Του Γιάννη Σκορδά,
Τον περασμένο Αύγουστο, δύο μαζικές εκτελέσεις στο Ελ Πάσο του Τέξας και στο Ντέιτον του Οχάιο, προκάλεσαν σοκ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Πρόεδρος Τραμπ ήταν υποχρεωμένος να απευθυνθεί στον λαό με υπευθυνότητα, έχοντας μετρήσει τριάντα έναν νεκρούς και δεκάδες τραυματίες εκείνο το εφιαλτικό διήμερο των δολοφονιών. Τότε, παρουσίασε το πλάνο των πέντε σημείων που στόχευαν στον περιορισμό της βίας των όπλων.
Το πλάνο των πέντε σημείων
– Δημιουργία εργαλείων ανίχνευσης δολοφόνων πριν χτυπήσουν
– Περιορισμός της κουλτούρας της βίας (περιορισμός στα βιντεοπαιχνίδια)
– Μεταρρύθμιση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας
– Προώθηση νόμων “Red flag”, νόμων που απαγορεύουν την πρόσβαση κάποιου σε όπλο αν θεωρηθεί από τις αρχές ή από την οικογένεια ότι το άτομο αυτό μπορεί να είναι επικίνδυνο για τους άλλους ή ακόμα για τον εαυτό του
– Θανατική ποινή για εγκλήματα μίσους και μαζικές εκτελέσεις
Τι (βασικό) έλειπε από το πλάνο;
Η Κρις Μπράουν είναι πρόεδρος του Μπράντι, μιας ομάδας πρόληψης της βίας των όπλων. Μετά την ανακοίνωση του πλάνου για τον περιορισμό της βίας των όπλων, η Μπράουν ήταν απογοητευμένη που ο Πρόεδρος δεν πίεσε σοβαρά για αλλαγές που θα καθιστούσαν πιο δύσκολο για τους επικίνδυνους ανθρώπους να έχουν πρόσβαση στα όπλα.
«Εάν ο πρόεδρος ήθελε να μιλήσει γι’ αυτό που έθεσε στο tweet του, σχετικά με τους ελέγχους ιστορικού (background checks), υπάρχει ένα νομοσχέδιο που πέρασε το Σώμα και ένα συνοδευτικό νομοσχέδιο στη Γερουσία. Θα μπορούσε να το έχει στο γραφείο του αύριο», είπε η Μπράουν.
«Λυπάμαι που δεν επικεντρώνεται στο πώς να αποτρέψει τέτοιου είδους τραγωδίες», δήλωσε η Μπράουν για τον πρόεδρο. Υποστήριξε ότι το πλάνο αυτό δεν κατάφερε να πάει στην «πηγή» της επιδημίας βίας όπλων, η οποία είπε ότι είναι τα «όπλα επίθεσης» και η «εύκολη πρόσβαση στα όπλα από επικίνδυνους ανθρώπους».
Γιατί οι μαζικές εκτελέσεις γίνονται όλο και περισσότερο θανατηφόρες;
Παρατηρώντας κανείς τη λίστα με τις επιθέσεις που είχαν τα περισσότερα θύματα, διακρίνει εύκολα ότι οι πρώτες δύο έγιναν τα τελευταία 4 χρόνια, ενώ πέντε από τις έντεκα είναι εντός της περιόδου διακυβέρνησης Τραμπ. Θα ήταν λάθος και ίσως επικίνδυνο να γίνει ένας τέτοιος συσχετισμός, όταν συντρέχουν άλλοι, πολύ πιο σημαντικοί λόγοι.
Αρχικά, τα όπλα είναι πιο ισχυρά και πυροβολούν γρηγορότερα. Οι θύτες των μαζικών εκτελέσεων χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο όπλα με μεγαλύτερους γεμιστήρες και χωρητικότητα σε σφαίρες, επιτρέποντάς τους να πυροβολήσουν δεκάδες φορές χωρίς να χρειαστεί να ξαναγεμίσουν το όπλο. «Υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι που πυροβολούνται σε μικρότερο χρονικό διάστημα – με περισσότερες σφαίρες στον καθένα», εξήγησε ο Ντέιβιντ Χεμενγουέι από το τμήμα Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ.
Κάποιοι ερευνητές εξέτασαν επίσης τους νόμους: μια απαγόρευση ημιαυτόματων στρατιωτικών τυφεκίων και περιοδικών μεγάλης χωρητικότητας εγκρίθηκε το 1994. Ο νόμος αυτός καταργήθηκε το 2004. Οι ειδικοί δήλωσαν ότι η άρση της απαγόρευσης βοήθησε να ξεκινήσει μια νέα εποχή μαζικών πυροβολισμών. Με αυτά τα όπλα, τα άτομα μπορούσαν να πυροβολήσουν γρηγορότερα και για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους – με συνέπεια να καταφέρουν να σκοτώσουν περισσότερα άτομα στις επιθέσεις τους.
