Του Παναγιώτη Παναγιωτακόπουλου,
Είναι γεγονός πως, όσο περνάει ο καιρός και δεν βρίσκεται επιστημονική λύση για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού, ελοχεύει ο κίνδυνος για ένα νέο lockdown. Η καταπονητική διαδικασία στην οποία υποβλήθηκε ολόκληρος ο πλανήτης κατά το πρόσφατο παρελθόν δεν φαίνεται να καταλαγιάζει πλήρως και μόνο εάν υπάρξει ιατρική λύση θα μπορεί να γίνεται λόγος για καθολική εξάλειψη. Η λύση αυτή, λοιπόν, δεν είναι άλλη από το πολυσυζητημένο και πολυαναμενόμενο εμβόλιο. Προς ώρας, οι έρευνες βρίσκονται σε πιλοτικό στάδιο με την ιατρική κοινότητα να κλίνει προς συγκεκριμένες ουσίες, οι οποίες φαίνεται να ανταποκρίνονται καλύτερα στα συμπτώματα του ιού. Ρεμδεσιβίρη το όνομα της μίας εξ’ αυτών που είχε χρησιμοποιηθεί και παλαιότερα για την αντιμετώπιση του ιού έμπολα.
Πολύ ωραία στοιχεία που θα μπορούσαν με άνεση να βρίσκονται στην επιστημονική ή ιατρική στήλη. Βασικά στοιχεία οικονομικής θεωρίας σε συνδυασμό με τις ριψοκίνδυνες πολιτικές ορέξεις των Ηνωμένων Πολιτειών θα είναι το κλειδί για την οικονομική προσέγγιση του ζητήματος.
Πρόσφατα, λοιπόν, η κυβέρνηση Τραμπ προχώρησε στην αγορά 500.000 δόσεων ρεμδεσιβίρης. Αυτό σημαίνει πως προμηθεύτηκε ολόκληρη την παραγωγή του Ιουλίου και πάνω από το 90% για τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, από την Gilead. Ο αριθμός φαντάζει εξωφρενικός αν αναλογιστεί κανείς πως μέχρι στιγμής έχει γίνει χρήση μόλις 140.000 δόσεων. Με την χορήγηση του εν λόγω φαρμάκου σε βαριά νοσούντες να έχει εγκριθεί σε πολυπληθείς χώρες όπως η Ινδία, η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, ενώ σειρά δείχνει να παίρνει άμεσα και η Ευρώπη.
Η αποκλειστικότητα που απέκτησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στο φάρμακο θυμίζει αναμφίβολα καταστάσεις μονοπωλίου και δυστυχώς, αυτό είναι το αισιόδοξο σενάριο. Αναλύοντας το «θετικό» αυτό σενάριο, αν τυχόν υπάρξουν νεότερες εξελίξεις σχετικά με την χρήση της ουσίας και την αξιοποίησή της για τη δημιουργία εμβολίου, τότε ένας κόσμος θα κρέμεται από τις πράξεις και το αίσθημα αλληλεγγύης των ΗΠΑ. Απολαμβάνοντας την αποκλειστικότητα στη διανομή του φαρμάκου κανένας δεν μπορεί να επιβάλλει ή να ορίσει την αμερικανική συμπεριφορά. Το αν θα υπάρξει προσφορά της ουσίας, πόσο κοστολογείται το προϊόν και ποιος θα είναι ο αγοραστής είναι μερικά μόνο από τα αναπάντητα ερωτήματα. Αυτός που θα τοποθετήσει την καλύτερη προσφορά ίσως και να καταφέρει να γευτεί ένα μικρό μέρος από το απόθεμα ρεμδεσιβίρης. Εκατοντάδες χιλιάδες νοσούντες έρμαια στις ορέξεις της κυβέρνησης Τραμπ θα ελπίζουν σε μία ένδειξη καλής θέλησης.
Το διόλου απίθανο και αρκετά απαισιόδοξο σενάριο είναι αυτό στο οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες θα δηλώνουν απροθυμία για συνεργασία και θα διατηρήσουν τα αποθέματά τους για αποκλειστική εγχώρια χρήση. Όπως γίνεται αντιληπτό κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε συγκρούσεις και με μαθηματική ακρίβεια σε μία διαμάχη, μία σύρραξη που όμοια της δεν θα έχει ξανασυμβεί. Ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος που δεν θα είναι ούτε χημικός, ούτε οικονομικός όπως πολλοί ως τώρα έχουν προβλέψει.
Αναμενόμενα έχουν προκληθεί αντιδράσεις στις τάξεις πολλών χωρών και ειδικότερα αυτών που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία του κορωνοϊού. Όσο ακόμα δεν υπάρχει λύση, όλοι έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους στην τήρηση των κανόνων ατομικής υγιεινής και εν μέρει στον παράγοντα τύχη για τον περιορισμό της εξάπλωσης. Σε περίπτωση όμως που βρεθεί λύση, τότε οποιαδήποτε εγωιστική, στα όρια της εγκληματικής, συμπεριφορά θα οδηγήσει σε ξέσπασμα την κοινή γνώμη. Ήδη πολλές οργανώσεις ακτιβιστών έχουν εκφράσει με έντονο τρόπο την δυσαρέσκειά τους ως προς την τακτική των Ηνωμένων Πολιτειών, υποστηρίζοντας πως αντιτίθεται ρητά στο θεσμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Παρά το γεγονός πως μέχρι στιγμής υπάρχει θέμα μόνο στα χαρτιά, ο φόβος για το ποια μπορεί να είναι η αντίδραση των ΗΠΑ ή ενδεχομένως και άλλων τεράστιων παγκόσμιων μεγεθών στο άκουσμα της εύρεσης ενός εμβολίου, τρομάζει πολλούς. Θα υπάρξει άραγε δίκαιη μεταχείριση; Θα έχουν όλοι οι ασθενείς ίσες πιθανότητες πρόσβασης στη θεραπεία; Θα μπει φρένο με κάποιο τρόπο σε οποιαδήποτε προσπάθεια αισχροκέρδειας ή γενικότερης εκμετάλλευσης συνθηκών;