Της Κωνσταντίνας Οικονόμου,
Στις 5 Μαΐου, οι δέκτες των τηλεοράσεων των φιλιππινέζικων νοικοκυριών σε όλη τη χώρα παύουν ξαφνικά να λαμβάνουν σήμα από το εθνικό κανάλι ABS-CBN, πυλώνα του τηλεοπτικού δικτύου της χώρας και ανεξάρτητο φορέα ενημέρωσης και ρεπορτάζ. Η 25ετής άδεια μετάδοσης του τηλεοπτικού κολοσσού φαίνεται να έληξε, νωρίτερα αυτό τον μήνα, και, παρά την κατάθεση των απαραίτητων δικαιολογητικών από τους νομικούς εκπροσώπους του για την ανανέωσή της, ο σταθμός κλήθηκε σε άμεση αναστολή λειτουργίας. Τον προηγούμενο χρόνο, μάλιστα, ο Φιλιππινέζος Πρόεδρος Rodriguez Duterte, παρουσιάζεται να απειλεί στυγνά την οικογένεια των ιδιοκτητών να πουλήσουν τα δικαιώματα «franchise», διότι, διαφορετικά, θα εξασφάλιζε προσωπικά «να μείνουν εκτός», εννοώντας την άρνηση ανανέωσης της άδειάς τους. Η κατάσταση παρομοιάζεται με συνθήκες επιβολής “στρατιωτικού νόμου”, καθώς δεν είναι η πρώτη φορά που το κανάλι εξαναγκάζεται σε απόσυρση από την τηλεοπτική πλατφόρμα. Το 1972, η δικτατορική κυβέρνηση του Προέδρου Ferdinard Marcos, υπό την κάλυψη του παραπάνω νόμου, κατέλυσε τη λειτουργία του, η οποία αποκαταστάθηκε 14 χρόνια αργότερα. Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο σταθμός αποτελεί μοναδικό οικονομικό στήριγμα περίπου 11.000 οικογενειών, ενώ εκτιμάται η δημιουργία τεράστιου χάσματος στην επαρκή ενημέρωση των πολιτών αναφορικά με την πανδημία του κορωνοϊού.
Στον ίδιο τόνο, οι παραβάσεις των ωραρίων περιορισμού κυκλοφορίας, που έχουν κατοχυρωθεί από την κυβέρνηση, τιμωρούνται αυθαιρέτως από τις αστυνομικές αρχές, με τεχνικές που καταδικάζονται κραυγαλέα από την Πράξη κατά των βασανισμών του 2009. Σε προεδρική ομιλία του, την 1η Απριλίου, ο Duterte ανακοίνωσε: «Οποιοσδήποτε βρίσκεται έξω σε ακατάλληλη ώρα, θα πυροβολείται ανεξαιρέτως», τονίζοντας στον φιλιππινέζικο λαό «να μην προκαλεί την κυβέρνηση». Έκτοτε, έχουν καταγραφεί πολλαπλά επεισόδια πυροβολισμών και βασανιστηρίων σε ολόκληρη τη χώρα, ενώ οι συλλήψεις των παραβατών (περίπου 17.000), ξεπερνούν δραματικά τις υγειονομικές εξετάσεις που έχουν διεξαχθεί (3.000). Η ανησυχία του ΟΗΕ για τον υποδαυλισμό της δημοκρατίας και θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενόψει των μέτρων Duterte για την προστασία από τον κορωνοϊό, εντείνεται, καθώς ο Φιλιππινέζος Πρόεδρος κατέθεσε αίτημα στο Κογκρέσο για την απόκτηση εξουσίας σφετερισμού ιδιόκτητων εγκαταστάσεων και υπηρεσιών, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του Covid-19, το οποίο, ωστόσο, απορρίφθηκε. Αμέσως μετά τη φαινομενική ήττα του, ο Duterte προχώρησε σε υπογραφή συμφωνίας με τρίμηνη ισχύ (Baganihan to Heal as One), η οποία του παρέχει εξουσία έναντι ιατρικών εγκαταστάσεων, μέσων μαζικής μεταφοράς, ενώ παράλληλα αναβαθμίζει των έλεγχό του στις κρατικές επιχειρήσεις.
Κύμα αντιδράσεων και διαδηλώσεων από ανθρωπιστικές οργανώσεις και γηγενείς υπασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει ξεσηκώσει, φυσικά, η πολιτική του Προέδρου Duterte. Οι διαδηλωτές, μάλιστα, δηλώνουν πως η κατάσταση οδεύει προς το απροχώρητο, καθώς η κρίση της πανδημίας του «έχει αναδείξει απόλυτα το χειρότερο χαρακτήρα της κυβέρνησης», ενώ δε διστάζουν να προειδοποιήσουν, αναφερόμενοι σε προηγούμενες επαναστάσεις και ανατροπές δικτατορικών καθεστώτων, πως θα πράξουν ομοίως εάν καταστεί ανάγκη.
