Του Κωνσταντίνου Σούζα,
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, η αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3 έως 4 βαθμούς, στην οποία οδηγούμαστε, ενδέχεται να επιφέρει βαρύ και μη αναστρέψιμο πλήγμα στην επισιτιστική επάρκεια. Πράγματι, η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος αποτελούν απειλή για την ύπαρξη της Ευρώπης και του κόσμου και καθιστούν ολοένα και πιο επιτακτική την εξεύρεση λύσεων στο πεδίο της διεθνούς και ευρωπαϊκής πολιτικής. Το λιώσιμο των πάγων, η αύξηση της στάθμης της θάλασσας και τα ακραία καιρικά φαινόμενα αποτελούν απόρροια της κλιματικής αλλαγής. Για την αντιμετώπιση όλων αυτών των προκλήσεων, η Ευρώπη χρειάζεται μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική που θα μετατρέψει την Ένωση σε μια σύγχρονη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία. Η στρατηγική αυτή ακούει στο όνομα «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία».
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι ο χάρτης πορείας μας, για να επιτύχουμε τη βιωσιμότητα της οικονομίας της ΕΕ σε συνάρτηση με τον σεβασμό προς το περιβάλλον. Αυτό μπορεί να συμβεί, αν μετατρέψουμε τις περιβαλλοντικές και κλιματικές προκλήσεις σε ευκαιρίες σε όλους τους τομείς πολιτικής κι αν επιτύχουμε μια μετάβαση δίκαιη για όλους και χωρίς αποκλεισμούς. Η φιλόδοξη αυτή δέσμη μέτρων παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Δεκέμβριο του 2019, αποβλέποντας στην οικοδόμηση μιας κλιματικά ουδέτερης, πράσινης, δίκαιης και κοινωνικής Ευρώπης.
Πρόκειται για μια συμφωνία, η οποία στοχεύει στην αναθεώρηση της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής πολιτικής. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία παρέχει έναν χάρτη πορείας με δράσεις που θα ενισχύσουν την αποδοτική χρήση των πόρων με τη μετάβαση σε μια καθαρή κυκλική οικονομία, αποκαθιστώντας τη βιοποικιλότητα και μειώνοντας τη ρύπανση. Στοχεύει, δηλαδή, στην προστασία, τη διατήρηση και την ενίσχυση του φυσικού κεφαλαίου της ΕΕ, καθώς και στην προστασία της υγείας και της ευημερίας των πολιτών από κινδύνους και επιπτώσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον. Ειδικότερα, αποβλέπει στην επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση συσκευασιών, με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση των απορριμμάτων, τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων, παρέχοντας στους πολίτες πρόσβαση σε πιο υγιεινά τρόφιμα, καθώς και σε εναλλακτικές και καλύτερες δημόσιες συγκοινωνίες, παροτρύνοντας τους πολίτες να τις επιλέγουν για τις μετακινήσεις τους. Σύμφωνα, μάλιστα, με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, «οι πολίτες βρίσκονται στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, του οράματός μας να καταστήσουμε την Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη έως το 2050».
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο προοίμιο της νέας Πράσινης Συμφωνίας: «Η μεγαλύτερη πρόκληση της εποχής μας είναι να γίνουμε η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο μέχρι το 2050». Η ουδετερότητα αυτή προϋποθέτει επενδύσεις σε φιλοπεριβαλλοντικές τεχνολογίες, στήριξη της καινοτομίας στον βιομηχανικό τομέα, διασφάλιση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, απανθρακοποίηση του ενεργειακού τομέα, ανάπτυξη καθαρότερων, οικονομικότερων και πιο υγιεινών μορφών ιδιωτικής και δημόσιας μεταφοράς, καθώς και συνεργασία με διεθνείς εταίρους για τη βελτίωση των παγκόσμιων περιβαλλοντικών προτύπων. Έτσι, λοιπόν, η Ευρώπη θα καταφέρει όχι μόνο να περιορίσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ως το 2050, επιβραδύνοντας την υπερθέρμανση του πλανήτη, αλλά και να αναπτύξει μια οικονομία αποσυνδεδεμένη από τη χρήση των πόρων, όπου κανένας πολίτης και καμία περιφέρεια δε θα βρίσκεται στο περιθώριο. Άλλωστε, η Πράσινη Συμφωνία συνεπάγεται σημαντικές επενδυτικές ανάγκες, τις οποίες πρέπει να μετατρέψουμε σε επενδυτικές ευκαιρίες, με την επιτυχία του επενδυτικού σχεδίου να εξαρτάται από τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων παραγόντων.
Αδιαμφισβήτητα, η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια υπαρξιακή απειλή. Και, φυσικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση δε μπορεί να λύσει ένα παγκόσμιο πρόβλημα μόνη της. H Πράσινη Συμφωνία αποτελεί μέχρι στιγμής απλώς μια εξαγγελία μέτρων, τα οποία για να γίνουν νομικώς δεσμευτικά πρέπει να αποτελέσουν μέρος Ευρωπαϊκών Κανονισμών και Οδηγιών. Το μεγάλο στοίχημα της Ευρώπης, λοιπόν, είναι κατά πόσο θα ανταποκριθεί σε αυτή τη Συμφωνία. Κατά πόσο θα μπορέσει να υλοποιήσει το μεγαλεπήβολο αυτό σχέδιο εντός των χρονικών ορίων που έχουν τεθεί και κατά πόσο θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, επαναπροσδιορίζοντας τη στάση της απέναντι στο περιβάλλον και υιοθετώντας μια πιο «πράσινη» πολιτική.
Ενδεικτικές Πηγές
- https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal_el
- https://www.consilium.europa.eu/el/policies/green-deal/
- odeth.eu/η-ευρωπαϊκή-πράσινη-συμφωνία-the-european-green-deal/
- http://inzeb.org/wp-content/uploads/HEDA_NL21.pdf
Γεννημένος στη Πάτρα και με καταγωγή από τη Ναύπακτο, είναι προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Νομικής του ΔΠΘ. Στη μικρή μέχρι τώρα πορεία του έχει συμμετάσχει σε επιστημονικά συνέδρια, ημερίδες και ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το Euroscola. Κατέχει την αγγλική και τη γερμανική γλώσσα και είναι λάτρης των ταξιδιών. Τον ενδιαφέρει ο χώρος της πολιτικής, καθώς και η διπλωματία. Η αρθρογραφία αποτελεί γι’ αυτόν ένα νέο εγχείρημα.
