Του Κωνσταντίνου Χαρέμη,
Ενδεχομένως, πολλοί άνθρωποι να μην παρατήρησαν την περασμένη εβδομάδα το χάος που επικράτησε στις τοπικές εκλογές της πολιτείας της Georgia για την ανάδειξη υποψηφίων για τις εκλογές του Κογκρέσου τον Νοέμβριο του 2020. Ουρές εκατοντάδων μέτρων έξω από τα εκλογικά κέντρα, πολύωρη αναμονή που για ορισμένους ψηφοφόρους έφτασε και τις 8 ώρες και γυναίκες με μικρά παιδιά να στέκονται μέσα στην καταρρακτώδη βροχή ήταν λίγες από τις εικόνες που έκαναν τον γύρο της αμερικανικής τηλεόρασης τις προηγούμενες ημέρες.
Για μία χώρα η οποία υπερηφανεύεται ότι είναι το λίκνο του ελεύθερου κόσμου και της Δημοκρατίας, οι εκλογές της περασμένης εβδομάδας ήταν εξαιρετικά ντροπιαστικές. Αυτό το περιστατικό, όμως, δεν αποτελεί ένα τυχαίο γεγονός. Αντίθετα, εντάσσεται σε μια προσπάθεια που λαμβάνει χώρα την τελευταία δεκαετία, κυρίως από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, προκειμένου να εμποδίσει πολίτες από μειονότητες και από ευάλωτες ομάδες, οι οποίοι σε ένα μεγάλο ποσοστό δεν υποστηρίζουν Ρεπουμπλικανούς υποψηφίους, να προσέλθουν στην κάλπη. Συγκεκριμένα, υπάρχουν έξι αποτελεσματικά βήματα προκειμένου να εμποδιστούν οι ψηφοφόροι να προσέλθουν στην κάλπη.
Το πρώτο βήμα είναι η αύξηση των κριτηρίων πιστοποίησης των ψηφοφόρων σε ορισμένες πολιτείες, όταν προσέρχονται στα εκλογικά κέντρα να ψηφίσουν για να αποφευχθεί νοθεία στις εκλογές. Αυτό το φαινόμενο στην Αμερική ονομάζεται “voter purge” και μπορεί να ακούγεται ως ένα θετικό μέτρο, στην πραγματικότητα όμως αποτελεί ένα εργαλείο καταπίεσης των ψηφοφόρων.
Σε πολλές νότιες πολιτείες με Ρεπουμπλικανούς Κυβερνήτες, έχει περαστεί ο νόμος της «ακριβούς ταυτοποίησης». Αυτό σημαίνει ότι τα στοιχεία της εκλογικής ταυτότητας του ψηφοφόρου πρέπει να ταιριάζουν απολύτως με τα στοιχεία της πολιτικής του ταυτότητας. Παραδείγματος χάριν, εάν ένας ψηφοφόρος είναι εγγεγραμμένος στην εκλογική του ταυτότητα (ενδεχομένως και εκ παραδρομής) ως “John Smith” και στην πολιτική του ταυτότητα ως “John-Smith”, τότε ο πολίτης αυτός θα πεταχτεί εκτός εκλογικών καταλόγων, διότι υφίσταται αναντιστοιχία των δύο ταυτοτήτων ως προς την παύλα, ασχέτως εάν όλα τα υπόλοιπα στοιχεία στις δύο δηλώσεις ταυτίζονται. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι το 70-80% των ανθρώπων που εξοστρακίζονται με αυτόν τον τρόπο από τους εκλογικούς καταλόγους προέρχονται από μειονότητες.
Η δεύτερη μέθοδος είναι η συστηματική παρεμπόδιση της θέσπισης για όλες τις πολιτείες της χώρας της ψήφου δι’ αλληλογραφίας από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Το δικαίωμα αυτό υφίσταται ήδη σε κάποιες πολιτείες των Η.Π.Α. (π.χ. Utah, Oregon), στις οποίες η εκλογική παρουσία των ψηφοφόρων είναι αυξημένη κατά 15-20% σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα.
Οι Ρεπουμπλικανοί φοβούνται ότι όσο μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή των πολιτών στις εκλογές τόσο λιγότερες πιθανότητες θα έχουν να κερδίσουν. Αυτός ο φόβος είναι πραγματικός, καθώς έχει αποδειχτεί ότι σε εκλογές που η εκλογική συμμετοχή ήταν υψηλή, αρκετές φορές οι Ρεπουμπλικανοί υπέστησαν βαριές ήττες. Το γεγονός αυτό, βέβαια, δε δικαιολογεί αυτήν τη βαθιά αντιδημοκρατική τακτική η οποία πλήττει τους εργαζόμενους και, ειδικότερα αυτήν την περίοδο του κορωνοϊού, τους πολίτες ευάλωτων ομάδων, στερώντας τους το δικαίωμα της ψήφου τους.
