Της Μαριεύας Ταμιωλάκη,
Οι επερχόμενες προεδρικές αμερικανικές εκλογές τον Νοέμβριο του 2020, σε συνδυασμό με τη ραγδαία εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού, έχουν θέσει επί τάπητος ένα μείζονος σημασίας ζήτημα, το οποίο δεν είναι άλλο από το αν ο κλασικός τρόπος διεξαγωγής των εκλογών με μαζική προσέλευση στις κάλπες ανταποκρίνεται στη σημερινή πραγματικότητα και προασπίζει την ασφάλεια και την υγεία των Αμερικανών πολιτών. Με το σενάριο αλλαγής της ημερομηνίας των προεδρικών εκλογών να μοιάζει ακατόρθωτο, έχει τεθεί υπό εξέταση ένας εναλλακτικός τρόπος διεξαγωγής εκλογών, ο οποίος απαντάται στην επιστολική ψήφο, βάσει της οποίας οι ψηφοφόροι θα μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα μέσω αλληλογραφίας, καταργώντας έτσι την ανάγκη φυσικής παρουσίας στο εκλογικό κέντρο. Ο συγκεκριμένος τρόπος ψηφοφορίας αποτελεί ουσιαστικό μέρος της εκλογικής διαδικασίας για Αμερικανούς πολίτες εκτός χώρας, όπως οι στρατιωτικοί που υπηρετούν τις ΗΠΑ στο εξωτερικό. Αρκετές πολιτείες, ωστόσο, εξετάζουν το ενδεχόμενο της επέκτασης της δυνατότητας ψήφου δι’ αλληλογραφίας για τις προκριματικές αλλά και για τις γενικές εκλογές.
Η σκέψη για μία γενικότερη εφαρμογή της επιστολικής ψήφου αποτελεί απόρροια του φόβου για δεύτερο κύμα εξάπλωσης της πανδημίας· εντούτοις η συγκεκριμένη μέθοδος έχει κατηγορηθεί από αρκετούς, με επιφανέστερο τον τωρινό Πρόεδρο των ΗΠΑ, Donald Trump. Συγκεκριμένα, ο Trump έχει ουκ ολίγες φορές εκφράσει δημοσίως την αντίθεσή του ως προς την εδραίωση της ψήφου δι’ αλληλογραφίας ως τον κατεξοχήν τρόπο διεξαγωγής των επικείμενων προκριματικών αλλά και των γενικών εκλογών τον ερχόμενο Νοέμβριο. Υπό το πρίσμα της λήψης μέτρων για την ασφάλεια των πολιτών, οι πολιτείες Michigan και Nevada ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους για αποστολή αιτήσεων επιστολικής ψήφου στους εγγεγραμμένους ψηφοφόρους τους. Το γεγονός αυτό πυροδότησε πάραυτα την αντίδραση του 45ου Αμερικανού Προέδρου ο οποίος προέβη σε μία εμπρηστική δήλωση, απειλώντας με διακοπή της ομοσπονδιακής χρηματοδότησης προς τις συγκεκριμένες Πολιτείες σε περίπτωση διεκπεραίωσης της επέκτασης της ψήφου δι’ αλληλογραφίας. Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι λόγω της ζωτικής σημασίας που διαδραματίζει το Michigan στις πιθανότητες επανεκλογής του Trump -όπως αποδείχθηκε και στις εκλογές του 2016- λίγο αργότερα την ίδια μέρα αναδιάρθρωσε τη δήλωσή του αναγνωρίζοντας την πρόθεση της Πολιτείας για αποστολή αιτήσεων και όχι ψηφοδελτίων. Ακόμα ένα παράδοξο που συνοδεύει τη δήλωση του Trump είναι το γεγονός ότι οι Ρεπουμπλικανοί στο Κογκρέσο διαχρονικά φέρουν αντίσταση σε προσπάθειες ομοσπονδιακής εποπτείας των πολιτειακών εκλογών.
Η κριτική που ασκεί ο Trump στην ψήφο δι’ αλληλογραφίας έγκειται σε μεγάλο βαθμό στην ανάδειξη της προαναφερθείσας μεθόδου ως γενεσιουργό παράγοντα κατάλυσης της εγκυρότητας του εκλογικού αποτελέσματος. Στις επιμέρους επιθέσεις του τωρινού Προέδρου των ΗΠΑ ως προς την επιστολική ψήφο συγκαταλέγονται η όξυνση της καλπονοθείας, η πλαστογράφηση και η παράνομη εκτύπωση ψηφοδελτίων. Η κλιμάκωση, μάλιστα, των επιθέσεων κατά της επιστολικής ψήφου διαφαίνεται από την επίθεση στον Κυβερνήτη της California, με τον Trump να δηλώνει ότι -ο Κυβερνήτης της California- ενθαρρύνει την αποστολή ψηφοδελτίων σε εκατομμύρια ανθρώπους, οι οποίοι ποτέ δεν είχαν σκεφτεί να ψηφίσουν, σε συνδυασμό με την ύπαρξη επαγγελματιών που θα τους κατευθύνουν ως προς το πώς και ποιον να ψηφίσουν, καταργώντας με αυτόν τον τρόπο τη νομιμότητα του εκλογικού αποτελέσματος. Σε απάντηση του παραπάνω ισχυρισμού, ο οποίος πραγματοποιήθηκε μέσω Twitter, το κοινωνικό δίκτυο για πρώτη φορά επισήμανε ένα ζευγάρι των tweets του Trump ως παραπλανητικό παρέχοντας στους χρήστες ένα άμεσο σύνδεσμο για τον έλεγχο των γεγονότων με τον Trump να απαντά με τη σειρά του ότι το Twitter καταπνίγει την ελευθερία του λόγου.
Πόσο βάσιμοι κρίνονται, ωστόσο, οι ισχυρισμοί του Ρεπουμπλικανού Προέδρου για παράνομο εκλογικό αποτέλεσμα; Σύμφωνα με έρευνες που έχουν εκπονηθεί κατά το διάστημα 2000-2014 έχουν καταγραφεί μόνο 31 περιπτώσεις απόπειρας πλαστοπροσωπίας ψηφοφόρων. Συνάμα στις εκλογές του 2016 ανάμεσα στις 135 εκατομμύρια ψήφους οι οποίες καταμετρήθηκαν, εντοπίστηκαν μόνο 4 τεκμηριωμένες περιπτώσεις απάτης των ψηφοφόρων ενώ αρκετοί ειδήμονες, όπως ο Chris Wallace, έχουν επισημάνει τη μη ύπαρξη κινδύνου νοθευμένου εκλογικού αποτελέσματος λόγω ψηφοφορίας δι’ αλληλογραφίας. Οι διαφωνίες σχετικά με την ψήφο δι’ αλληλογραφίας έχουν αναγάγει τη διερεύνηση ενός ασφαλέστερου τρόπου διεξαγωγής των προεδρικών εκλογών σε ένα debate μεταξύ των δύο άκρων του πολιτικού φάσματος των ΗΠΑ. Σε συντριπτική πλειοψηφία οι Ρεπουμπλικανοί αντιτίθενται στις προσπάθειες των Δημοκρατικών για επέκταση της επιστολικής ψήφου.
Τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην επιθετική ρητορική του Trump ως προς το συγκεκριμένο θέμα κατέχει το επιχείρημα της μη εγκυρότητας του εκλογικού αποτελέσματος· εντούτοις σε ορισμένες δηλώσεις του Trump αποκρυσταλλώνονται περαιτέρω αιτίες που ενισχύουν την αδιαλλαξία του. Μεταξύ άλλων ο Trump ισχυρίζεται ότι η αλλαγή προς μια καθολική ψηφοφορία δι’ αλληλογραφίας συνδέεται άρρηκτα με το τέλος της επανεκλογής οποιουδήποτε Ρεπουμπλικανού υποψηφίου στις ΗΠΑ. Η συγκεκριμένη δήλωση καταδεικνύει την εμμονή του Trump να πιστεύει ότι επιστολική ψήφος θα επιφέρει αφενός αύξηση της συμμετοχής στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος και αφετέρου αύξηση των ψήφων υπέρ των Δημοκρατικών. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, τυγχάνει μηδενικής αποδεικτικής ισχύος καθώς σε Πολιτείες που έχουν ήδη μεταβεί σε καθολική ψηφοφορία δι’ αλληλογραφίας, ελάχιστο κομματικό πλεονέκτημα έχει παρουσιαστεί και για τα δύο μεγάλα κόμματα που κυριαρχούν στην πολιτική σκηνή των ΗΠΑ. Άξιο αναφοράς αποτελεί το γεγονός ότι αρκετοί Ρεπουμπλικανοί δεν ενστερνίζονται τις απόψεις του Trump, ενώ επιδοκιμάζουν μια επέκταση της ψήφου δι’ αλληλογραφίας στη Florida και την Arizona, οι οποίες αποτελούν πολιτείες με μεγάλο πληθυσμό συνταξιούχων, προβάλλοντας τις θετικές για το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα εκβάσεις.
Πράγματι, η ενδεχόμενη επέκταση της επιστολικής ψήφου συνεπάγεται ορισμένες αλλαγές, οι οποίες άπτονται αφενός της αύξησης της συμμετοχής του εκλογικού σώματος καθώς η ψηφοφορία από το σπίτι φαίνεται να εξυπηρετεί μεγαλύτερο κοινό, αφετέρου της αύξησης του χρονικού πλαισίου κατά το οποίο ένας αμφιλεγόμενος ψηφοφόρος χρειάζεται για να αποφανθεί υπέρ ενός κόμματος. Είναι σαφές, ωστόσο, ότι δε μπορεί να εξαχθεί ένα ασφαλές και αξιόπιστο αποτέλεσμα ως προς την επιρροή των προαναφερθέντων αλλαγών στην ιδεολογική κατεύθυνση των ψηφοφόρων, γεγονός που αποδυναμώνει τους ισχυρισμούς ορισμένων Ρεπουμπλικανών για εύνοια των Δημοκρατικών στις εκλογές. Καθώς, λοιπόν, τα επιχειρήματα του Trump σχετικά με την αναξιοπιστία της ψήφου δι’ αλληλογραφίας σταδιακά καταρρίπτονται, αναδύεται το εξής ερώτημα: Είναι, πράγματι, αυτός ο λόγος που ο Ρεπουμπλικανός Πρόεδρος ασκεί έντονη κριτική στη συγκεκριμένη εναλλακτική μέθοδο ή μήπως επιθυμεί να δικαιολογήσει -ίσως και να αμφισβητήσει- με αυτόν τον τρόπο μια ενδεχόμενη ήττα του από τον Δημοκρατικό αντίπαλό του Joe Biden, ο οποίος μέρα με τη μέρα φαίνεται να πλησιάζει όλο και περισσότερο στην απόκτηση του προεδρικού χρίσματος σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις; Τροφή για σκέψη!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Does Vote-by-Mail Favor Democrats? No. It’s a False Argument by Trump, The New York Times, https://www.nytimes.com/2020/04/10/us/politics/vote-by-mail.html
- Here’s the *real* reason Donald Trump is attacking mail-in ballots, CNN, https://edition.cnn.com/2020/05/26/politics/mail-in-ballot-vote-by-mail-trump/index.html
- Vote safely by mail in November? Not so fast, say Republicans, The Guardian, https://www.theguardian.com/us-news/2020/apr/30/america-voting-rights-vote-by-mail-republicans#maincontent
- Trump misstates Michigan mail-in ballot policy, threatens federal funding, POLITICO, https://www.politico.com/news/2020/05/20/trump-threatens-federal-funding-for-michigan-mail-in-voting-270609
- Voting by Mail/Absentee Voting, US Election Assistance Committee, https://www.eac.gov/election-officials/voting-by-mail-absentee-voting \
- Twitter Refutes Inaccuracies in Trump’s Tweets About Mail-In Voting, The New York Times, https://www.nytimes.com/2020/05/26/technology/twitter-trump-mail-in-ballots.html
Βρίσκεται στο 3ο έτος φοίτησης στο τμήμα Διεθνών Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου. Κατέχει πτυχία αγγλικής και γερμανικής γλώσσας, ενώ της αρέσει να συμμετέχει σε συνέδρια προσομοιώσεων διεθνών οργανισμών, να παρακολουθεί σεμινάρια διεθνών σχέσεων και την ενδιαφέρει πολύ η παρακολούθηση των εξελίξεων που άπτονται της διεθνούς πολιτικής.
