Του Μελέτη Ανανία,
Οι περιστάσεις στις οποίες φαίνεται αν πραγματικά μια ηγεσία είναι ικανή είναι οι περίοδοι κρίσεως. Μια τέτοια περίοδος στην οποία πραγματικά φάνηκε η αξία της, «νεαρής» τότε, διακυβέρνησης Obama-Biden, ήταν για μερικούς η διαχείριση της χρηματοπιστωτικής κρίσης στα τέλη της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα. Για την προσέγγισή της, το δίδυμο Obama-Biden έχει λάβει τόση κριτική όσους και επαίνους, και για μία χώρα τόσο προσανατολισμένη προς την οικονομία της, ο έπαινος όσον αφορά τη διαχείριση μιας τέτοιας κρίσης λέει πολλά.
Ο Barack Obama, ήδη με την έλευσή του στο Οβάλ Γραφείο, θα έπρεπε να αντιμετωπίσει μία από τις μεγαλύτερες οικονομικές κρίσεις, όχι μόνο στην ιστορία της Αμερικής, αλλά και στην ιστορία του κόσμου. Τη στιγμή που ορκίστηκε, τον Ιανουάριο του 2009, η Αμερικανική οικονομία βρισκόταν σε ελεύθερη πτώση. Η Lehman Brothers, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες οικονομικών υπηρεσιών του κόσμου, είχε καταρρεύσει την προηγούμενη χρονιά, και ο δείκτης Dow Jones έπεσε 504 πόντους, που ήταν η χειρότερή του πτώση από το 2001. Η Βουλή των Αντιπροσώπων απέρριψε το επείγον πρόγραμμα Οικονομικής Σταθεροποίησης τον Σεπτέμβριο του 2008. Το εν λόγω νομοσχέδιο θα εγκαθίδρυε το πρόγραμμα οικονομικής σταθεροποίησης, αξίας 700 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ως αποτέλεσμα της απόρριψης αυτής, ο δείκτης Dow Jones έπεσε 778 πόντους.
Προτού καν ορκιστούν, λοιπόν, στους Obama-Biden είχε ανατεθεί ένα δύσκολο έργο. Η πλήρης ανάκαμψη της Αμερικανικής οικονομίας. Και σε αυτήν την αποστολή δεν υπήρχε χώρος για λάθη. Μία από τις πρώτες κινήσεις της καινούργιας διακυβέρνησης ήταν η έγκριση του «Πακέτου Οικονομικής Στήριξης» του Obama. Το πακέτο οικονομικής στήριξης έγινε αποδεκτό από το Κογκρέσο τον Φεβρουάριο του 2009 και είχε αξία συνολικά 787 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Μέσα σε αυτό περιλαμβάνονταν 288 δισεκατομμύρια σε μειώσεις φόρων και 224 δισεκατομμύρια σε επιδόματα ανεργίας. Γνωστό ως “American Recovery and Reinvestment Act of 2009” (ARRA), το νομοσχέδιο αυτό έγινε γνωστό ως αυτό που ακριβώς χρειαζόταν η Αμερικανική οικονομία. Παρά το γεγονός πως η επίδρασή του μπορεί να μην έγινε αμέσως αντιληπτή, μακροπρόθεσμα φάνηκε πως το πρόγραμμα βοήθησε έναν μεγάλο αριθμό Αμερικανών. Πολλοί μιλούν για το πρόγραμμα των Obama-Biden, που ήταν βασισμένο πάνω στις Κεϋνσιανές αρχές της οικονομίας σε καιρό κρίσης, ως το πρόγραμμα που έβαλε τέλος στο “Great Recession” στην Αμερική.
Ήταν, όμως, αυτή η προσέγγιση η σωστή; Σύμφωνα με τους Ρεπουμπλικανούς και τους υποστηρικτές μιας γενικά συντηρητικής, με τη δημοσιονομική έννοια, προσέγγισης, όχι. Ούτε ένας Ρεπουμπλικανός στη Βουλή των Αντιπροσώπων δεν ψήφισε υπέρ του σχεδίου Obama, επιβεβαιώνοντας ξανά την παραδοσιακή προσέγγιση των «κόκκινων» στην περιορισμένη συμμετοχή της κυβέρνησης στην οικονομία. Το πακέτο φάνηκε υπερβολικό, ειδικά στους Ρεπουμπλικανούς του Κόμματος του Τσαγιού (Tea Party). Ακόμα και ορισμένοι υποστηρικτές πιο αριστερών προσεγγίσεων στην οικονομία κατέκριναν το σχέδιο ως υπερβολικά αραιό, δηλαδή, θα έλεγε κανείς, για τον αντίθετο ακριβώς λόγο. Η αντίδραση αυτή των Ρεπουμπλικανών φάνηκε να έχει ανταπόκριση στις εκλογές για τη νέα Βουλή των Αντιπροσώπων το 2010, όπου πήραν τις περισσότερες έδρες. Το αν πραγματικά η διαχείριση της κρίσης από τους Obama και Biden ήταν ωφέλιμη για την Αμερικανική οικονομία είναι μέχρι και σήμερα αμφιλεγόμενο. Το σίγουρο όμως είναι πως χωρίς ένα σχέδιο σαν αυτό του Obama, ίσως ο επόμενος πρόεδρος να έβρισκε μια παρόμοια κατάσταση, αν όχι χειρότερη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- What Has Obama Done? 14 Major Accomplishments, The Balance, https://www.thebalance.com/what-has-obama-done-11-major-accomplishments-3306158
- 2009 Financial Crisis Explanation with Timeline, The Balance, https://www.thebalance.com/2009-financial-crisis-bailouts-3305539
- How Barack Obama rescued the US economy, Financial Times, https://www.ft.com/content/b5b764cc-d657-11e6-944b-e7eb37a6aa8e
Γεννήθηκε στη Ρόδο το 2000. Είναι φοιτητής στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Έχει συμμετάσχει σε συνέδρια προσομοίωσης διεθνών φορέων, στα οποία απέσπασε δύο βραβεία.
