Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Στην κορύφωση της καλοκαιρινής περιόδου, τα κρούσματα κορωνοϊού αυξάνονται σταθερά, με αποτέλεσμα τη θέσπιση νέων μέτρων περιορισμού της διασποράς. Οι επιστήμονες κλιμακώνουν τις προειδοποιήσεις τους, ενώ στις τάξεις τους διατυπώνονται απόψεις για ακόμα πιο δραστικά μέτρα. Η κυβέρνηση προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη να μην ξεφύγει η κατάσταση στο πεδίο της δημόσιας υγείας αλλά και να συνεχισθεί, η τουριστική κίνηση. Αρκετά ΜΜΕ, ως συνήθως, επιθυμούν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση, δημοσιεύοντας πηχυαίους τίτλους και δραματικά ρεπορτάζ.
Ας τα πάρουμε από την αρχή. Η αύξηση των κρουσμάτων Covid-19 είναι λογική και αναμενόμενη. Δεν θα μπορούσε, η εικόνα του σήμερα να είναι η ίδια με αυτήν που υπήρχε εν μέσω καραντίνας. Βρισκόμαστε στο καλοκαίρι, το οποίο αποτελεί την κατεξοχήν «ελληνική» εποχή, οι παραλίες είναι γεμάτες, οι επιχειρήσεις εστίασης λειτουργούν και πάλι ενώ, παρά τη μειωμένη σε σχέση με άλλες περιόδους κίνηση, οι τουρίστες συνεχίζουν να καταφτάνουν από διάφορα μέρη του κόσμου. Κατά συνέπεια, η αύξηση των κρουσμάτων, σε σχέση με την περίοδο του lockdown και της απομόνωσης, είναι αναπόφευκτη. Το ζητούμενο είναι να μην αυξηθούν σε βαθμό που το σύστημα υγείας θα αδυνατεί να ανταποκριθεί στην διαχείρισή τους. Είναι ο ίδιος, ουσιαστικά, στόχος με αυτόν της προηγούμενης περιόδου, αλλά σε διαφορετικές συνθήκες. Σίγουρα, απαιτούνται μέτρα προστασίας και είναι επίσης βέβαιο, ότι για την τήρησή τους, θα πρέπει να λειτουργήσουν δυναμικά και τα αρμόδια τμήματα του κρατικού μηχανισμού. Πλην όμως, απαιτείται ρεαλισμός. Οι επιστήμονες της υγείας εισηγούνται μέτρα με κριτήριο, το επιστημονικώς ορθόν για περιπτώσεις, όπως αυτή που βιώνουμε. Από εκεί και πέρα όμως, ένα μέτρο που επιστημονικά είναι σωστό, δεν σημαίνει αυτομάτως ότι είναι και εφαρμόσιμο.
Μια συμβουλή μπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να είναι άριστη, αλλά η πραγματικότητα απλώς να την ξεπερνά. Το να αποφεύγεται ο συνωστισμός στις παραλίες, για παράδειγμα, είναι ορθή παραίνεση, αλλά εκ των πραγμάτων δεν είναι δυνατόν, οι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι που πάνε στις παραλίες, να τηρήσουν τις ιδανικές αποστάσεις. Το ίδιο ισχύει, ως ένα βαθμό, και για τις επιχειρήσεις εστίασης. Δεν αναφέρομαι στην προκλητική παρανομία, αλλά στην -εκ της φύσεως τους- αναπόφευκτη παραβίαση κάποιων τέτοιων κανόνων. Ούτε θεωρώ, πως υπάρχει κάποιος στοιχειωδώς σοβαρός άνθρωπος που να πιστεύει ότι η αστυνομία θα εισβάλει σε εκκλησίες και λοιπούς λατρευτικούς χώρους, διακόπτοντας τα μυστήρια και μοιράζοντας πρόστιμα στους πιστούς και στους λειτουργούς που δεν φορούν μάσκα ή δεν κρατούν τις οριζόμενες αποστάσεις. Τα υγειονομικά μέτρα δεν αφορούν επιστημονικά εργαστήρια. Αφορούν κοινωνίες, οι οποίες, βάσει της ιστορικής πορείας που έχει διαμορφώσει τη συνείδηση των μελών τους, έχουν συγκεκριμένους τρόπους οργάνωσης και λειτουργίας. Κι όσο κι αν στο αξιακό μας σύστημα αγαθά όπως η υγεία τοποθετούνται στην κορυφή της πυραμίδας, δεν παύει η σχέση εξάρτησής τους με άλλα που βρίσκονται χαμηλότερα. Η κατάρρευση της οικονομίας, για παράδειγμα, είναι σίγουρο ότι μόνο ευεργετικά δεν θα λειτουργήσει για την υγεία των πολιτών, με το βιοτικό τους επίπεδο να μειώνεται παράλληλα με την οικονομική δυνατότητα των παρόχων, να προσφέρουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες.
Γι’ αυτό λοιπόν, οι επιστήμονες εισηγούνται, αλλά δεν κυβερνούν. Οι δε εισηγήσεις τους οφείλεται να γίνονται με τον προβλεπόμενο θεσμικό τρόπο κι όχι μέσα από τα ΜΜΕ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως δυστυχώς βλέπουμε σε κάποιες περιπτώσεις ατόμων, που ζηλεύουν ενδεχομένως την προβολή του Σ. Τσιόδρα. Η τελική θέσπιση των μέτρων εναπόκειται στις πολιτικές αποφάσεις, τις οποίες λαμβάνει η εκλεγμένη κυβέρνηση. Αυτή έχει την εντολή από τους πολίτες να λαμβάνει αποφάσεις, οι οποίες οφείλουν να έχουν ως στόχο τη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής. Και συνοχή δεν υφίσταται με την κοινωνία φτωχή και κλειδαμπαρωμένη επί μακρόν στα σπίτια, με την οικονομία υπό κατάρρευση και τους θεσμούς να λειτουργούν μέσω τηλεδιασκέψεων. Σχετικά δε με την ατομική ευθύνη των πολιτών, σαφώς και το κάθε μέλος της κοινωνίας έχει την ευθύνη να λειτουργεί με τρόπο, ο οποίος δεν στρέφεται εναντίον του συνόλου. Εν προκειμένω, οφείλει να τηρεί τα ατομικά μέτρα προστασίας προκειμένου να μην ασθενήσει και να μην συμβάλει στην εξάπλωση του ιού. Εδώ, όμως, έρχεται και πάλι η πολιτική ευθύνη της κυβέρνησης σχετικά με το περιεχόμενο, την εφαρμοσιμότητα και την εποπτεία τήρησης των μέτρων.
Θα πρέπει να κυριαρχήσει λοιπόν ο ρεαλισμός και σ’ αυτή τη φάση της κρίσης. Είναι σίγουρα ένα αποτελεσματικό φάρμακο…
Γεννήθηκε το 1989 στη Λαμία και έζησε μέχρι τα 18 μου χρόνια στον Άγιο Κωνσταντίνο Φθιώτιδας. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Νομικά στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, εργαζόμενος παράλληλα τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, πάνω στα αντικείμενα των σπουδών του. Αρθρογραφεί για θέματα πολιτικής επικαιρότητας.
