Της Ευρυδίκης Παπαβαρνάβα,
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα τελευταία χρόνια, έρχεται αντιμέτωπη με νέες πολύπλοκες απειλές, στην ασφάλεια της και στην ασφάλεια των πολιτών της. Όμως, εν καιρώ κορωνοϊού, η Ε.Ε. ήρθε αντιμέτωπη με μια καινούρια κλιμάκωση εξελισσόμενων απειλών στην ασφάλεια της, που την ώθησε ακόμη περισσότερο, να αναθεωρήσει τις προτεραιότητες για την νέα στρατηγική για την Ένωση Ασφάλειας 2020-2025.
Η καινούρια στρατηγική χαρτογραφεί τις προτεραιότητες, τις δράσεις και τα εργαλεία που χρειάζονται και πρέπει να αναπτυχθούν, έτσι ώστε η Ε.Ε. να είναι πιο ανθεκτική και έτοιμη να αντιμετωπίσει τις όποιες κρίσεις, προκλήσεις και απειλές στον ψηφιακό και υλικό κόσμο. Επιπλέον, όπως έθεσε και ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής κ. Μαργαρίτης Σχοινάς «Η ασφάλεια αποτελεί οριζόντιο ζήτημα που καλύπτει σχεδόν όλους τους τομείς της ζωής και επηρεάζει πολλούς τομείς πολιτικής. Με τη νέα στρατηγική της Ε.Ε. για την Ένωση Ασφάλειας συνδέουμε όλες τις κουκίδες για τη δημιουργία ενός πραγματικού οικοσυστήματος ασφάλειας». Έτσι, για τη χάραξη της νέας στρατηγικής ενεπλάκησαν πολλοί Επίτροποι, συμπεριλαμβανομένου του Επικεφαλής Εξωτερικών Υποθέσεων Josep Borrell, την Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Ylva Johansson, την Επίτροπο για θέματα Ανταγωνισμού και για την ψηφιοποίηση Margrethe Vestager, τον Επίτροπο Εσωτερικής Αγοράς και αρμόδιο για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο Thierry Breton, την Επίτροπο για Αξίες και Διαφάνεια Věra Jourová, τον Επίτροπο για την Δικαιοσύνη Didier Reynders και για την παραπληροφόρηση, την Επίτροπο Ενέργειας Kadri Simson, και την Επίτροπο Μεταφορών Adina Vălean για την προστασία υποδομών.
Η εμπλοκή διάφορων Επιτρόπων αποδεικνύει την αναγνώριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της αύξησης των διατομεακών και διασυνοριακών απειλών και καταλήγει σε μία στρατηγική, η οποία έχει ως στόχο την καταπολέμηση τους και καθορίζει συγκεκριμένα 4 στρατηγικές προτεραιότητες δράσης: 1. Διαχρονικό περιβάλλον ασφάλειας, 2. Αντιμετώπιση εξελισσόμενων απειλών, 3. Προστασία των Ευρωπαίων από την τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα, 4. Ισχυρό ευρωπαϊκό οικοσύστημα ασφάλειας. Από τις 4 προτεραιότητες, οι εξελισσόμενες απειλές, τα τελευταία χρόνια λόγω των αυξημένων τεχνολογικών εξελίξεων, συμβαίνουν όλο και πιο συχνά και επηρεάζουν όχι μόνο την ασφάλεια της Ε.Ε. αλλά και την εξωτερική πολιτική της. Ο κ. Μαργαρίτης Σχοινάς πρόσθεσε, πως αυτές οι υβριδικές απειλές «ενορχηστρώνονται από δυνάμεις και χώρες που δεν θέλουν να επιτύχει η Ε.Ε.». Επίσης, δήλωσε στο EURACTIV, πως για τις υβριδικές απειλές χρειάζεται και θα έχει στενή συνεργασία με την EEAS και τον Josep Borrell. Κατά την Επιτροπή «η αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών που έχουν ως στόχο την αποδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και την υπονόμευση της εμπιστοσύνης στους θεσμούς, καθώς και η ενίσχυση της ανθεκτικότητάς της Ε.Ε., αποτελούν σημαντικό στοιχείο της στρατηγικής για την Ένωση Ασφάλειας.» Η πολυπλοκότητα αυτών των απειλών πρέπει να καταστεί κατανοητή ως προς την επικέντρωση της νέας στρατηγικής στην καταπολέμηση τους.
Η νέα στρατηγική περιλαμβάνει μέτρα για την πρόληψη, την έγκαιρη ανίχνευση και την ανάλυση των απειλών αυτών έως την ευαισθητοποίηση και την οικοδόμηση ανθεκτικότητας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την νέα στρατηγική κατατάσσει αναγκαίο τον έλεγχο της καταλληλότητας των ισχυόντων κανονισμών και την εφαρμογή τους. Οι κυβερνοεγκληματικές δραστηριότητες αυξάνονται, και συγκεκριμένα ο αριθμός αυτών, που καταλήγουν σε κλοπή προσωπικών ή επιχειρηματικών δεδομένων και διακοπή της ψηφιακής δραστηριότητας που προκαλεί οικονομική ζημία, πληθαίνει. Σε θέματα κυβερνοεπιθέσεων, ένα από τα πιο ουσιαστικά βήματα είναι η αναθεώρηση και πλήρης εφαρμογή του ισχύοντος νομικού πλαισίου, καθώς και η αναγκαία συνεργασία με την Europol και την ENISA για την εξέταση ενός EU cybercrime-related rapid alert system, που θα διασφαλίζει τη ροή πληροφοριών και τις αντιδράσεις, όταν υπάρχει μια κυβερνοεπίθεση.
Μιλώντας για Europol και την ENISA, η νέα στρατηγική δηλώνει πως θα προσπαθήσει να βρει τρόπους έτσι ώστε, να μπορούν να ανταπεξέλθουν σε έρευνες έναντι κυβερνοεπιθέσεων. Επίσης, αρμόζουσα δηλώνει την εξέταση για λήψη νέων μέτρων για την καταπολέμηση της κλοπής ταυτότητας, διότι είναι ένα από τα κύρια προβλήματα των πολιτών της Ε.Ε. Εξίσου σημαντικό είναι πως στην νέα στρατηγική, η Επιτροπή προτείνει δύο νέες νομοθεσίες για την πιο αποτελεσματική καταπολέμηση της διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και ενθαρρύνει την γρήγορη επίσπευση της προτεινόμενης νομοθεσίας για το terrorist content online. Συγκεκριμένα, για τις υβριδικές απειλές, η Επιτροπή δηλώνει την αναγκαιότητα και την επίσπευση μιας πλατφόρμας έτσι ώστε, τα κράτη μέλη της Ε.Ε. να ενημερώνονται για τα αντι-υβριδικά εργαλεία και μέτρα έναντι τέτοιων επιθέσεων. Εξίσου σημαντικό είναι πως παρόλο που η ευθύνη και αντιμετώπιση των υβριδικών επιθέσεων επαφίεται στα κράτη μέλη, ορισμένες επιθέσεις εκτείνονται πέρα από τα σύνορα της κάθε χώρας. Η νέα στρατηγική, αναγνωρίζοντας την αυξανόμενη σύνδεση μεταξύ των κρατών μελών, θα καθορίσει μια νέα προσέγγιση, που ενσωματώνει και τα δύο. Τέλος, για την αντιμετώπιση των υβριδικών κρίσεων, το υπάρχον πρωτόκολλο EU Hybrid Fusion Cell θα αναθεωρηθεί, για να αντικατοπτρίζει μια αναγκαία ενίσχυση της Ε.Ε. του συστήματος αντιμετώπισης τέτοιων κρίσεων.
Όπως δήλωσε και ο ίδιος ο κ. Σχοινάς στην EURACTIV, οι υβριδικές απειλές (και γενικά πολλές από τις απειλές – ψηφιακές η μη – ) είναι αναγνωρισμένες ως κρατικά χρηματοδοτούμενες, ωστόσο, πρέπει να διατηρηθεί μια ικανότητα εκτίμησης, ανταπόκρισης και αντίδρασης έναντι των απειλών. Η Ε.Ε. ορθά αναγνώρισε όλες τις απειλές που έρχεται αντιμέτωπη και έδωσε ένα μεγάλο σχέδιο για την αντιμετώπιση τους. Το αν θα καταφέρει να τις αντιμετωπίσει όλες λόγω του αριθμού τους και της πολυπλοκότητάς τους, ειδικά μετά το πλήγμα του κορωνοϊού, μπορούμε μόνο να περιμένουμε και να δούμε. Όμως, το άκρως σημαντικό για την ασφάλεια είναι η καλή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και με την Ε.Ε., αλλά και των χωρών εκτός αυτής.
Γεννήθηκε το 1996 στην Λευκωσία, Κύπρο. Έχει σπουδάσει στο University of Nottingham στην Νομική και είναι μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο University of Bath στην Διεθνή Ασφάλεια. Μιλάει την αγγλική και τη ισπανική γλώσσα. Ενδιαφέρεται για τα διεθνή θέματα και λατρεύει τον εθελοντισμό και τον χορό. Αυτή την στιγμή βρίσκεται στο Βέλγιο.