Μερικοί λόγοι ακόμα, συνοπτικά, είναι η πιο προσεκτική επιλογή των χώρων επιθέσεων από τους δράστες (π.χ. κλειστά κέντρα διασκέδασης), η δυνατότητα προβολής του γεγονότος μέσα από τους λογαριασμούς στα μέσα δικτύωσης, ενώ τέλος υπάρχει και το στοιχείο του ανταγωνισμού, προσπαθώντας να ξεπεράσουν τον αριθμό των θυμάτων παλαιότερων επιθέσεων.
Ποια είναι η άποψη των Αμερικανών σε αυτό το θέμα;
Τον Σεπτέμβριο που ακολούθησε τις επιθέσεις στο Ελ Πάσο και το Ντέιτον, το Pew Research Center διεξήγαγε μια έρευνα για να προσδιορίσει τις προτιμήσεις των Αμερικανών πολιτών σχετικά με τους νόμους που ορίζουν την οπλοκατοχή. Από τον Μάρτιο του 2017, το ποσοστό όσων θέλουν αυστηρότερη νομοθεσία έχει ανέλθει από το 52% στο 60%, μια μεταβολή που δεν περνά απαρατήρητη και σίγουρα αποτέλεσε σημαντικό λόγο για τον οποίο ο Πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε το πλάνο των πέντε σημείων, που αναφέραμε στην αρχή.
Πολιτικό παρασκήνιο
Λίγους μήνες μετά τις δεσμεύσεις του για τον περιορισμό της οπλοκατοχής, τον Νοέμβριο του 2019, έχοντας μπει στην κούρσα για τις προεδρικές εκλογές, ο Τραμπ άλλαξε πάλι τα λεγόμενά του, μιλώντας εν μέσω της καμπάνιας του στη Λουιζιάνα. Ο Τραμπ μίλησε για τα όπλα. Ωστόσο, δεν περιέγραψε τις προσπάθειες για τον τερματισμό της βίας. Αντ’ αυτού μίλησε για την προστασία των δικαιωμάτων των κατόχων όπλων και υπονοούσε ότι οι Δημοκρατικοί προσπαθούν να τους τα πάρουν.
«Θέλουν να αφαιρέσουν το δικαίωμά σας στη Δεύτερη Τροπολογία», είπε αναφερόμενος στο δικαίωμα να φέρουν όπλα. Ήταν μια έντονη αλλαγή ύφους και περιεχομένου, σε σχέση με όσα έλεγε λίγες εβδομάδες νωρίτερα.
Στη Λουιζιάνα, όπως και αλλού στις ΗΠΑ, οι υπερσυντηρητικοί χαίρονται να ακούν τον Τραμπ να υπερασπίζεται τα δικαιώματα των κατόχων όπλων. Διάφοροι αναλυτές των Ρεπουμπλικανών λένε ότι ο Πρόεδρος Τραμπ χρειάζεται τη στήριξη των υπερσυντηρητικών ώστε να κερδίσει την επανεκλογή και αυτός είναι ο λόγος της αλλαγής της στάσης του.
Συμπερασματικά, το θέμα της οπλοκατοχής στις ΗΠΑ είναι εξαιρετικά σύνθετο και είναι δεδομένο ότι επιβάλλεται να γίνονται περισσότεροι έλεγχοι, προκειμένου να μην καταλήγουν όπλα σε επικίνδυνους ανθρώπους. Ευελπιστούμε να υπάρξει σύντομα η πολιτική βούληση, απαλλαγμένη από ψηφοκεντρικούς και άλλους δευτερεύοντες λόγους, ώστε να βελτιωθεί το πλαίσιο της οπλοκατοχής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- What’s in Trump’s plan to stop gun violence and what does it leave out?, https://wjla.com/news/nation-world/whats-in-trumps-plan-to-stop-gun-violence-and-what-does-it-leave-out
- Share of Americans who favor stricter gun law has increased since 2017, Pew Research Center, https://www.pewresearch.org/fact-tank/2019/10/16/share-of-americans-who-favor-stricter-gun-laws-has-increased-since-2017/https://www.pewresearch.org/fact-tank/
- Why are US mass shootings getting more deadly?, BBC, https://www.bbc.com/news/world-us-canada-41890277
- What happened to Trump’s promise on gun control?, BBC, https://www.bbc.com/news/world-us-canada-50338937
Είναι απόφοιτος του τμήματος Οικονομικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ) και έχει εργαστεί σε πολιτικές εκστρατείες, φέροντας θέσεις ευθύνης και σχεδιασμού. Στο παρελθόν έχει παρακολουθήσει σεμινάρια copywriting/storytelling και προσπαθεί να γράφει καλές ιστορίες.