Ο τρίτος τρόπος έχει άμεση σχέση με την ψήφο δι’ αλληλογραφίας και τον εργαζόμενο κόσμο. Βλέπετε στην Αμερική, λόγω της παράδοσης, οι εκλογές γίνονται την πρώτη Τρίτη μετά την 1η Νοεμβρίου κι όχι το Σαββατοκύριακο, όπως συνηθίζεται στην πλειονότητα των χωρών. Αυτό για τους εργαζόμενους αποτελεί πρόβλημα φυσικά, καθώς η Τρίτη είναι μια καθημερινή μέρα κατά τη διάρκεια της οποίας βρίσκονται στις δουλειές τους.
Πολλές φωνές έχουν ακουστεί τα τελευταία χρόνια στην Αμερική υπέρ της κατάργησης αυτής της αναχρονιστικής παράδοσης που μόνο τροχοπέδη αποτελεί για τους ψηφοφόρους, χωρίς όμως να έχουν βρει αρκετό πρόσφορο έδαφος, αφού βρίσκουν τη σθεναρή αντίσταση των Ρεπουμπλικανών. Γι’ αυτόν τον λόγο, η συντριπτική πλειοψηφία του εργαζόμενου κόσμου επιθυμεί να έχει το δικαίωμα της ψήφου δι’ αλληλογραφίας, διότι του δίνει τη δυνατότητα να ψηφίσει χωρίς να χρειαστεί να χάσει μέρα εργασίας και επομένως χρήματα.
Το τέταρτο βήμα έγκειται στο ότι σε πολλές πολιτείες διατηρούνται πανάρχαια εκλογικά μηχανήματα τα οποία λόγω βλαβών παρακωλύουν και καθυστερούν την εκλογική διαδικασία, αποθαρρύνοντας το εκλογικό σώμα να προσέλθει στις κάλπες. Σε αρκετές περιοχές της Αμερικής, η ψηφοφορία γίνεται μέσω ηλεκτρονικών μηχανημάτων στα εκλογικά κέντρα κι όχι με τον παραδοσιακό τρόπο του χαρτιού. Αυτά τα μηχανήματα, όμως, έχουν μια ορισμένη διάρκεια ζωής η οποία, εάν δε γίνει η σωστή συντήρηση, ελαττώνεται. Τα χρήματα για την αγορά καινούργιων μηχανημάτων είναι διαθέσιμα από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, ωστόσο σε πολλές πολιτείες η διασφάλιση της ομαλής διεξαγωγής των εκλογών δεν είναι ζήτημα υψίστης σημασίας.
Ο πέμπτος και πιο καινούργιος τρόπος παρακώλυσης της Δημοκρατίας είναι αυτός που εφαρμόστηκε πολύ πρόσφατα στην πολιτεία της Georgia. Οι ουρές εκατοντάδων μέτρων και η πολύωρη αναμονή της περασμένης εβδομάδας δημιουργήθηκαν εξαιτίας, όχι παλιών, αλλά καινούργιων εκλογικών μηχανημάτων που εγκαταστάθηκαν στην πολιτεία.
Τα καινούργια μηχανήματα, λοιπόν, που εγκαταστάθηκαν πριν την ημέρα των εκλογών, δεν είχαν δοκιμαστεί επίτηδες. Το προσωπικό στα εκλογικά κέντρα δεν είχε ενημερωθεί από την πολιτεία για το πώς λειτουργούν και η «προηγμένη» τεχνολογία τους αποδείχτηκε ότι ήταν λόγια του αέρα, καθώς αρκετά μηχανήματα τέθηκαν εκτός λειτουργίας από την πρώτη κιόλας μέρα. Όλως τυχαίως, το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη αποχή από ό,τι συνήθως σε εκλογικά κέντρα που βρίσκονται σε περιοχές μειονοτήτων ή χαμηλών εισοδημάτων. Η αγορά, επίσης, αυτών των μηχανημάτων δεν είναι πολύ αθώα. Τα συγκεκριμένα μηχανήματα δεν ήταν αυτά που πρότεινε η ανεξάρτητη επιτροπή για την αγορά εκλογικού εξοπλισμού και έχουν αγοραστεί από εταιρεία η οποία έχει άμεση σχέση με πολιτικά πρόσωπα που βρίσκονται σε ανώτατες θέσεις εξουσίας στην πολιτεία της Georgia.
