Γυναίκα: Έχει τελικά σημασία να γίνεται λόγος για «ασθενές» φύλο;

11 Ιουνίου, 2020

Gynaika Yfanti Exof 1 — Πηγή εικόνας: medium.com

Της Χριστίνας Υφαντή,

Η ιστορία μάς διδάσκει ότι το γυναικείο φύλο μπορεί να λατρεύτηκε ως σύμβολο του έρωτα και της μητρότητας σε αρκετές κοινωνίες και εποχές, ωστόσο στο όνομα των αξιών της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της διεκδίκησης ενός ιδανικού κόσμου που σέβεται τη γυναίκα ως οντότητα ισάξια με τον άντρα, χύθηκε αίμα. Οι σουφραζέτες ως φεμινιστικό κίνημα του 20ου αιώνα με τον αγώνα τους για την κατοχύρωση του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες, η Simon de Beauvoir που ενσάρκωσε τις ιδέες του φεμινισμού, η Marie Curie ως η πρώτη γυναίκα επιστήμονας που τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ και χιλιάδες ακόμη γυναίκες που με τον δυναμισμό και τη συνεισφορά τους άλλαξαν και συνεχίζουν να αλλάζουν τον κόσμο, είναι τρανταχτά πρότυπα.

Παρ’ όλα αυτά, η μάχη των δύο φύλων συνεχίζεται και αρκετά από τα δικαιώματα των γυναικών καταστρατηγούνται κατάφωρα καθημερινά. Υπάρχουν, όμως, αδιάσειστα βιολογικά αποτελέσματα ερευνών στα οποία βασίζεται η επιστήμη, επιχειρώντας να διαψεύσει τους κύκλους των σεξιστών που θέλουν τον γυναικείο πληθυσμό κατώτερο από τον ανδρικό. Ας δούμε, λοιπόν, μέσα από τα μάτια της επιστήμης μια διαφορετική εικόνα της γυναίκας.

Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences περιγράφει την προσπάθεια των επιστημόνων μέσα από τη χρήση PET scan (τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων) να προσδιορίσουν τη μεταβολική βιολογική ηλικία του εγκεφάλου ανάμεσα στα δύο φύλα. Έτσι, οι καταγραφές απέδειξαν ότι ο γυναικείος εγκέφαλος είναι μεταβολικά περισσότερο ενεργός, καταναλώνοντας κατά τη διάρκεια της ζωής του συνολικά μεγαλύτερη ποσότητα γλυκόζης, γεγονός που συνδέεται άμεσα με μεγαλύτερη διανοητική λειτουργία και αντίληψη. Αντίθετα, η διαδικασία «γήρανσης» του ανδρικού εγκεφάλου επέρχεται λίγα χρόνια νωρίτερα, καθώς φαίνεται ότι ο ανδρικός εγκέφαλος έχει μειωμένες απαιτήσεις σε γλυκόζη κι οξυγόνο και χρησιμοποιεί τον αναερόβιο μεταβολισμό της γλυκόζης σε μικρότερη ηλικία.

Βέβαια, όπως είναι γνωστό, οι άνδρες διαθέτουν συντονισμένες και ταχείες κινητικές και χωροταξικές δεξιότητες που πιθανόν να οφείλονται στο μεγαλύτερο ποσοστό λευκής ουσίας του εγκεφάλου, καθώς και στη μεγαλύτερη ποσότητα εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Από την άλλη, οι γυναίκες έχουν περισσότερο ανεπτυγμένες τις κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητές τους, την ικανότητα ανάλυσης και επεξεργασίας της γλώσσας, νοημάτων και κυρίως των συναισθημάτων, την ικανότητα της διαίσθησης, αλλά και τη μνήμη τους. Πού οφείλονται αυτές οι συμπεριφορικές διαφορές τους σε σχέση με τους άνδρες; Το ερώτημα έρχεται να απαντηθεί με τη χρήση νευροαπεικονιστικών τεχνικών. Εκτός από τις διαφορές στο μέγεθος και το σχήμα εγκεφαλικών δομών, όπως ο ιππόκαμπος που σχετίζεται με τη συγκράτηση πληροφοριών και τη μνήμη και η αμυγδαλή, ως βασική δομή στην οποία εδράζεται το συναίσθημα, φαίνεται ότι ο γυναικείος εγκέφαλος διαθέτει περισσότερη φαιά ουσία. Αλλά και ένα πυκνό δίκτυο νευρωνικών συνάψεων και συνδέσεων στον εγκεφαλικό φλοιό, σε συνδυασμό με το υψηλό ποσοστό διαημισφαιριακών συνδέσεων πιστοποιούν την πολυπλοκότητα του γυναικείου εγκεφάλου.

