13.5 C
Athens
Τετάρτη, 18 Δεκεμβρίου, 2024
ΑρχικήIn MemoriamIn Memoriam: Κωνσταντίνος Δόβας

In Memoriam: Κωνσταντίνος Δόβας


Του Άγγελου Μεταλλίδη,

Ο Κωνσταντίνος Δόβας ήταν ανώτατος αξιωματικός του στρατού, ο οποίος διετέλεσε υπηρεσιακός Πρωθυπουργός της Ελλάδας από τις 20 Σεπτεμβρίου έως τις 4 Νοεμβρίου 1961.

Γεννήθηκε στην Κόνιτσα στις 20 Δεκεμβρίου 1898. Εισήχθη στη Σχολή Ευέλπιδων, από την οποία αποφοίτησε ως ανθυπολοχαγός, τον Ιούνιο του 1918. Αμέσως μετά την αποφοίτησή του, πήγε να πολεμήσει στη Μακεδονία και στη συνέχεια πήρε μέρος και στη μικρασιατική εκστρατεία. Τη δεκαετία του ’30, φοίτησε στις Σχολές Πολέμου Αθηνών (1933) και Παρισίων (1935). Κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο, υπηρέτησε ως επιτελικός αξιωματικός στο τμήμα επιχειρήσεων του ΓΕΣ και κατά τη διάρκεια της κατοχής, πήρε ενεργά μέρος στην αντίσταση μέσω οργανώσεων. Στον Εμφύλιο Πόλεμο, ήταν επιτελάρχης του Β΄ Σώματος Στρατού και από τον Αύγουστο του 1947 ανέλαβε τη διοίκηση της 75ης Ταξιαρχίας, στην οποία παρέμεινε έως την 25η Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου, όταν τραυματίστηκε σοβαρά, κατά τη διάρκεια επίθεσης ανταρτών του «Δημοκρατικού Στρατού» κατά της γενέτειράς του, Κόνιτσας. Μετά το τέλος του Εμφύλιο πολέμου, έφτασε μέχρι τον βαθμό του αντιστράτηγου και από το 1954 έως το 1959 διετέλεσε Αρχηγός ΓΕΕΘΑ. Στις 25 Μαρτίου 1955, υπέγραψε τη μυστική συμφωνία με τη CIA για τη δημιουργία ειδικού στρατιωτικού σώματος για την πάταξη του κομμουνισμού, που αποτελούσε το ελληνικό τμήμα της παραστρατιωτικής οργάνωσης του ΝΑΤΟ, Gladio. To 1960 ανέλαβε αρχηγός του στρατιωτικού οίκου του βασιλιά Παύλου.

Στις 20 Σεπτεμβρίου 1961, θα αναλάβει υπηρεσιακός πρωθυπουργός, με στόχο να οδηγήσει τη χωρά σε εκλογές, λίγο καιρό αργότερα. Ήταν επιλογή του βασιλιά Παύλου, αφού ο προταθείς από τον Καραμανλή βενιζελογενής στρατηγός, Θρασύβουλος Τσακαλώτος, δεν αποδέχθηκε τη θέση, εξαιτίας των βασιλικών υποδείξεων για τη συγκρότηση της υπηρεσιακής κυβέρνησης. Στην πρωθυπουργοποίηση Δόβα δεν αντέδρασε η Ένωση Κέντρου, που ίσως να την είδε και με καλό μάτι, ως μια αντικαραμανλική επιλογή του βασιλιά. Οι εκλογές, όμως, που διοργάνωσε ο Δόβας ήταν εκλογές βίας και νοθείας, καθώς στην προεκλογική περίοδο και την ημέρα των εκλογών, παραστρατιωτικοί όργωσαν όλη την Ελλάδα, προσπαθώντας να ελέγξουν τις ψήφους που θα έπαιρνε η αριστερά. Στις 4 Νοεμβρίου, ο Δόβας παρέδωσε την εξουσία στον νικητή των εκλογών, Κωνσταντίνο Καραμανλή. Αμέσως μετά, ο ηγέτης του Κέντρου, Γεώργιος Παπανδρέου, κήρυξε τον λεγόμενο «Ανένδοτο Αγώνα», μη αναγνωρίζοντας τη νομιμότητα της κυβέρνησης Καραμανλή, αφού τη θεώρησε προϊόν «βίας και νοθείας». Πρόταση του Παπανδρέου ήταν να παραπεμφθεί ο Δόβας και η κυβέρνησή του σε ειδικό δικαστήριο. Η πρόταση, όμως, δεν έγινε δεκτή. Ο Δόβας παρέμεινε επικεφαλής του στρατιωτικού οίκου και του νέου βασιλιά Κωνσταντίνου έως το 1965 και στις 13 Δεκεμβρίου 1967 συμμετείχε ενεργά στο βασιλικό κίνημα για την ανατροπή της χούντας. Μετά την αποτυχία του εγχειρήματος, αφαιρέθηκαν οι βαθμοί του και διακόπηκε η σύνταξή του.

Πέθανε με τον βαθμό του απλού στρατιώτη στις 24 Ιουλίου 1973.


 

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Άγγελος Μεταλλίδης
Άγγελος Μεταλλίδης
Είναι προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ. Γεννήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1998 και μεγάλωσε στην Καλαμαριά του νομού Θεσσαλονίκης. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα εντάσσονται στο χώρο της πολιτικής ιστορίας του νέου ελληνικού κράτους και στην διαμόρφωση των πολιτικών θεσμών και ιδεολογιών της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας.