Της Βάλιας Πλακουδάκη,
Η ιστορία της Ιωάννας της Λωρραίνης ξεκινά με τον μακροβιότερο πόλεμο που έγινε ποτέ μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας. Στα τέλη του 1430 οι μονάρχες των δύο χωρών βρίσκονταν στα μέσα του Εκατονταετή Πολέμου. Το 1337 ήταν το εναρκτήριο έτος του Εκατονταετή Πολέμου, μια διαμάχη που ξεκίνησε όταν ο Εδουάρδος Γ΄ της Αγγλίας κήρυξε πόλεμο στον Γάλλο βασιλιά Φίλιππο ΣΤ΄. Οι περισσότερες μάχες έλαβαν μέρος σε γαλλικό έδαφος και ο αγγλικός στρατός είχε καταστρέψει την οικονομία της χώρας. Πριν την εμφάνιση της Ιωάννας, η Αγγλία είχε καταφέρει να εγκαθιδρύσει μια διπλή μοναρχία στη Γαλλία και να επικρατήσει σε πολλές περιοχές της Γαλλίας.
Η Ιωάννα της Λωρραίνης γεννήθηκε το 1422 στο Ντομρεμύ, ένα μικρό χωριό στη βορειοανατολική Γαλλία, κοντά στα ελεγχόμενα από την Αγγλία εδάφη. Σε ηλικία δεκατριών ετών, η Ιωάννα ισχυρίστηκε πως άκουσε για πρώτη φορά θείες φωνές να την παροτρύνουν να βοηθήσει αυτόν στον οποίον ανήκε δικαιωματικά ο γαλλικός θρόνος, τον Κάρολο του Βαλουά. Ο Κάρολος είχε ιδρύσει την προσωπική του βασιλική αυλή στο Σινόν, μακριά από το αγγλοκρατούμενο Παρίσι, αφού δεν είχε στεφθεί ακόμα επίσημα μονάρχης. Το 1428 η Ιωάννα της Λωρραίνης ταξίδεψε για πρώτη φορά στο Σινόν στην προσπάθειά της να προσεγγίσει τον Κάρολο, αλλά δεν κατάφερε να συναντηθεί μαζί του.
Την επόμενη χρονιά κατάφερε να πείσει το συμβούλιο των θεολόγων ότι είχε σταλεί για να «απελευθερώσει τη Γαλλία από τον εχθρό» και εξασφάλισε μια ακρόαση με τον εξόριστο διάδοχο. Η Ιωάννα κατάφερε να πείσει τον Κάρολο πως ήταν θέλημα Θεού να οδηγήσει η ίδια τον γαλλικό στρατό εναντίον των Άγγλων και να στεφθεί βασιλιάς της Γαλλίας. Στην αρχή κατάφερε να κερδίσει σημαντικό έδαφος για τον γαλλικό στρατό, με την απελευθέρωση της πόλης της Ορλεάνης και άλλων πόλεων. Τον Ιούνιο τα γαλλικά στρατεύματα είχαν επικρατήσει και ο κληρονόμος του θρόνου στέφθηκε ως Κάρολος Ζ΄της Γαλλίας. Σύντομα, όμως, η Ιωάννα και ο στρατός της υπέστησαν σημαντικές στρατιωτικές αποτυχίες. Τον Μάιο του 1430 η νεαρή στρατηγός συνελήφθη από τους άνδρες του Δούκα της Βουργουνδίας, οι οποίοι την παρέδωσαν στους Άγγλους. Ξαφνικά, οι ισχυρισμοί της φάνταζαν αδύναμοι. Πώς μπορεί ένας απεσταλμένος του Θεού να πέσει τόσο εύκολα στα χέρια του εχθρού; Κι αν δεν είχε σταλεί από τον Θεό, ποια ή τι ήταν;
Οι Άγγλοι και οι αγγλόφιλοι σύμμαχοί τους βιάστηκαν να την κατηγορήσουν. Εάν οι φωνές που άκουγε δεν ήταν θεϊκά ορμώμενες, αλλά διαβολικές, τότε ο σκοπός της να στέψει τον Κάρολο βασιλιά ήταν έργο του διαβόλου. Από τη στιγμή που η Ιωάννα ηγήθηκε του στρατού του Καρόλου, οι Άγγλοι και οι Βουργουνδοί εξαπέλυσαν έναν πολιτικό πόλεμο εναντίον της. Την κατηγόρησαν πως ακολουθούσε τις εντολές του διαβόλου και συκοφάντησαν την αγνότητά της.
Τον Ιανουάριο του 1431 η Ιωάννα βρέθηκε στη φυλακή της Ρουέν, με την κατηγορία της αίρεσης και της μαγείας. Στη Ρουέν δικάστηκε από εκκλησιαστικό δικαστήριο, αποτελούμενο από Βουργουνδούς και αγγλόφιλους ιεροδικαστές. Η Ιωάννα, αν και ήταν αναλφάβητη, κατάφερε να υπερασπιστεί τον εαυτό της απέναντι στις παραπλανητικές ερωτήσεις που δέχθηκε, αφοπλίζοντας συχνά τους δικαστές και προκαλώντας τον θαυμασμό του κοινού. Το δικαστήριο έκρινε πως λειτουργούσε βάσει διαβολικών δυνάμεων και θεώρησε πως το γεγονός ότι φορούσε ανδρικά ενδύματα ήταν αφύσικο και αιρετικό. Στις 30 Μαΐου η Ιωάννα της Λωρραίνης εκτελέστηκε στη πυρά. Δεμένη στον στύλο, ζήτησε από τους ιερείς να κρατούν έναν σταυρό μπροστά της. Καθώς την έκαιγαν οι φλόγες, μπορούσε να ακουστεί η φωνή της να καλεί επανειλημμένα το όνομα του Ιησού.
Ο Εκατονταετής Πόλεμος συνεχίστηκε για 22 χρόνια μετά τον θάνατό της. Η αγγλική κυριαρχία περιορίστηκε σημαντικά και έχασε όλες τις περιοχές που ήλεγχε (εκτός του Καλαί), καθώς ο δούκας της Βουργουνδίας πέρασε στο στρατόπεδο του Καρόλου Ζ΄. Ο νέος βασιλιάς σταθεροποίησε τη βασιλεία του και μετέτρεψε τη Γαλλία σε μια μεγάλη δύναμη. Είκοσι χρόνια μετά, ο Κάρολος διέταξε μεταθανάτια έρευνα για τη δίκη της Ιωάννας, που είχε ως αποτέλεσμα την ανατροπή της ποινής της. Η Ιωάννα της Λωρραίνης απέκτησε σχεδόν θρυλική διάσταση κατά τους τέσσερις αιώνες που ακολούθησαν την εκτέλεσή της. Η σημασία της για τον γαλλικό λαό ενισχύθηκε περαιτέρω όταν έγινε αγία, τέσσερις αιώνες αργότερα, το 1920.
Βιβλιογραφία
- Pence, A. (2010). Joan of Arc. New Writing, 7(2), 160.
- Taylor, L. (2012). Joan of Arc, the Church, and the Papacy, 1429-1920. The Catholic Historical Review, 98(2), 217-240.
- Joyce Forristal, Linda. (2013). On the Trail of Joan of Arc; On the Trail of Joan of Arc. 4(8), 45-60.
