Του Σταύρου Λουκά,
Παίρνοντας ως παράδειγμα το πρόσφατο γεγονός με το Robinhood και τον άδικο θάνατο ενός νέου ανθρώπου, θέλω με αυτό το άρθρο να αναλύσω πώς λειτουργούν τα options. Για να μην καταλήξετε να αναλάβετε πάρα πολλούς κινδύνους και να κάνετε λάθη που θα μπορούσατε να μετανιώσετε αργότερα, εάν ενδιαφέρεστε για συναλλαγές options, σας συστήνω να αναζητήσετε περισσότερες λεπτομέρειες στο διαδίκτυο.
Συχνά, πολλοί πιστεύουν πως τα options είναι εξαιρετικά ριψοκίνδυνα κι ένας από τους πιο εύκολους τρόπους καταστροφής. Για ορισμένες συναλλαγές, αυτό μπορεί να ισχύει. Για την εξάλειψη ενός μύθου, στην πραγματικότητα, τα options μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να είναι εξαιρετικά συντηρητικά. Σε αντίθεση με τις μετοχές, όπου μπορείτε να ελέγξετε μόνο τη διαφοροποίηση, με τα options έχετε πολύ μεγαλύτερο έλεγχο στο προφίλ κινδύνου/κέρδους. Ο χρόνος και η μεταβλητότητα είναι επίσης ένας παράγοντας από τον οποίο μπορείτε να κερδίσετε ή και να χάσετε. Ένα πράγμα που πρέπει να σημειωθεί είναι πως δεν παρέχουν όλες οι εταιρείες ή τα ETF options για τις μετοχές τους.
Συμβόλαια CALL και PUT και ημερομηνία άσκησης
Τα options χωρίζονται σε δύο ομάδες, τα CALLs και τα PUTs. Και τα δύο έχουν ημερομηνία λήξης. Όταν αγοράζετε ένα Call ή ένα Put option, αγοράζετε ένα συμβόλαιο με τρίτο μέρος μέσω του broker σας και του χρηματιστηρίου. Συνήθως, ένα συμβόλαιο αντιπροσωπεύει 100 μετοχές.
Το CALL είναι ένα συμβόλαιο που επιτρέπει στον αγοραστή να αγοράσει έναν αριθμό μετοχών σε μια δεδομένη τιμή προειδοποίησης πριν από την ημερομηνία λήξης. Εάν αγοράσετε ένα call με προειδοποίηση 100€ και η τιμή της μετοχής αυξήθηκε στα 200€, αυτό σας επιτρέπει να αγοράσετε μερικές μετοχές στα 100€ που τώρα αξίζουν 200€. Η ενέργεια ανταλλαγής του Call σας με ορισμένες μετοχές που αγοράσατε στην τιμή προειδοποίησης ονομάζεται άσκηση του Call. Όταν ασκείτε το Call, αγοράζετε μετοχές στον λογαριασμό σας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, 1 συμβόλαιο θα αγοράσει 100 μετοχές στον λογαριασμό σας. Κατά την άσκηση κάθε συμβολαίου Call, θα χρειαστείτε 10.000€ μετρητά στον λογαριασμό σας σε αυτό το παράδειγμα (100€ για την προειδοποίηση, πολλαπλασιασμένο επί 100 μετοχές). Οι ίδιες 100 μετοχές αξίζουν τώρα 20.000€ (στα 200€ για κάθε μετοχή). Χωρίς να λαμβάνετε υπόψη την τιμή που πληρώσατε για την επιλογή κλήσης αυτό σημαίνει ότι θα κερδίσετε κέρδος 10.000€ εάν πουλήσετε τις μετοχές.
Αντίθετα, ένα PUT είναι ένα συμβόλαιο που επιτρέπει στον αγοραστή να πουλήσει έναν αριθμό μετοχών σε μια δεδομένη τιμή προειδοποίησης πριν από την ημερομηνία λήξης. Εάν έχετε αγοράσει μια θέση με προειδοποίηση 100€ και η τιμή της μετοχής μειώθηκε στα 50€, αυτό σας επιτρέπει να πουλήσετε μερικές μετοχές στα 100€ που τώρα αξίζουν 50€ η καθεμία. Ομοίως με ένα Call, η ενέργεια της ανταλλαγής του Put σας με ορισμένες μετοχές που πουλήσατε ονομάζεται άσκηση του Put. Κατά την άσκηση κάθε Put συμβολαίου, πουλάτε 100 μετοχές από τον λογαριασμό σας. Κατά την άσκηση κάθε συμβολαίου, οι 100 μετοχές σας θα πωλούνται για 10.000€ (100€ για την προειδοποίηση πολλαπλασιαζόμενες επί 100 μετοχές). Και οι ίδιες 100 μετοχές αξίζουν τώρα 8.000€ (στα 80€ για κάθε μετοχή). Χωρίς να λαμβάνετε υπόψη την τιμή που πληρώσατε για την επιλογή Put, αυτό σημαίνει ότι έχετε κέρδος 2.000 €.
Συνοπτικά, ένα Call αγοράζει μετοχές κατά την άσκηση. Ένα Put πωλεί μετοχές κατά την άσκηση. Το πιο σημαντικό, στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, στην πραγματικότητα δεν πρέπει να ασκήσετε τα συμβόλαιά σας, αλλά αντ’ αυτού, θα πρέπει να πουλήσετε το Call σας ή to Put στην τιμή της αγοράς, καθώς θα αυξήσετε το κέρδος σας.
Οι brokers δεν σας επιτρέπουν να ασκήσετε το συμβόλαιο εάν η διαφορά μεταξύ της προειδοποίησης και της τρέχουσας αξίας θα σας κάνει να χάσετε χρήματα. Με άλλα λόγια, δεν μπορείτε να ασκήσετε όταν η τρέχουσα τιμή είναι κάτω από την προειδοποίηση για ένα Call (θέλετε να αγοράσετε χαμηλά, όταν η τιμή είναι υψηλή) ή η τρέχουσα τιμή είναι πάνω από την προειδοποίηση για ένα Put (θέλετε να πουλήσετε υψηλά όταν η τιμή είναι χαμηλή). Οι περισσότεροι brokers ασκούν αυτόματα το Call σας και συνάπτουν συμβόλαια κατά την ημερομηνία λήξης, εάν μπορούν να ασκηθούν. Εάν τα συμβόλαια δεν μπορούν να ασκηθούν κατά την ημερομηνία λήξης και δεν έχετε πουλήσει τα συμβόλαιά σας στο παρελθόν, θα είναι άχρηστα και τα χρήματα που ξοδέψατε για την αγορά των συμβολαίων θα χαθούν εντελώς.
Τα options στα οποία αναφέρομαι είναι κυρίως αμερικανικού τύπου που μπορούν να ασκηθούν ανά πάσα στιγμή, υπάρχουν επίσης options ευρωπαϊκού τύπου που μπορούν να ασκηθούν μόνο κατά τη λήξη.
Είναι κάτοχος πτυχίου Οικονομικών Επιστημών και έχει 2 μεταπτυχιακά (Msc in Finance και MBA). Εργάζεται από το 2015 σε ιδιωτική εταιρεία παροχής λογιστικών υπηρεσιών ως υπεύθυνος μισθοδοσίας και είναι εξειδικευμένος σε θέματα εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας. Έχει συμμετάσχει σε συνέδρια και ενδιαφέρεται για την εγχώρια και τη διεθνή οικονομία. Ήταν υποψήφιος το 2019 στις εκλογές του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.
