Του Γιάννη Σκορδά,
Ο Τζον Λιούις υπήρξε μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων στις Η.Π.Α., γιος αγροτών, ορκισμένος αντίπαλος της βίας και πρωτεργάτης στον ιστορικό αγώνα για φυλετική ισότητα, μεταφέροντας, στη συνέχεια, έναν μανδύα ηθικής εξουσίας στο Κογκρέσο. Έφυγε από τη ζωή στις 17 Ιουλίου σε ηλικία 80 ετών.
Ο θάνατός του επιβεβαιώθηκε σε δήλωση της Νάνσυ Πελόζι, της Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, ενώ, στις 27 Ιουλίου, στα πλαίσια ενός διημέρου τελευταίου αποχαιρετισμού του σπουδαίου ακτιβιστή, τιμήθηκε η «τελευταία» του επίσκεψη στο Καπιτώλιο.
Ο κ. Λιούις, ένας Δημοκράτης από την Τζώρτζια, ανακοίνωσε στις 29 Δεκεμβρίου ότι νοσούσε από καρκίνο του παγκρέατος στο τέταρτο στάδιο και ορκίστηκε να τον πολεμήσει με το ίδιο πάθος με το οποίο είχε πολεμήσει τη φυλετική αδικία. «Έχω υπάρξει μαχητής – για ελευθερία, ισότητα, βασικά ανθρώπινα δικαιώματα – για σχεδόν όλη μου τη ζωή», είπε, γεγονός που ανέδειξε ακόμα περισσότερο το θάρρος και την τόλμη του απέναντι σε κάθε εμπόδιο.
Στις πρώτες γραμμές της αιματηρής εκστρατείας για τον τερματισμό των νόμων του Τζιμ Κρόου, με χτυπήματα στο σώμα του και σπασμένο κρανίο, για να το αποδείξει, ο κ. Λιούις ήταν ένας γενναίος υποστηρικτής του κινήματος των πολιτικών δικαιωμάτων και ο τελευταίος ομιλητής που επιβίωσε από την Πορεία στην Ουάσιγκτον για θέσεις Εργασίας και Ελευθερία το 1963.
Περισσότερο από μισό αιώνα αργότερα, μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, ο κ. Λιούις καλωσόρισε τις παγκόσμιες διαδηλώσεις κατά των αστυνομικών δολοφονιών μαύρων ανθρώπων, που ανέκυψαν και, γενικότερα, κατά του συστηματικού ρατσισμού σε πολλές πλευρές της κοινωνίας. Είδε αυτές τις διαμαρτυρίες ως συνέχεια του έργου της ζωής του, αν και η ασθένειά του τον είχε αφήσει να παρακολουθεί από το περιθώριο.
«Ήταν πολύ συγκινητικό, πολύ συγκινητικό να βλέπω εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους από όλη την Αμερική και από όλο τον κόσμο να βγαίνουν στους δρόμους – για να μιλήσουν, να μπουν σε αυτό που αποκαλώ «καλούς μπελάδες», είπε ο Λιούις στο “CBS This Morning” τον Ιούνιο.
«Αυτό μοιάζει και φαίνεται τόσο διαφορετικό», είπε για το κίνημα Black Lives Matter, το οποίο οδήγησε στις αντιρατσιστικές διαδηλώσεις. «Είναι πολύ πιο μαζικό και χωρίς αποκλεισμούς». Πρόσθεσε δε ότι, «δεν θα υπάρξει πισωγύρισμα», μια ελπίδα που μοιράζονται πολλοί άνθρωποι.
Η προσωπική ιστορία του κυρίου Λιούις ήταν παράλληλη με αυτή του κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων. Ήταν μεταξύ των αρχικών 13 Freedom Riders, των Λευκών και Αφροαμερικανών ακτιβιστών που αμφισβήτησαν το διαχωρισμένο ταξίδι στον Νότο, το 1961. Ήταν ιδρυτής και πρώιμος ηγέτης της Student Non Violent Coordinating Committee, ενός οργανισμού ρόλος του οποίου ήταν να συντονίζει και να προωθεί τις διαδηλώσεις, δίχως τη χρήση βίας. Παράλληλα, καίρια ήταν η συνεισφορά του στον αγώνα για τα πολιτικά δικαιώματα και την προώθηση του ακτιβισμού των μαύρων. Πιο συγκεκριμένα, βοήθησε στην οργάνωση της πορείας στην Ουάσιγκτον, όπου ο κύριος ομιλητής ήταν ο Δρ. Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, στα σκαλιά του Μνημείου του Λίνκολν.
Ο κ. Λιούις ηγήθηκε διαδηλώσεων εναντίον φυλετικά διαχωρισμένων χώρων ανάπαυσης, ξενοδοχείων, εστιατορίων, δημόσιων πάρκων και πισινών και ξεσηκώθηκε ενάντια σε άλλες προσβολές και στην αντιμετώπιση των πολιτών ως υπηκόων δεύτερης κατηγορίας. Ξυλοκοπήθηκε, χτυπήθηκε και κάηκε με τσιγάρα. Το μόνο σίγουρο είναι πως η κληρονομιά των αγώνων του δεν θα ξεχαστεί.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Civil Rights Leader John Lewis Never Gave Up or Gave In, NPR, https://www.npr.org/2020/07/19/890796423/civil-rights-leader-john-lewis-never-gave-up-or-gave-in
- Civil Rights Icon John Lewis Honored At The U.S. Capitol, NPR, https://www.npr.org/2020/07/27/895150700/watch-civil-rights-icon-john-lewis-honored-at-capitol-hill-ceremony
- Student NonViolent Coordinating Committee, Encyclopedia Britannica, https://www.britannica.com/topic/Student-Nonviolent-Coordinating-Committee
Είναι απόφοιτος του τμήματος Οικονομικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ) και έχει εργαστεί σε πολιτικές εκστρατείες, φέροντας θέσεις ευθύνης και σχεδιασμού. Στο παρελθόν έχει παρακολουθήσει σεμινάρια copywriting/storytelling και προσπαθεί να γράφει καλές ιστορίες.