Ποιος είναι όμως ο Rodriguez Duterte; To αντιφατικό πρόσωπο του Φιλιππινέζου ηγέτη, που αποτάσσεται τη σημασία της ανθρώπινης ζωής, όταν πρόκειται για εγκληματίες και εξαρτημένους από τα ναρκωτικά, εξαπολύει απειλές σε πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες ανά τον κόσμο, αδυνατεί να δεχθεί τη γυναικεία πνευματική διαύγεια σε όλα τα φάσματα. Εντούτοις, την ίδια στιγμή, δηλώνει ένθερμος υποστηρικτής της LGBTQ κοινότητας, έχει ένα ευαίσθητο σημείο για τα παιδιά που νοσούν, ενώ διαθέτει, κατά πολλούς, την υπόληψη ενός στοργικού πατέρα-προστάτη και αγαπημένου δικτάτορα.
Γεννημένος στην επαρχία των Φιλιππίνων Davao, o πατέρας του, κυβερνήτης της επαρχίας, τον προέτρεψε να εισαχθεί στην νομική, ώστε «να γλιτώσει τα έξοδα των δικηγόρων», καθώς, σύμφωνα με τον αδερφό του, Emmanuel, συχνά είχε περιπέτειες με το νόμο. Έτσι, ο Duterte εκκινεί την καριέρα του ως εισαγγελέας, ενώ, αργότερα, το 1988, εκλέγεται δήμαρχος της Davao, ημερομηνία ορόσημο για ένα σερί νικηφόρων εκλογών έως και σήμερα. Παράλληλα, με την ανάδειξή του στην εξουσία της χώρας, το όνομά του έχει συνδεθεί αμέτρητες φορές με την εξωνομική δράση της Davao Death Squad, οργάνωσης με φαινομενικό σκοπό την καταπολέμηση του εγκλήματος, που έχει, ωστόσο, κατηγορηθεί για πολλαπλές ανθρωποκτονίες εγκληματιών, αλλά και δημοσιογράφων και επικριτών της κυβέρνησης. Ο Πρόεδρος έχει διαψεύσει τη σύνδεσή του με την οργάνωση ευθέως, αλλά και εμμέσως, σε συνεντεύξεις του ανά τα χρόνια. Η εκλογή του ως Πρόεδρος των Φιλιππίνων έρχεται το 2016, με ηχηρές υποσχέσεις για την εξάλειψη της διαφθοράς και την επαναφορά της έννομης τάξης, ως πυρήνα της εκλογικής του εκστρατείας. Αποκορύφωμα της θητείας του, θεωρείται το λυσσαλέο μίσος έναντι των εξαρτημένων και των διακινητών ναρκωτικών, που τον έχει οδηγήσει στη διαταγή μαζικών φόνων, με συνοπτικές και άτυπες διαδικασίες, ενώ δηλώνει αυτολεξεί πως «θα ήταν ευτυχής να τους σφαγιάσει όλους». Πράγματι, μέσα σε τρία μόλις χρόνια έχουν καταγραφεί περισσότεροι από 20.000 φόνοι, ενώ ο Duterte έχει παρομοιάσει πολλές φορές στο παρελθόν το αποτρόπαιο έργο του με αυτό του Χίτλερ, αψηφώντας μεθοδικά τις προειδοποιητικές εκκλήσεις του ΟΗΕ και του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Σε μία ακόμη ειρωνική αντίφαση στο πρόσωπό του, είναι και ο ίδιος χρήστης συνταγογραφημένων ναρκωτικών ουσιών, καθώς έχει επιβεβαιωθεί πολλές φορές από άτομα του στενού του κύκλου και ιατρούς η υπερβολική χρήση τους από τον 71χρονο Πρόεδρο.
Παρά, όμως, την παρανοϊκή και παρορμητική συμπεριφορά του Duterte, η υποστήριξη του λαού αγγίζει το 80% σε πρόσφατες δημοσκοπήσεις, με εντυπωσιακό δημογραφικό εύρος εκλογέων, που ποικίλει, από τις μεσαίες εργατικές τάξεις έως υψηλά αμειβόμενους και απόφοιτους πανεπιστημίου. Άλλωστε, ο Duterte δεν εξελέγη για την ευφράδεια λόγου του ή τις διπλωματικές του δεξιότητες, αλλά για αυτό που εκπροσωπεί απέναντι σε ένα έθνος κατακρεουργημένο από τυφώνες, πλημμύρες, υπερπληθυσμό και μία κουλτούρα διαφθοράς. Η δρακόντεια κυβερνητική πολιτική και η ωμή διαχείριση μοιράζουν απλόχερα ελπίδα στους φτωχούς, που αποτελούν την πλειονότητα της εκλογικής βάσης του. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος των Φιλιππίνων συμβουλεύει, εξάλλου, ρητά, εμάς αλλά και τους δημοσιογράφους της χώρας να μην λαμβάνουμε πάντοτε αντικειμενικά τα λεγόμενα του προέδρου Duterte, αλλά να χρησιμοποιούμε τη «δημιουργική φαντασία» μας.
Γεννημένη στην Αθήνα, αλλά όπου κι να ταξιδέψει αισθάνεται σπίτι. Σπουδάζει Νομική, γιατί η επιστήμη αυτή σε κάνει περισσότερο άνθρωπο και αγαπά τις ξένες γλώσσες όσο και το καλό φαγητό. Μονίμως αμφισβητεί και διερωτάται, γιατί αυτός είναι ο μόνος δρόμος προς την γνώση. Το γράψιμο είναι για εκείνη το μπαλέτο των λέξεων, ένας τρόπος να ισορροπήσει συναίσθημα και ρεαλισμό.