Από νευρολογική πλευρά πάλι, το στρες δεν φαίνεται να συνάδει με το γυναικείο φύλο σε μεγάλο βαθμό. Έρευνα που επιχείρησε την ανίχνευση στο σάλιο κορτιζόλης, της κύριας ορμόνης του στρες που παράγεται σε μεγάλο βαθμό από τον φλοιό των επινεφριδίων, αποκάλυψε πως τα επίπεδα κορτιζόλης στις γυναίκες ήταν χαμηλότερα σε σχέση με τους άνδρες. Μια τέτοια επιστημονική διαπίστωση δίνει το έναυσμα για περαιτέρω έρευνες σχετικά με τις λειτουργίες στον γυναικείο οργανισμό που είναι υπεύθυνες για μια πιθανή ομαλότερη διαχείριση στρεσογόνων ερεθισμάτων από την πλευρά των γυναικών. Αξιοσημείωτο είναι ακόμη από ψυχιατρικής πλευράς το γεγονός ότι στη λίστα εμφάνισης καταθλιπτικών επεισοδίων οι γυναίκες κατέχουν τα πρωτεία. Ωστόσο, όταν η κατάθλιψη εμφανιστεί στους άνδρες συνοδεύεται στο πλείστο των περιπτώσεων από τη χωρίς δεύτερη σκέψη ροπή τους να προβούν στο απονενοημένο διάβημα, όπως υποδηλώνουν τα υψηλά ποσοστά αυτοκτονιών που παρατηρούνται στους άνδρες.

Σε αυτό το σημείο, τα οιστρογόνα ως οι κατεξοχήν φυλετικές ορμόνες του γυναικείου φύλου διαδραματίζουν προστατευτικό ρόλο σε αρκετές ασθένειες. Με τις αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές τους, ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και σε αντίθεση με την τεστοστερόνη των ανδρών παρέχουν υψηλότερη προστασία έναντι των ασθενειών. Επιπλέον, έρευνες αποδεικνύουν ότι τα οιστρογόνα προλαμβάνουν την εμφάνιση άνοιας, αρτηριακής υπέρτασης, εμφράγματος του μυοκαρδίου μέσω της ρύθμισης των επιπέδων χοληστερόλης, αλλά και των καρδιαγγειακών επιπλοκών του σακχαρώδους διαβήτη. Επίσης, προστατεύουν από την ανάπτυξη αθηρωματικών πλακών στα τοιχώματα των αγγείων, επιταχύνοντας τη διαδικασία αναγέννησης των ενδοθηλίων και επούλωσης ενός αρτηριακού τραύματος.

