Του Σταύρου Λουκά,
Πολλοί άνθρωποι καταλαβαίνουν τις μετοχές και πώς οι τιμές τους αυξάνονται ή μειώνονται με βάση την απόδοση μιας εταιρείας. Πολύ λίγοι, όμως, άνθρωποι καταλαβαίνουν το νόμισμα, το συνάλλαγμα, τις τιμές και τον πληθωρισμό. Για τον λόγο αυτό λειτουργεί η FED, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Όλοι βλέπουν τις μετοχές του χαρτοφυλακίου τους και τον μισθό τους να ανεβαίνουν και γιορτάζουν, δίχως να καταλαβαίνουν ότι τα χρήματά τους αξίζουν, πλέον, λιγότερο. Το δολάριο έχει αυτή τη μαγική δύναμη στους ανθρώπους. Πιστεύουν ότι η οικονομία είναι αυτή η μαγική ουσία, την οποία αν είχαν τη δυνατότητα να «κλέψουν» από κάποιον άλλο, τότε και μόνο θα θεωρούσαν την ευτυχία τους εγγυημένη. Δεν καταλαβαίνουν ότι ένα δολάριο είναι, απλώς, ένα αυθαίρετο και φανταστικό μέτρο αξίας, που όλοι συμφωνούμε να χρησιμοποιήσουμε ως μέσο ανταλλαγής εργασίας και κεφαλαίου. Επειδή είναι φανταστικό, έτσι υποτιμάται, χωρίς καν να το παρατηρήσει κάποιος.
Ζούμε σε ένα πληθωριστικό σύστημα που διαθέτουμε γιατί κρατά τους ανθρώπους σε ευθυγράμμιση. Οι φτωχοί της εργατικής τάξης το λατρεύουν επειδή οι μισθοί τους μεγαλώνουν, πράγμα που τους επιτρέπει να διογκώσουν ουσιαστικά τα χρέη τους. Οι πλούσιοι το λατρεύουν επειδή έχουν καλύτερη πρόσβαση στο κεφάλαιο. Οι άνθρωποι που «πατήθηκαν» είναι οι αποταμιευτές κινδύνου, οι άνθρωποι με σταθερό εισόδημα και εκείνοι που ζουν πιο μακριά, από οικονομική άποψη. Αλλά αυτοί οι άνθρωποι δεν φαίνεται να το γνωρίζουν ή έστω να νοιάζονται. Για παράδειγμα, κατηγορούν την αύξηση του κόστους της υγειονομικής περίθαλψης σε κάποιους ανώνυμους, απρόσωπους πολιτικούς ή επιχειρηματίες, αλλά δεν καταλαβαίνουν το γεγονός ότι ο λόγος για τον οποίο το κόστος των βιομηχανιών υψηλού «touch time» συνεχίζει να αυξάνεται σε 6% είναι ακριβώς λόγω του πληθωρισμού. Η παραγωγικότητα αυξάνεται και οι κεφαλαιουχικές δαπάνες δεν μπορούν να ελέγξουν το κόστος σε βιομηχανίες όπως η Υγεία και η Εκπαίδευση επειδή δεν μπορούν να αυτοματοποιηθούν. Όμως όσο το αέριο, τα τρόφιμα, τα αεροπορικά εισιτήρια και τα αυτοκίνητα παραμένουν περίπου σταθερά στην τιμή, οι άνθρωποι δεν πιστεύουν ότι υπάρχει πληθωρισμός.
Μετά το πρόσφατο χαμηλό σημείο για τον S&P500, του δείκτη που μετράει τις 500 μεγαλύτερες, εισηγμένες στο χρηματιστήριο, εταιρίες στην Αμερική, στις 23 Μαρτίου 2020, ο δείκτης είναι πάνω από 28% σε συνολική απόδοση από τις 12 Μαΐου. Αύξηση 28% σε λιγότερο από δύο μήνες, κατά τη διάρκεια πανδημίας; Είναι εύλογο οι επενδυτές να αναρωτιούνται γιατί υπάρχει τέτοια αποσύνδεση μεταξύ του χρηματιστηρίου και της οικονομίας. Ο Απρίλιος 2020 ήταν ένας από τους καλύτερους μήνες για το S&P500 από τη δεκαετία του 1950. Στην πραγματικότητα, κανείς δεν ξέρει τι θα συμβεί στο χρηματιστήριο από εδώ και πέρα. Αλλά το πρόσφατο ράλι του χρηματιστηρίου δεν είναι τόσο παράξενο όσο νομίζετε, παρά τις οικονομικές συνθήκες.
Πρώτον, και ίσως το πιο σημαντικό είναι πως ακόμη και σε κανονικές περιόδους, τα οικονομικά δεδομένα κοιτάζουν πίσω και το χρηματιστήριο κοιτάζει μπροστά. Εξ ορισμού, μια ύφεση κοιτάζει πίσω τους τελευταίους έξι μήνες ή περισσότερο. Έτσι, από τη στιγμή που θα κυκλοφορήσουν καταστροφικά οικονομικά δεδομένα, η αγορά συνήθως από καιρό τα τιμολόγησε. Από εκεί, ουσιαστικά είναι απλώς ένα ερώτημα εάν τα δεδομένα ήταν ευθυγραμμισμένα με τις προσδοκίες της αγοράς ή όχι. Δεύτερον, η αγορά μισεί την αβεβαιότητα περισσότερο από τις κακές ειδήσεις. Πάνω από 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας χάθηκαν από τους εργαζόμενους των ΗΠΑ τον Απρίλιο. Αυτός ήταν ο χειρότερος μήνας για απώλειες θέσεων εργασίας. Τα μελλοντικά συμβόλαια S&P500 κέρδισαν και έκλεισαν την ημέρα με άνοδο κατά 1,7%. Γιατί; Η αγορά ανέμενε απώλειες θέσεων εργασίας περίπου 22 εκατομμύρια. Ακόμα και αν χρειαστεί ένας χρόνος για να βγει ένα εμβόλιο, αυτό δεν είναι τρομερά μεγάλο για το χρηματιστήριο. Είναι για όλους εμάς, αλλά στο χρηματιστήριο, δεν είναι τόσο πολύ. Οι ταμειακές ροές μιας εταιρείας τους επόμενους 12 μήνες είναι μόνο ένα μικρό κομμάτι της αξίας της μετοχής. Και αυτό πληρώνετε όταν αγοράζετε μια μετοχή, τις μελλοντικές ταμειακές ροές της εταιρείας. Από ιστορική άποψη, οι λόγοι P/E, ο λόγος της τιμής προς τα κέρδη, εξακολουθούν να είναι υψηλοί.
Γι’ αυτό είμαι πάντα «long» και νομίζω ότι το να προσπαθεί κάποιος να κάνει «shorting» τις αγορές είναι άσκοπο. Το πληθωριστικό σύστημα είναι εδώ για να μείνει επειδή λειτουργεί.
Είναι κάτοχος πτυχίου Οικονομικών Επιστημών και έχει 2 μεταπτυχιακά (Msc in Finance και MBA). Εργάζεται από το 2015 σε ιδιωτική εταιρεία παροχής λογιστικών υπηρεσιών ως υπεύθυνος μισθοδοσίας και είναι εξειδικευμένος σε θέματα εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας. Έχει συμμετάσχει σε συνέδρια και ενδιαφέρεται για την εγχώρια και τη διεθνή οικονομία. Ήταν υποψήφιος το 2019 στις εκλογές του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.