Η έκτη και τελευταία μέθοδος καταπίεσης της ψήφου είναι το φαινόμενο του “gerrymandering”. Το “gerrymandering” είναι η χάραξη των εκλογικών περιφερειών με καθαρά πολιτική σκοπιμότητα και όχι βάσει γεωγραφικών και δημογραφικών στοιχείων. Αν και χρόνια τακτική, τα τελευταία χρόνια οι περιπτώσεις gerrymandering έχουν αυξηθεί ραγδαία, κυρίως σε Ρεπουμπλικανικές πολιτείες.
Στην Αμερική ανά τακτά χρονικά διαστήματα επαναχαράσσονται οι εκλογικές περιφέρειες, προκειμένου να έχουν όλες περίπου τον ίδιο αριθμό πολιτών για να υπάρχει ίση αντιπροσώπευση. Αυτόν τον σχεδιασμό τον αναλαμβάνουν οι ίδιες οι πολιτείες για τις εκλογικές τους περιφέρειες. Παρόλο που έχει απαγορευτεί να γίνεται χάραξη των περιφερειών με βάση ρατσιστικά και πολιτικά κριτήρια, εκ του αποτελέσματος αυτή η πρακτική συνεχίζει να λαμβάνει χώρα.
Ας πάρουμε για παράδειγμα τη δεύτερη εκλογική περιφέρεια της πολιτείας της Louisiana. Είναι εμφανώς κατασκευασμένη με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι όλοι οι δημοκρατικοί ψηφοφόροι θα στοιβαχτούν σε μια περιφέρεια και ότι δε θα υπάρξει δεύτερη εκλογική περιφέρεια που θα κερδίσουν οι δημοκρατικοί.
Με αυτήν την τακτική καταστρατηγούνται τα δικαιώματα των ψηφοφόρων, καθώς οι πολιτικοί έχουν ήδη φροντίσει για το πόση αξία θα έχει η ψήφος τους. Πολλές φορές το εκλογικό σώμα δεν έχει το σθένος να προσέλθει στην κάλπη όταν γνωρίζει πως όλα έχουν σχεδιαστεί λεπτομερώς με σκοπό την υπονόμευσή του. Ουσιαστικά, σε περιπτώσεις gerrymandering αντικατοπτρίζεται μια χαλκευμένη βούληση του λαού.
Όλα αυτά τα εξαιρετικά αντιδημοκρατικά βήματα οδηγούν στην κατάλυση της αμερικανικής δημοκρατίας και την μετατροπή της σε μια ιδιάζουσα ολιγοκρατία, στην οποία λίγοι και αρεστοί θα εκλέγουν τους αντιπροσώπους τους υπό τον μανδύα του αφηγήματος ότι «όλοι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα της ψήφου».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ‘A giant warning siren’: Concerns about November’s election grow after Georgia’s disastrous primary, CNN, https://edition.cnn.com/2020/06/10/politics/2020-election-georgia-primary-disaster/index.html
- How voting by mail could save the US election, VOX, https://www.vox.com/2020/5/1/21244697/voting-by-mail-save-us-election
- What is gerrymandering and why is it problematic?, The Washington Post, https://www.washingtonpost.com/business/2019/06/27/what-is-gerrymandering-why-is-it-problematic/
- Alarm over voter purges as 17m Americans removed from rolls in two years, The Guardian, https://www.theguardian.com/us-news/2019/aug/01/voter-purges-us-elections-brennan-center-report
- Georgia’s election chaos is a ‘cautionary tale’ for the Trump-Biden race, NBC News, https://www.nbcnews.com/politics/2020-election/georgia-s-election-chaos-cautionary-tale-trump-biden-race-n1229406
Γεννήθηκε το 1997 και μεγάλωσε στην Αθήνα. Είναι φοιτητής στο τμήμα Νομικής Επιστήμης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει εργαστεί στον κλάδο της εστίασης και στον τραπεζικό κλάδο και έχει ασχοληθεί ερασιτεχνικά με το θέατρο. Είναι γνώστης Αγγλικής, Ισπανικής και Ρώσικης γλώσσας και έχει συμμετάσχει σε ημερίδες σχετικά με την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
