Του Θάνου Κουλουβάκη,
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν αισθανθεί τη μοναξιά. Έχουν νιώσει –τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους– τι σημαίνει να μην μπορείς να εκφράσεις όσα σε προβληματίζουν, όσα σε στεναχωρούν. Να μην έχεις ανθρώπους, οι οποίοι μπορούν να συμμεριστούν όσα βιώνεις, ή –στη χειρότερη περίπτωση– να μην έχεις καν ανθρώπους γύρω σου οι οποίοι ανταλλάσσουν συναισθήματα και σκέψεις μαζί σου. Είναι σκληρή η μοναξιά κι ακόμη πιο σκληρά είναι τα συναισθήματα που αυτή φέρνει μαζί της. Έχει τη δύναμη να τσακίσει τον άνθρωπο, να τον εξοντώσει. Μπορεί να τον μετατρέψει σε έρμαιο των –υπαρκτών ή μη– φόβων του και να τον καθηλώσει ισόβια.
Ίσως, γι’ αυτούς τους λόγους οι άνθρωποι ψάχνουν διακαώς και διαρκώς τη συντροφικότητα, την αλληλεπίδραση με άλλα άτομα, τη δημιουργία σχέσεων παντός είδους. Διότι, αν παρατηρήσουμε τους ανθρώπους γύρω μας, θα διακρίνουμε την επιθυμία –την ανάγκη ενδεχομένως– αρκετών να περιτριγυρίζονται συνεχώς από κόσμο, να επικοινωνούν ασταμάτητα και –ενίοτε– να γίνονται αρεστοί οι ίδιοι, αλλά και όσα λένε, από όλους. Σαφώς, είναι αυτονόητο ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο να συμβεί. Κι όταν αυτοί οι άνθρωποι συνειδητοποιήσουν την παραδοξότητα της απαίτησής τους –αν συμβεί ποτέ αυτό– τότε είναι δεδομένο ότι αυτή αυτομάτως θα πάψει να υφίσταται.
Δεν είναι λίγες οι φορές που αναρωτιέμαι αν οι συγκεκριμένοι άνθρωποι είναι εν τέλει περισσότερο ευτυχισμένοι μέσα στην «υπερκοινωνική» τους φούσκα ή περισσότερο δυστυχείς, διότι μέσα τους γνωρίζουν καλά ότι αυτή η κατάσταση δεν είναι μονάχα προσωρινή, αλλά και πλασματική. Όπως και να ‘χει, θα ήταν ανόητο εκ μέρους μου να προβώ σε συμπεράσματα όσον αφορά το συγκεκριμένο ερώτημα· αφενός διότι δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω πώς ακριβώς αισθάνονται αυτοί οι άνθρωποι που λειτουργούν έτσι και αφετέρου γιατί δεν μου αρέσει, εν γένει, να χαρακτηρίζω ανθρώπους, ιδίως εφόσον δεν έχουμε κοινά βιώματα.
Από την άλλη πλευρά, θα ήταν αδικαιολόγητα σκληρό να παρουσιάζουμε τη μοναξιά μονάχα με αυτό τον τρόπο. Άλλωστε, δεν αντιμετωπίζουν όλοι οι άνθρωποι ομοίως τις καταστάσεις που βιώνουν. Φαίνεται πως υπάρχουν αυτοί που τα βρίσκουν με τη μοναξιά τους. Ίσως έχουν μάθει να την ελέγχουν. Ή –ενδεχομένως– αρέσκονται στο να ελέγχονται από αυτή. Σε κάθε περίπτωση, είναι γλυκιά η μοναξιά γι’ αυτούς τους ανθρώπους και την επιζητούν. Νιώθω πως σε αυτή την περίπτωση δεν μπορούμε, βέβαια, να μιλάμε για «μοναξιά» αλλά για «μοναχικότητα». Θα μου πείτε ότι οι ορισμοί είναι συμβατικοί και δεν θα διαφωνήσω μαζί σας. Όμως, για να μπορούμε να συνεννοούμαστε καλύτερα, ας συμφωνήσουμε στο ότι αυτή η κατάσταση που περιγράφεται παραπάνω ονομάζεται «μοναχικότητα».
Η μοναχικότητα, λοιπόν, φαίνεται ότι όχι μόνο δεν είναι καταστροφική, αλλά –αντιθέτως– λειτουργεί με τρόπο ευεργετικό για τους ανθρώπους που την αγαπούν. Συχνά, τους γεμίζει με έμπνευση, νέες ιδέες, όρεξη για μάθηση ή τους βοηθά να κατανοήσουν καλύτερα τα ίδια τους τα συναισθήματα. Βέβαια, ορισμένοι από αυτούς τους ανθρώπους εν τέλει ασφυκτιούν από την μοναχικότητα, η οποία θα μπορούσαμε να πούμε στην προκειμένη περίπτωση ότι μετατρέπεται σε μοναξιά και παύουν να την θέλουν στη ζωή τους – τουλάχιστον για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα.
Σε κάθε περίπτωση, η μοναχικότητα και η μοναξιά είναι καταστάσεις που όλοι και όλες έχουμε βιώσει σε ένα βαθμό. Κατά τη γνώμη μου, έχουν να μας διδάξουν πολλά πράγματα –και οι δύο– αρκεί να είμαστε κι εμείς σε θέση να τα αντιληφθούμε και να τα επεξεργαστούμε. Κλείνοντας, πιστεύω ακράδαντα ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αποποιούμαστε αυτές τις καταστάσεις, διότι –αν τις διαχειριστούμε σωστά– μονάχα μαθήματα μπορούν να μας δώσουν. Και καλό είναι να μην ξεχνάμε αυτό που είχε πει ο αγαπημένος Τσαρλς Μπουκόφσκι.
«Η πραγματική μοναξιά δεν περιορίζεται απαραίτητα στο όταν είσαι μόνος».
Γεννήθηκε το 1997 στην Αθήνα. Σπουδάζει στο τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, στο Ρέθυμνο. Αφοσιώθηκε από μικρή ηλικία στη λογοτεχνία – τόσο ως αναγνώστης όσο και ως δημιουργός. Στα εφηβικά του χρόνια ξεκίνησε την ενασχόλησή του με την αρθρογραφία, η οποία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται με τον χώρο των εκδόσεων και δύο βιβλία του έχουν εκδοθεί.
