Του Αργύρη Ηλιάδη,
Την εσχάτη των ποινών για 121 άτομα, που συμμετείχαν στο αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, επέβαλλε το Τουρκικό δικαστήριο. Συνολικά, στο εδώλιο του κατηγορουμένου κάθισαν 246 άτομα τα οποία τα περισσότερα εξ αυτών κρίθηκαν ένοχοι για «απόπειρα ανατροπής της συνταγματικής τάξης». Μάλιστα, στους 86 επιβλήθηκαν «βεβαρημένες» ποινές ισοβίων, δηλαδή, ισόβια κάθειρξη με αυστηρότερους όρους – είναι η πλέον ύψιστη ποινή μετά την κατάργηση της θανατικής ποινής το 2004. Η δίκη για την απονομή δικαιοσύνης θα μείνει στην Τουρκική ιστορία γνωστή ως «η δίκη της Γενικής Διοίκησης της Χωροφυλακής».
Τι οδήγησε στην πλήρη αποτυχία των συνωμοτών του πραξικοπήματος;
Στην Τουρκία, από τη δεκαετία του ’60, μετράμε πέντε επιχειρήσεις πραξικοπήματος με την τελευταία το 2016. Όλες τους είχαν κάτι κοινό, έγιναν όταν η κρατική μηχανή βρισκόταν εν υπνώσει και οι Τούρκοι πολίτες κοιμούνταν αναπαυτικά στα κρεβάτια τους. Στην τελευταία απόπειρα, όμως, τα πράγματα δεν έβησαν καλώς και οι συνωμότες δε μπόρεσαν ούτε να πυροδοτήσουν το λαϊκό αίσθημα προκειμένου να ταχθεί ο λαός υπέρ τους, αλλά ούτε μπόρεσαν να πείσουν το μεγαλύτερο μέρος του στρατού. Έτσι, λοιπόν, η ανατροπή της ισλαμοσυντηρητικής κυβέρνησης του Ταγίπ Ερντογάν δε στέφθηκε με επιτυχία λόγω… ώρας, αν εξετάσουμε και το πλούσιο παρελθόν.
Η λάθος χρονική στιγμή εξισώνεται με την απώλεια υποστήριξης των πραξικοπηματιών. Οι συνωμότες ήξεραν πως έπρεπε να απομονώσουν τον Τούρκο Πρόεδρο για να μη μπορεί να τροφοδοτήσει και να ξεσηκώσει τον λαό. Παρόλο που την αντίσταση του πραξικοπήματος ηγήθηκε ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ, ο τουρκικός λαός γνώριζε ότι τα νήματα των εξελίξεων κινούσε ο Ερντογάν. Εν μέρει, η αποστασιοποίηση του Προέδρου επιτεύχθηκε με την κατάληψη των ΜΜΕ αλλά και με τη διαχείριση κρατικών κτηρίων.
Όλα, όμως, ανετράπησαν. Ο Ερντογάν κατάφερε να μιλήσει στον κόσμο και να απευθύνει κάλεσμα. Μέσω face time, λοιπόν, από το κινητό ενός δημοσιογράφου, διαβεβαίωσε τον λαό πως δεν έχει αποδράσει, όπως όλοι νόμιζαν, κι ότι βρίσκεται σε τουρκικό έδαφος, ότι είναι συνεχώς κοντά στον λαό του, ενώ, παράλληλα, τους προέτρεψε να ξεχυθούν στους δρόμους. Η αποθάρρυνση του λαού και η απογοήτευση για τον Πρόεδρό τους δεν πέτυχε το αποτέλεσμα που ήθελαν οι πραξικοπηματίες, αλλά μάλιστα ενίσχυσε την εθνική τους συνείδηση. Το επόμενο πρωινό (ξημερώματα Σαββάτου), ο Σουλτάνος του Βοσπόρου προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, Ατατούρκ, όπου έδωσε και συνέντευξη Τύπου.
Μετά τη δημόσια συνέντευξη του Προέδρου, ήταν σαφές πως ο έλεγχος επανακτήθηκε. Στο πλευρό του AKP είχε ταχθεί ο λαός αλλά και ανώτερες στρατιωτικές προσωπικότητες. Βέβαια, η Άγκυρα όπου και εδρεύει το παλάτι και η κυβέρνηση Ερντογάν, δεν ήταν τόσο ασφαλής. Εξ ου και η επιλογή της Κωνσταντινούπολης για τις δημόσιες δηλώσεις. Με τέτοια υποστήριξη, οι καταληψίες και μελλοντικά εξουσιαστικά πρόσωπα είχαν απογυμνωθεί. Πράγματι, οι πολίτες έδειξαν την προσήλωσή τους διαδηλώνοντας και καταλαμβάνοντας το αεροδρόμιο της Πόλης. Για ακόμη μια φορά έγινε αντιληπτή η δύναμη των ερεισμάτων του Ερντογάν σε μεγάλα τμήματα του λαού.
Ποιοι στοχοποιήθηκαν και τι αποκαλύφθηκε;
Πρόκειται, ουσιαστικά, για μια στρατικοποιημένη φατρία αποτελούμενη από μια μερίδα συνταγματαρχών από την Πρώτη Στρατιά με έδρα την Πόλη. Οι φήμες και οι επίσημες δηλώσεις είχαν αρχίσει πολύ καιρό πριν από τον Πρόεδρο. Για τον λόγο αυτόν, η ισλαμική κυβέρνηση προσπάθησε να εκκαθαρίσει το στράτευμα και την αστυνομία από στοιχεία που υποψιαζόταν ότι μπορούν να τη φέρουν σε μειονεκτική θέση. Τα ονόματα των πρωτεργατών δεν έγιναν ευρέως γνωστά, αλλά ο Ερντογάν έκανε λόγο για πέντε στρατηγούς και 29 συνταγματάρχες οι οποίοι συνδέονταν άμεσα με το «παράλληλο κράτος» – με στραμμένο το βλέμμα στην αντιπολίτευση.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο νησί της Θάσου, είναι 19 ετών και είναι φοιτητής του τμήματος Δημοσιογραφίας. Όντας πνεύμα ανήσυχο και δημιουργικό, από νεαρή ηλικία άρχισε να ασχολείται με την φωτογραφία ενώ, από τα 16 παίρνει μέρος σε προσομοιώσεις των Επιτροπών του ΟΗΕ αλλά και σε δημοτικά - περιφερειακά συμβούλια. Έχει παρακολουθήσει πληθώρα επιμορφωτικών σεμιναρίων με θέμα το αστυνομικό και δικαστικό ρεπορτάζ καθώς και για την διαχείριση κρίσεων στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
