Της Νικολέτας Ζιώγα,
Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι η παγκόσμια ζήτηση ενέργειας είναι αντιστρόφως ανάλογη των εναπομείναντων αποθεμάτων των συμβατικών πηγών. Όσο αυξάνεται η πρώτη, τόσο μειώνονται τα διαθέσιμα ορυκτά καύσιμα του πλανήτη. Η ανάγκη λοιπόν για αναζήτηση νέων μεθόδων παραγωγής ενέργειας δείχνει να βρίσκεται στο ζενίθ.
Τη λύση στο πρόβλημα της κατασπατάλησης των μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως είναι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, ήρθε να δώσει η πυρηνική ενέργεια. Εν ολίγοις, ο όρος αφορά τις τεράστιες ποσότητες ενέργειας που εκλύονται κατά τη διάσπαση του ατομικού πυρήνα. Ωστόσο, το τοπίο γύρω από το ζήτημα της κατασκευής πυρηνικών αντιδραστήρων και των βοηθητικών τους δομών, μοιάζει ακόμη νεφελώδες. Η επιστημονική κοινότητα εκφράζει επιφυλάξεις ως προς την ανέγερση πυρηνικών εργοστασίων, καθώς η προαναφερθείσα μορφή ενέργειας συνοδεύεται από ένα εκτενές ιστορικό ατυχημάτων. Ατυχήματα όπως εκείνο στο Τσέρνομπιλ το 1986, στις ΗΠΑ το 1979 και πιο πρόσφατα στην Φουκουσίμα το 2011 που στιγμάτισαν την ανθρωπότητα με τον πιο καταστροφικό τρόπο.
Οι υπέρμαχοι της εκμετάλλευσης της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς βασίζουν την επιχειρηματολογία τους κατά κύριο λόγο στην αμελητέα εκπομπή αέριων ρύπων της στην ατμόσφαιρα. Κάνουν λόγο δηλαδή για μια «πράσινη», καθαρή αλλά και με χαμηλό κόστος ενέργεια, η οποία εγγυάται τη χαμηλή ρύπανση όχι μόνο του αέρα αλλά και των θαλάσσιων υδάτων, καθώς τα υγρά που εκχέονται είναι κάθε άλλο παρά ραδιενεργά, εφόσον διαδραματίζουν ρόλο ψυκτικού κατά τη διαδικασία παραγωγής ενέργειας.
Με αφορμή την κατασκευή πυρηνικού σταθμού στο Άκουγιου της γειτονικής Τουρκίας, ο οποίος αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2025, εγείρεται το ερώτημα αναφορικά με τις αρνητικές συνέπειες ενός τέτοιου έργου στο περιβάλλον και όχι μόνο. Πολλοί ήταν εκείνοι που εναντιώθηκαν στο ενδεχόμενο χρήσης πυρηνικής ενέργειας όταν τέθηκε το ζήτημα στο ελληνικό κοινοβούλιο το 2010, επικαλούμενοι έναν επικείμενο πυρηνικό όλεθρο. Μια δεκαετία αργότερα οι ανησυχίες αυτές εξακολουθούν να υφίστανται, καθώς δεν είναι λίγοι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι κατά την παραγωγή ενέργειας οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα είναι μεν ελάχιστες, παρ’ όλα αυτά η θερμότητα που εκλύεται από τους πυρηνικούς αντιδραστήρες μάλλον ενισχύει παρά αποτρέπει το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Αξίζει ακόμη να σημειωθεί ότι κατά καιρούς έχουν διαπιστωθεί υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας σε μικρή ακτίνα από πυρηνικές εγκαταστάσεις. Η διαπίστωση αυτή ενδεχομένως να υποδηλώνει ότι η πυρηνική ενέργεια μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαντάζει «αθώα» ως προς τις επιπτώσεις της στο περιβάλλον, τα αποτελέσματα όμως από τη χρήση της θα γίνουν εμφανή δεκαετίες αργότερα, άρα κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το τι μπορεί να προκαλέσει. Ένα επιπλέον πρόβλημα μείζονος σημασίας που είναι δύσκολο να παραβλεφθεί είναι τα πυρηνικά απόβλητα των εργοστασίων, τα οποία ενέχουν πληθώρα κινδύνων τόσο για τον ίδιο τον άνθρωπο όσο και για το οικοσύστημα. Αν αναλογιστεί κανείς ότι τα απόβλητα αυτά εξακολουθούν να εκπέμπουν ραδιενέργεια για μια περίοδο 250.000 ετών, ενώ η εισπνοή ενός μόνο μορίου σκόνης πλουτωνίου μπορεί να προκαλέσει καρκίνο, τότε το ζήτημα χρήσης της πυρηνικής ενέργειας καθίσταται ολοένα πιο περίπλοκο. Το γεγονός ότι οι επιπτώσεις των ραδιενεργών αποβλήτων δεν είναι ακόμη γνωστές προκαλεί αισθήματα αβεβαιότητας στην επιστημονική κοινότητα ως προς την ασφάλεια των πυρηνικών δομών.
Οι περισσότεροι θα συμφωνούσαν στο ότι ο άνθρωπος είναι αδύναμος μπροστά στις αδάμαστες δυνάμεις της φύσης και στο ότι αλλεπάλληλες φορές έχει καταστεί έρμαιό της. Εκείνη, ως υπέρτατος δημιουργός των πάντων, έχει μεριμνήσει εξίσου για όλα τα έμβια όντα, παρ’ όλα αυτά η βουλιμική τάση του ανθρώπου οδήγησε στην απομύζηση των ορυκτών πόρων του πλανήτη. Ωστόσο, η πυρηνική ενέργεια, αν και θα μπορούσε να αποτελέσει τη λύση στο περιβαλλοντικό πρόβλημα, έχει επιδείξει πολλάκις το καταστροφικό της πρόσωπο.
Ο Ινδός στοχαστής Μαχάτμα Γκάντι έλεγε: «Η γη παράγει αρκετά για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του κάθε ανθρώπου, όχι όμως την απληστία τους». Το ερώτημα λοιπόν είναι ένα: είναι ο άνθρωπος πράγματι τόσο ακόρεστος για περίσσεια ενέργεια, ώστε να εκθέσει τόσο το περιβάλλον όσο και τον ίδιο του τον εαυτό στα «νύχια» της ραδιενέργειας;
Πηγές
- https://www.tovima.gr/2008/11/25/archive/ta-yper-kai-ta-kata-tis-pyrinikis-energeias/
- https://www.europarl.europa.eu/factsheets/el/sheet/62/kernergeia/
- https://flashnews.gr/post/225629/pyrhnikoi-antidrasthres-ofelh-kai-kindynoi
Γεννήθηκε το 2001 στην Αθήνα και είναι προπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε του ΕΚΠΑ. Το 2018 συμμετείχε σε μαθητικούς αγώνες επιχειρηματολογίας-αντιλογίας. Μιλάει τέσσερις γλώσσες, λατρεύει τα ταξίδια και είναι υποστηρίκτρια της αρχής: «Μη σταματάς ποτέ να μαθαίνεις».