Ενώ, λοιπόν, για ορισμένους η μακροζωία που παρατηρείται στον γυναικείο πληθυσμό φαντάζει σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αρκετά επιστημονικά δεδομένα σχετικά με αυτό το ζήτημα έρχονται καθημερινά στην επιφάνεια. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι οι γυναίκες ζουν τουλάχιστον 4-5 έως και 10-15 χρόνια περισσότερο σε σχέση με τους άνδρες, διαπίστωση που δεν είναι μόνο απόρροια κοινωνικών και περιβαλλοντικών παραγόντων, αλλά και βιολογικών. Φαίνεται ότι τα τελομερή, δηλαδή περιοχές γενετικού υλικού που εντοπίζονται στις άκρες των χρωμοσωμάτων στους πυρήνες των κυττάρων και προστατεύουν τη γενετική πληροφορία μας από τη φθορά, είναι περισσότερο ανθεκτικά στις γυναίκες, πράγμα που πρακτικά συμβάλλει στην καθυστέρηση της φθοράς και της γήρανσης των κυττάρων. Η φύση, όμως, έχει προνοήσει και για κάτι ακόμη. Η γενετική πληροφορία που είναι καταγεγραμμένη στα μιτοχόνδρια των κυττάρων μεταβιβάζεται αποκλειστικά από τις μητέρες στους απογόνους τους. Έτσι, η υπόθεση σχετικά με την «κατάρα της μητέρας» που υποστηρίζει ότι οποιεσδήποτε μεταλλάξεις και αλλοιώσεις του μιτοχονδριακού γενετικού υλικού κατά τη μεταβίβασή τους από τις μητέρες στους απογόνους τελικά έχουν την τάση να εξαλείφονται εξελικτικά στις γυναίκες, χωρίς να δίνουν στους άντρες τη δυνατότητα τροποποίησης της ήδη κληρονομούμενης γενετικής πληροφορίας τους, αποτελεί ισχυρό αποδεικτικό γενετικό στοιχείο για το ζήτημα της μακροζωίας των γυναικών.

Πηγή εικόνας:
neurology.gavinconferences.com

Η βιολογία μάς μαθαίνει ότι το ανδρικό βιολογικό φύλο καθορίζεται από την ύπαρξη του φυλετικού χρωμοσώματος Y (ΧΥ για τους άνδρες, ΧΧ για τις γυναίκες). Έτσι, πιθανές μεταλλάξεις σε φυλοσύνδετα γονίδια που εδράζονται στο χρωμόσωμα Χ και ευθύνονται για ορισμένες φυλοσύνδετες ασθένειες, όπως ο δαλτονισμός, δηλαδή μια μορφή μερικής αχρωματοψίας, η μυϊκή δυστροφία Duchenne και η αιμορροφιλία εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα στον ανδρικό πληθυσμό που δεν διαθέτει ένα επιπλέον χρωμόσωμα X, που πιθανόν να φέρει το φυσιολογικό αντίγραφο του γονιδίου. Ακόμη, λόγω του φαινομένου του μωσαϊκισμού, σε ορισμένα κύτταρα του περιφερικού αίματος στους άνδρες, όπως στα λευκοκύτταρα που είναι υπεύθυνα για ανοσολογικές διεργασίες που προασπίζουν την άμυνα του οργανισμού μας, παρατηρείται απώλεια του χρωμοσώματος Y. Υπό αυτό το πρίσμα, η ανοσοεπιτήρηση στους άνδρες είναι αισθητά μειωμένη και αυτό τους καθιστά περισσότερο επιρρεπείς σε λοιμώξεις, όπως αυτές του αναπνευστικού συστήματος, σε αιματολογικές διαταραχές και στην εκδήλωση καρκίνου. Απεναντίας, οι γυναίκες, αν και εμφανίζουν αυξημένη τάση προς την εκδήλωση αυτοάνοσων νοσημάτων, διαθέτουν ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα που καταπολεμά αποτελεσματικά τους ξένους παράγοντες.

Επομένως, έχει τελικά σημασία να γίνεται λόγος για ισχυρό και ασθενές φύλο; Το μόνο που χρειάζεται η γυναίκα για να ανθίσει και να δώσει ζωή είναι εμπιστοσύνη, σεβασμό, ενθάρρυνση, αγάπη, τρυφερότητα.

Γυναίκα: Έχει τελικά σημασία να γίνεται λόγος για «ασθενές» φύλο;

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

ΑΠΟΨΕΙΣ

ΕΚΤΟΣ ΓΡΑΜΜΗΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

Ακολουθήστε μας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΜΑΣ