των Η.Π.Α., εξέπεσε στη 10^η θέση. Βέβαια, τα πρόσφατα στατιστικά φαίνονται σαφώς καλύτερα, αφού δεν πρόκειται πια για τη μοναδική Πολιτεία της οποίας ο πληθυσμός εμφανίζει πτωτική τάση, όπως συνέβαινε στις αρχές του 2000.  Ως εκ τούτου, σε αυτό το διάστημα, από το 1970 ως και σήμερα, έχει απωλέσει 5 ψήφους στο εκλεκτορικό κολέγιο (από 21 εκπροσώπους στο σώμα των εκλεκτόρων, σήμερα κατέχει 16). Μάλιστα, εκτιμάται πως, εάν η εν λόγω δημογραφική μείωση συνεχιστεί, μετά τις εκλογές του 2020 θα ακολουθήσει και περαιτέρω μείωση της βαρύτητας του Michigan στο εκλογικό μείγμα.

Σε μια γενικότερη εκτίμηση των δημογραφικών και κοινωνιολογικών δεδομένων, οι αναλυτές παρατηρούν πως το Michigan, λόγω της έντονα ετερόκλητης εθνοτικής σύνθεσης του σώματος των εκλογέων, αλλά και λόγω της αισθητής διαφοροποίησής τους σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, είναι ιδιαίτερα εύκολο να «χειραγωγηθεί» προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση.

Στον πολιτικό μικρόκοσμο της Πολιτείας, η κοινή γνώμη έχει απασχοληθεί το τελευταίο διάστημα από πρωτοβουλίες οργανώσεων πολιτών, με σκοπό να επιτευχθούν ορισμένες νομοθετικές αναθεωρήσεις, αρχικά σε τοπικό -αλλά ίσως και σε συνολικότερο- επίπεδο. Εδώ, τα σήματα που λαμβάνει κανείς είναι ανάμεικτα. Από τη μία, υπάρχει μια πολύ θετική τάση συμπερίληψης των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ στις διατάξεις περί απαγόρευσης διακρίσεων στον εργασιακό χώρο, από την άλλη, όμως, έχουν εκφρασθεί και εντονότατα αιτήματα για απαγόρευση του δικαιώματος των εκτρώσεων σε περισσότερο προχωρημένα στάδια της κύησης.

Εκλεκτορική ανατομία

Σε μια σύντομη ιστορική αναδρομή, το Michigan, από το 1972 έως και το 1988, υποστήριζε σταθερά υποψηφίους του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, αλλάζοντας προσανατολισμό, στο αμέσως επόμενο διάστημα, προς τους Δημοκρατικούς. Στις πιο πρόσφατες εκλογές του 2016, το εκλεκτορικό σώμα της Πολιτείας έδωσε το προβάδισμα στον τρέχοντα Πρόεδρο, Donald Trump, ο οποίος κατάφερε να αποσπάσει ποσοστό μόλις κατά 0,2% υψηλότερο από αυτό της αντιπάλου του, Hilary Clinton. Μάλιστα, το Michigan, μαζί με το Wisconsin και την Pennsylvania, συντέλεσαν τη μικρή -αλλά διόλου ευκαταφρόνητη- διαφορά, που ανέδειξε, τελικά, τον Donald Trump. Σε σχέση με τις εκλογές του 2012, οπότε και είχε επικρατήσει ο Barack Obama για τη δεύτερη προεδρική του θητεία, 12 διοικητικές περιφέρειες πραγματοποίησαν τη ρεπουμπλικανική στροφή, που οδήγησε στα αποτελέσματα του 2016 (Bay, Calhoun, Eaton, Gogebic, Isabella, Lake, Macomb, Manistee, Monroe, Saginaw, Shiawassee και Van Buren). Αίτιο της εκλογικής μεταστροφής στις συγκεκριμένες περιοχές υπήρξε η μείωση του πληθυσμού, λόγω οικονομικής δυσπραγίας, η οποία είχε και ως αποτέλεσμα οι εναπομείναντες ψηφοφόροι να παρουσιάζουν, στο σύνολό τους, χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο από τα μέσα επίπεδα που χαρακτηρίζουν την Πολιτεία εν γένει. Άλλωστε, το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει τη «μεγαλύτερη εικόνα» σε όλη την επικράτεια των Η.Π.Α., η οποία παρουσίασε ένα μοτίβο υποστήριξης του Trump από ψηφοφόρους με μικρό εισόδημα και ισχνό εκπαιδευτικό υπόβαθρο. Η αναπαραγωγή του εν λόγω μοτίβου αποτελεί και τον «φόβο» των Δημοκρατικών για τις επερχόμενες εκλογές, αν και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μια κλίση της τάξεως του 45% έναντι 38%, υπέρ του Joe Biden.

Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί και το ότι σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις του 21^ου αιώνα, που εξέλεξε, με την εξαίρεση του 2016, Δημοκρατικούς Προέδρους (William Clinton, George Bush, Barack Obama), δεν έχει υπάρξει κάποια σημαντική διαφορά μεταξύ των ψήφων που συγκέντρωσαν τα δύο κόμματα, καταδεικνύοντας ακριβώς τη βαρύνουσα σημασία του ως swing state και αφήνοντας έτσι κάθε περιθώριο για ανατροπές τον προσεχή Νοέμβριο.

Αντί επιλόγου

Σε κάθε περίπτωση, οι δημοσκοπήσεις στο παρελθόν έχουν αποδειχθεί κατ’ ελάχιστον μη αξιόπιστες, ενώ η προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση αποτέλεσε την απόδειξη ότι το πολυπόθητο “American Dream”, ή, τουλάχιστον, η έκδοση αυτού που καταλήγει στον Λευκό Οίκο, παραμένει ζωντανό και μπορεί να γίνει η πραγματικότητα οποιουδήποτε Αμερικανού ανεξαιρέτως. Αφού η επιστήμη της στατιστικής δεν αποδεικνύεται ιδιαίτερα βοηθητική εν προκειμένω, καλό θα είναι να επικεντρωθούμε στον ανθρώπινο παράγοντα, το βιοτικό επίπεδο και τις επιμέρους «ανησυχίες» της κάθε Πολιτείας, τα οποία, ενδεχομένως, να μας οδηγήσουν σε περισσότερο ασφαλή συμπεράσματα. Για κάθε ψήφο, όλα είναι ανοικτά, πόσο μάλλον για αυτές που προέρχονται από τη «μοβ» και τις υπόλοιπες αμφιταλαντευόμενες Πολιτείες των Η.Π.Α.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Michigan could decide presidency. These are the facts that shape our state., Bridge Michigan, https://www.bridgemi.com/special-report/michigan-could-decide-presidency-these-are-facts-shape-our-state?_gl=1*1gsbe38*_ga*YUtsbjI4ZU5Id3VZRFVFWEozWXZxcWVyY2ttcGI5bEhrZENXWDZ1UVpRR3FSQ2kxNjJfdm5tSGRCUWxpS2NGVw&fbclid=IwAR3yekSGcr0RhOiGxlNxBCFNAukCYyar-XFgsYK0OMtbc_kpNUSKwceod_s
• Michigan is a toss-up state again after favoring Democrats for a generation., Bridge Michigan, https://www.bridgemi.com/special-report/michigan-toss-state-again-after-favoring-democrats-generation?fbclid=IwAR2h_4xeHviAyYRC3De1Ptxca9N7fAF4ZKAN9eEh32fqETE-dd-zbRvtFfQ
• Michigan voters may weigh ballot issues on abortion, LGBTQ, lobbying reforms., Bridge Michigan, https://www.bridgemi.com/special-report/michigan-voters-may-weigh-ballot-issues-abortion-lgbtq-lobbying-reforms?fbclid=IwAR2dwIyL7dXG6aOah-nrY1xsh1eAb94yYf1O-rvWoyaT3kHIRyxbp51VxpU
• Demographic and Economic Profiles of Michigan’s Electorate., United States Cencus Bureau, https://www.census.gov/newsroom/press-releases/2016/cb16-tps37.html

Μαρία Κρουσταλλίδη

Είναι επί πτυχίω φοιτήτρια του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Αρθρογραφεί για τρία χρόνια σχετικά με θέματα διεθνούς πολιτικής και διπλωματίας. Έχει συμμετάσχει σε συνέδρια προσομοίωσης πολιτικών θεσμών και στην οργάνωσή τους. Τα ακαδημαϊκά της ενδιαφέροντα άπτονται θεμάτων ασφάλειας, άμυνας, διεθνών σχέσεων και διαπραγματεύσεων. Διετέλεσε Αρχισυντάκτρια Διεθνών Θεμάτων του OffLine Post το διάστημα Μάιος-Οκτώβριος 2020.