Της Χρυσοβαλάντως Κουτσούλη,
Η Ελλάδα δυστυχώς έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά τροχαίων ατυχημάτων στην Ευρώπη. Δεν είναι λίγοι εξάλλου εκείνοι οι οποίοι κάνουν λόγο για σύγχρονη μάστιγα. Είναι γεγονός πως ακόμα και από μία στιγμιαία απροσεξία, μπορεί να αλλάξει ακόμη και όλη η ζωή κάποιων ανθρώπων. Δεν είναι, βέβαια, μονάχα οι οδηγοί, είναι και οι συνεπιβάτες τους, που πολλές φορές τυχαίνει να είναι περισσότεροι του ενός.
Πρώτα απ’ όλα, ο συνοδηγός και οι λοιποί επιβαίνοντες δεν φέρουν καμία ευθύνη για την τέλεση του ατυχήματος. Ο συνεπιβάτης σε όχημα που ενεπλάκη σε τροχαίο μπορεί να ζητήσει αποζημίωση από τον υπαίτιο οδηγό είτε αυτός είναι ο οδηγός του οχήματος στο οποίο επέβαινε είτε είναι ο οδηγός του έτερου οχήματος, καθώς και από τις αντίστοιχες ασφαλιστικές εταιρίες, αιτούμενος την αποκατάσταση όλων των ζημιών που υπέστη. Αν όμως υπάρχει συνυπαιτιότητα και των δύο οχημάτων, τότε ο συνεπιβάτης θα στραφεί κατά των δύο ασφαλιστικών εταιριών και κατά των οχημάτων και θα αποζημιωθεί πλήρως είτε και από τις δύο είτε από κάποια από αυτές, ανάλογα με την απόφαση του Δικαστηρίου. Η αξίωση αυτή του συνεπιβάτη είναι ανεξάρτητη από την ύπαρξη τυχόν τραυματισμού του τελευταίου ή όχι. Η ύπαρξη, όμως, τραυματισμού αυξάνει ακόμα περισσότερο το δικαιούμενο ποσό αποζημίωσης που μπορεί να αξιώσει ο συνεπιβάτης, κάνοντας ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη για τη δικαστική της επιδίωξη.
Για παράδειγμα, σε περίπτωση τραυματισμού του ο συνεπιβάτης δικαιούται να ζητήσει από τους ανωτέρω τα έξοδα στα οποία υπεβλήθη εξαιτίας του τροχαίου συμβάντος (νοσήλια, φάρμακα, εισοδήματα εργασίας που έχασε), καθώς και ηθική βλάβη τόσο για τον τραυματισμό όσο και για την ταλαιπωρία που υπέστη. Αν ο συνεπιβάτης δεν τραυματίσθηκε, τότε μπορεί να ζητήσει την καταβολή χρηματικού ποσού για την ηθική βλάβη που υπέστη λόγω της ταλαιπωρίας του.
Όλα τα ανωτέρω δικαιώματα μπορεί να τα ασκήσει ο συνεπιβάτης με αγωγή στο αρμόδιο δικαστήριο, εφόσον πριν από την άσκηση της αγωγής και κατά την καταγραφή του συμβάντος από την Τροχαία δηλώσει τον τραυματισμό του και την επιθυμία του για αστική αποκατάσταση του.
Φυσικά και δεν φέρει ο συνεπιβάτης καμία υπαιτιότητα ως προς το τροχαίο συμβάν. Ωστόσο, και αυτός με τη σειρά του φέρει ευθύνη για τον τραυματισμό του: κρίνεται, για παράδειγμα, αν ο συνεπιβάτης φορούσε ζώνη ή κράνος, αν γνώριζε πως ο οδηγός ήταν υπό την επήρεια μέθης, ναρκωτικών ή χωρίς δίπλωμα οδήγησης, καθώς και αν γνώριζε πως ο οδηγός επιδεικνύει απρόσεκτη και επικίνδυνη οδηγική συμπεριφορά. Αν συντρέχει κάποιο από όλα αυτά τα στοιχεία, καταλογίζεται στον επιβαίνοντα ποσοστό συνυπαιτιότητας για τον τραυματισμό του, μειώνοντας και το δικαιούμενο ποσό αποζημίωσης.
Αξίζει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία πως σε περίπτωση που ο υπαίτιος του οχήματος είναι ο οδηγός του οχήματος, στο οποίο επέβαινε ο συνεπιβάτης και φίλος – οικείος του, τότε για να ικανοποιήσει την αξίωσή του ο συνεπιβάτης θα πρέπει να στραφεί δικαστικά κατά του εν λόγω υπαιτίου και της ασφαλιστικής του εταιρείας. Αυτό δεν σημαίνει πως ο φίλος του θα τρέχει και στα ποινικά δικαστήρια, αφού το αστικό κομμάτι (αυτό με την καταβολή αποζημίωσης) είναι διαφορετικό από το ποινικό. Για να αποφύγει το ποινικό κομμάτι ο φίλος του, θα πρέπει ο συνεπιβάτης κατά την καταγραφή του τροχαίου συμβάντος από την Τροχαία να δηλώσει πως δεν επιθυμεί την ποινική δίωξη του υπαιτίου για το τροχαίο.
Πέραν των ανωτέρω, αυτό που πραγματικά μετράει είναι η ανθρώπινη ζωή. Φροντίζουμε όλοι μας τόσο για τη δική μας ασφάλεια όσο και για την ασφάλεια του συνανθρώπου μας, γιατί, δυστυχώς, όλοι μας κινδυνεύουμε!
ΠΗΓΕΣ
- Α. Κρητικός, Αποζημίωση από τροχαία ατυχήματα, 2014
- Επιθεώρηση Συγκοινωνιακού Δικαίου, τεύχος Νοεμβρίου 2016
- ΜονΠρΒερ 82/1996, ΕπΣυγκ∆ 2000, 549-551, ΕφΚρήτης 76/1983, ΕπΣυγκ∆ΙΒ’ (1983), 32 (34)· ΕφΘράκης 506/2000, Αρμ2001, 1477
Γεννήθηκε και κατοικεί στους Φιλιάτες Θεσπρωτίας. Ασκούμενη Δικηγόρος και πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Υπότροφος του Ι.Κ.Υ. για τα έτη 2016-2018. Μιλάει την αγγλική και τη γερμανική γλώσσα. Έχει συμμετάσχει σε προσομοιώσεις διεθνούς κλίμακας και έχει παρακολουθήσει σεμινάρια και ημερίδες σχετικές με το αντικείμενο σπουδών της. Στον ελεύθερό της χρόνο πηγαίνει θέατρο, ασχολείται με τη συγγραφή ποιημάτων και την ανάγνωση βιβλίων. Αρθρογραφεί για νομικά θέματα, κυρίως ιδιωτικού δικαίου.
