Της Ανθής Ζωγράφου,
Το όνομα μου είναι August. Δεν θα περιγράψω την εμφάνισή μου. Ό,τι και να φαντάζεσαι, στην πραγματικότητα, είναι ακόμη χειρότερα.
Ξαναδιαβάζοντας, όπως συνηθίζω, τα βιβλία στα ράφια της βιβλιοθήκης μου, βρέθηκα πάλι με το «Θαύμα» («Wonder») της R.J. Palacio στα χέρια μου. Κάθε βιβλίο «κουβαλά» διαφορετικά συναισθήματα μαζί του, που σου τα προσφέρει απλόχερα με την ανάγνωση των πρώτων ακόμη σελίδων, συναισθήματα που έχουν την ίδια πηγή, ωστόσο διαφορετικούς αποδέκτες, τους αναγνώστες, και εκδηλώνονται εντελώς διαφορετικά. Η διαφορετικότητα, η οποία υπάρχει σε κάθε πτυχή της ζωής μας, εξετάζεται και σε αυτό το βιβλίο με πρωταγωνιστή ένα 9χρονο αγόρι που είναι τόσο διαφορετικό από τους υπόλοιπους, αλλά παράλληλα νιώθει τόσο συνηθισμένος.
Το «Θαύμα» μοιάζει με μια μικρή αυτοβιογραφία ενός παιδιού, που, λόγω της εμφάνισης του προσώπου του, χρήζει μερικές φορές διαφορετικής αντιμετώπισης από τους συνομήλικούς του ή ακόμη περισσότερο από το οικογενειακό του περιβάλλον. Η λεπτομερής περιγραφή της καθημερινότητάς του, ο τόνος του αυτοσαρκασμού και ο τρόπος που ο August ή αλλιώς Auggie περιγράφει τη ρουτίνα του, «πλημμυρίζουν» με τα ίδια αισθήματα τον αναγνώστη κάθε φορά που έρχεται σε επαφή μαζί του.
Με μια υπερπροστατευτική μητέρα, που έκρινε πως ο Auggie έπρεπε να μην πηγαίνει σχολείο και να διαβάζει στο σπίτι, ήρθε η ώρα για τον 9χρονο, πλέον, August να «ανεξαρτητοποιηθεί» και να αντιμετωπίσει τον αληθινό κόσμο και την κοινωνία, που συχνά ξεχνά την ευαισθησία που οφείλει να κατέχει. Ένα παιδί γεμάτο ευαισθησίες και αισιοδοξία, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, χαράζει στον καθένα από εμάς τον δρόμο για να βγούμε από το «καβούκι» που είμαστε εγκλωβισμένοι και να αρχίζουμε να δημιουργούμε σε μια κοινωνία ανθρώπων που σχεδόν πάντα ξεχνά την ανθρώπινη υπόστασή της.
Το διαφορετικό, ωστόσο, με την αφήγηση της R.J. Palacio, δεν είναι μόνο το γεγονός πως μας διηγείται την πραγματικότητα που αντιμετωπίζει ο Auggie, αλλά και την πραγματικότητα που έχουν να αντιμετωπίσουν όλοι όσοι αγαπούν και στηρίζουν το συγκεκριμένο παιδί. Η γλαφυρότητα και η διήγηση των πράξεων της οικογένειας και των φίλων του με τόσο ρεαλιστική ματιά, μας δείχνει ακριβώς όχι μόνο πόσο διαφορετικός νιώθει ο Auggie για την ιδιαιτερότητα του προσώπου του, αλλά και πόσο διαφορετικοί νιώθουν και οι άνθρωποι γύρω του που αγαπούν εκείνη την ιδιαιτερότητά του και τον ίδιο ολόκληρο, όπως ακριβώς είναι αλλά και για όλα αυτά που δεν φαίνεται να είναι. Η αμφίπλευρη αφήγηση της ιστορίας του μικρού Pullman καλύπτει κάθε μας απορία σχετικά με την καθημερινότητα που μας διηγείται και το γεγονός πως το βιβλίο χρησιμοποιεί απλή και κατανοητή γλώσσα, το καθιστά κατάλληλο για μικρούς και μεγάλους. Χωρίς βαρύγδουπες εκφράσεις και μεγάλα λόγια, με την ιστορία του August μπορεί χωρίς αμφιβολία να ταυτιστεί κάθε αναγνώστης, τοποθετώντας τον εαυτό του όχι μόνο στη θέση του πρωταγωνιστή, αλλά ακόμη και στη θέση του οικογενειακού και φιλικού του περιβάλλοντος.
H μεγάλη απήχηση που είχε το συγκεκριμένο βιβλίο, οδήγησε και στην απολαβή κριτικών από μεγάλες εφημερίδες, όπως της Guardian, η οποία θεώρησε πως η συγκεκριμένη αφήγηση έχει την δύναμη να διαμορφώνει ιδεολογίες από την αρχή και να αγγίζει τους αναγνώστες. Παρόμοια ήταν και η γνώμη της εφημερίδας Observer, η οποία χαρακτήρισε το μυθιστόρημα εξαιρετικό με μια μεγάλη δόση της σκληρής πραγματικότητας.
Όπως συμβαίνει με πολλά μυθιστορήματα, το Wonder έγινε και ταινία, για την οποία η συγγραφέας μάλιστα είναι πολύ ικανοποιημένη. Νιώθει πως ξεπερνά κατά πολύ τις προσδοκίες της και αναφέρει χαρακτηριστικά στην τελευταία έκδοση του βιβλίου της, με αφιερωμένο έκθεμα στην ταινία: First let me say: I love the movie Wonder. Love. Adore. Am over the moon. This is important because (a) authors of books that have been adapted to movies aren’t always so thrilled with the final results, and (b) I had very high hopes, which I didn’t think really be matched […] I couldn’t be more excited and tickled and genuinely proud of this movie. […]
Εάν μας δίνει κάποιο «μάθημα» το συγκεκριμένο μυθιστόρημα που οφείλουμε να αφουγκραστούμε και να υιοθετήσουμε ως «motto» στην καθημερινότητά μας, τότε σίγουρα αυτό είναι πως το ζήτημα δεν είναι να αποδεχτεί η «κανονικότητα» τη «διαφορετικότητα». Το ζητούμενο είναι να εξαλείψουμε τον όρο «κανονικότητα» και την τάση μας να γενικεύουμε καταστάσεις, πρότυπα και αντι-πρότυπα. Έχουμε γεννηθεί για να ξεχωρίζουμε και όχι για να μοιάζουμε ο ένας στον άλλον. Άλλωστε, ποιος είναι σε θέση να κρίνει τι είναι κανονικό και τι όχι; Ή ακόμη πιο σωστά, μέσα από την γενναιότητα του Auggie να βγει στον έξω κόσμο, μέσα από την γενναιότητα ενός παιδιού να αντιμετωπίσει το σκληρό πρόσωπο των ανθρώπων, ένα πρόσωπο πολύ πιο αποκρουστικό από οποιαδήποτε μορφολογική ιδιαιτερότητα, η επιλογή του καθένα μας να αντιμετωπίσει τις οποιεσδήποτε δυσκολίες με τον δικό του μοναδικό τρόπο και όχι να τις παραμερίσει, είναι μια πολύ γενναία πράξη από μόνη της. Και όπως λέει και ο August: «Πρέπει να καθιερωθεί για όλους τους ανθρώπους στον κόσμο να τους χειροκροτούν οι άλλοι κάποια στιγμή στη ζωή τους, έστω για μια μόνο φορά.»
Γεννημένη και μεγαλωμένη το 1999 σε μια ανατολική γειτονιά της Θεσσαλονίκης, ζει το όνειρο της σπουδάζοντας το πάθος της, Δημοσιογραφία και Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της γενέτειράς της. Έχοντας ως μητρική γλώσσα την ελληνική, γνωρίζοντας αγγλικά και μαθαίνοντας ρώσικα, ευελπιστεί να μη σταματήσει να μαθαίνει ποτέ. Στα εφηβικά της χρόνια, ασχολήθηκε με τον εθελοντισμό στον κλάδο της υγείας και πρόσφατα εργάστηκε ως εξωτερικός συνεργάτης σε μια από τις πιο γνωστές περιβαλλοντικές οργανώσεις.
