Του Χρήστου Πουλιδάκη,
Η εποχή του κορωνοϊού, αναμφίβολα, είναι μια νέα πραγματικότητα η οποία ήρθε στις ζωές μας σαν κεραυνός εν αίθρια. Ο οικονομικός κλάδος έχει υποστεί ισχυρό πλήγμα και μαστίζεται, καθημερινά, από την επέλαση της πανδημίας προκαλώντας μια ύφεση, όπου είναι δύσκολο να πούμε με απολυτή βεβαιότητα ποσό ισχυρό θα είναι το αποτέλεσμα στο ΑΕΠ. Μέχρι τώρα όμως μπορούμε να διακρίνουμε κάποια από αυτά.
Η επιβολή του lockdown οδήγησε σε «κατρακύλα» διάφορους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας. Είναι προφανές, ότι ο τουρισμός ο οποίος αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες πήγες εσοδών, αφού μάλιστα αποτελεί το 30,9% του ΑΕΠ, έχει πληγεί σε έναν σημαντικό βαθμό. Το θετικό στην υπόθεση αυτή είναι το εξής, λόγω του χειμερινού τουρισμού, ο οποίος δεν επλήγησε τόσο πολύ, ο αντίκτυπος έχει περιοριστεί, δεν παύει όμως η μείωση κατά 85–90 % στον κύκλο εργασιών να είναι κάτι μη αμελητέο.
Επιπλέον, σε σύγκριση με τα περυσινά δεδομένα για τους μήνες Ιανουάριο-Μάιο σημειώθηκε πτώση στους κύκλους εργασιών:
- κατά 71,3% στον κλάδο της διαχείρισης ακινήτων,
- κατά 61,4% στον κλάδο καταλυμάτων και εστίασης,
- κατά 38,9% στον κλάδο διασκέδασης και ψυχαγωγίας,
- κατά 26,6% στον κλάδο διοικητικών και υποστηρικτικών δραστηριοτήτων,
- κατά 22,7% στον κλάδο μεταφοράς και αποθήκευσης,
- κατά 12% στους κλάδους ενέργειας,
- κατά 13,8% σε κλάδους κατασκευής.
Στους μήνες που διήρκησε το lockdown παρατηρήθηκε πτώση:
- κατά 2,8% στις υπηρεσίες ανθρώπινης υγείας και κοινωνικής μέριμνας,
- κατά 5,8% στη γεωργία, δασοκομία και αλιεία.
Βλέπουμε ότι υπάρχει μείζον θέμα σε πολλούς κλάδους της οικονομίας, κάτι το οποίο, ίσως, γεννήσει μακροχρόνια προβλήματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2ο τρίμηνο του έτους υπήρξε 16% μείωση στο ΑΕΠ της χώρας μας.
Από την άλλη, κακουχίες εκδηλώνονται και σε διάφορους κλάδους του επιχειρηματικού τομέα. Η ραγδαία εξάπλωσή του και η μεταδοτικότητά του δημιουργούν προβλήματα στο ανθρώπινο δυναμικό. Διότι, είναι δέουσα η παροχή προστασίας για τους εργαζομένους, ποσό μάλλον σε εκείνους που έρχονται σε επαφή με πελάτες κ.α. Συνεπώς, δημιουργείται μια νέα πραγματικότητα και ίσως η τηλεργασία να μην αποτελεί βιώσιμη λύση.
Δυσκολία φαίνεται να υπάρχει και στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Αυτός ο τομέας έχει διεθνείς διασυνδέσεις στο οικονομικό σύστημα και λόγω της εξάπλωσης, καθίσταται αναγκαίο να βρεθούν άλλοι προμηθευτές ή εναλλακτικές λύσεις, γιατί υπάρχει πιθανότητα να μην μπορεί να πραγματοποιηθεί εμπόριο μεταξύ των, ήδη, προμηθευτών της εκάστοτε επιχείρησης.
Ακόμη, διαταραχές σημειώνονται και στη ζήτηση. Η παρούσα φάση επηρεάζει τις καταναλωτικές συμπεριφορές, αφού οι καταναλωτές τείνουν περισσότερο το ενδιαφέρον τους στις online αγορές. Αυτό γεννά προβλήματα, όπως μεταβλητότητα στη ζήτηση σε κάποιες κατηγορίες προϊόντων και στην παραγωγική διαδικασία.
Ένα ακόμη γεγονός είναι οι αποφάσεις των κυβερνήσεων, οι οποίες παίρνονται για την ασφάλεια της πολιτείας, των πολιτικών και του κράτους. Για παράδειγμα, οι περιορισμοί στις μετακινήσεις, το «κλείσιμο» κάποιων επιχειρήσεων θα δημιουργήσουν προβλήματα στην οικονομία.
Τέλος, από την αρχή της κρίσεως βλέπουμε ότι οι χρηματαγορές έχουν υποχωρήσει. Οι δείκτες έχουν μεγάλες πτώσεις κι οι αξίες ακόμη κι μεγάλων μετοχών έχουν μειωθεί.
Συμπερασματικά, ο κατηφορικός δρόμος της οικονομίας εξαρτάται από το πότε θα βγει το πολυπόθητο εμβόλιο κατά του covid-19. Ευτυχές είναι το γεγονός από την πλευρά της ΕΕ με την στήριξη από τα ταμεία ανάκαμψης, την αγορά ομολόγων από την ΕΚΤ, QE, τα οποία παρέχουν ανάσες ρευστότητας.
