Της Βασιλικής Σέμκου,
Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελεί ακόμα και σήμερα τον πιο θαυμαστό και τον πιο περίεργο «κόσμο» που υπήρξε και που πρόκειται ποτέ να ανακαλυφθεί. Παρότι κυρίαρχοι του πλανήτη, οι άνθρωποι αποτελούν αντικείμενο μελέτης όλων των επιστημών, που διαρκώς έχουν και από κάτι να αποκαλύψουν για την ύπαρξή τους. Ολόκληρο το σύστημα που μας διατηρεί στη ζωή και μας επιτρέπει να είμαστε υγιείς και να πορευόμαστε στη διάρκεια του χρόνου, χαρακτηρίζεται από έντονη περιπλοκότητα. Κάθε τμήμα λειτουργεί με τέτοια ακρίβεια, σαν το πιο καλά στελεχωμένο εργοστάσιο, του οποίου κάθε κομμάτι είναι και μια αυτοτελής τελειότητα που συνδέεται με όλα τα υπόλοιπα. Το πώς χτυπάει η καρδιά μας και το πώς ο εγκέφαλός μας αντιλαμβάνεται ερεθίσματα, καθώς και όλες οι ενέργειες που πραγματοποιεί το σώμα μας θα αποτελούν πάντα πληροφορίες τις οποίες ποτέ δεν θα εξηγήσουμε. Όσο περίπλοκα λειτουργεί το σώμα μας, άλλο τόσο πιο δύσκολη είναι η κατανόηση της ψυχολογίας ενός ανθρώπου και οι τρόποι με τους οποίους συχνά μπορεί να επηρεάζεται.
Η επιστήμη της ψυχολογίας καθώς και οι λειτουργοί της έχουν αναλύσει και έχουν επιχειρήσει να αποσαφηνίσουν κάθε διαταραχή που έχει παρουσιαστεί στην ιδιαίτερη ψυχολογία των ανθρώπων. Μέσα σε πολλές γνωματεύσεις και διαπιστώσεις, υπάρχουν κάποιες ιδιαίτερες περιπτώσεις κατά τις οποίες άνθρωποι υποφέρουν από παράξενες ψυχολογικές ασθένειες, οι οποίες ενδέχεται να φαντάζουν ακόμα και μη πραγματικές ή μη λογικές και κυρίως να μη μπορούν να εξηγηθούν. Ανάμεσα σε πολλές, αναλύονται παρακάτω 10 από τις πιο παράξενες ψυχολογικές ασθένειες:
1. Σύνδρομο Κοτάρ (Cotard)
Στο σύνδρομο Κοτάρ, ή αλλιώς Walking Corpse, οι πάσχοντες θεωρούν ότι δεν βρίσκονται πλέον εν ζωή. Συχνά αρνούνται την ίδια τους την ύπαρξη, θεωρώντας ότι είναι νεκροί, με αποτέλεσμα να μην προσέχουν τον εαυτό τους, να απομονώνονται και να βυθίζονται στην κατάθλιψη. Λόγω του ότι πιστεύουν ότι είναι νεκροί, συχνά πεθαίνουν από ασιτία, καθώς δεν θεωρούν ότι πρέπει να τραφούν με δεδομένο το ότι δεν ζουν πλέον. Η συνήθης αντιμετώπιση του συνδρόμου αυτού είναι η ψυχιατρική παρακολούθηση και οι φαρμακευτικές αγωγές.
2. Σύνδρομο Capgras
Πρόκειται για μια ψυχιατρική διαταραχή κατά την οποία ο ασθενής θεωρεί ότι κάποιο πρόσωπο του κοντινού του περιβάλλοντος έχει αντικατασταθεί από κάποιον απατεώνα-σωσία που τον παριστάνει. Ανήκει στην κατηγορία των παραλυτικών πεποιθήσεων, οι οποίες περιλαμβάνουν εσφαλμένη αναγνώριση προσώπων, τόπων ή αντικειμένων και εμφανίζεται πιο συχνά σε ασθενείς που πάσχουν από παρανοϊκή σχιζοφρένεια ή ζητήματα που είναι εγκεφαλικής φύσεως εν γένει. Όσον αφορά τη θεραπεία, δεν υπάρχει ακριβής απάντηση. Συνήθως αντιμετωπίζεται με τη λήψη αντιψυχωσικών φαρμάκων.
3. Σύνδρομο του Ξένου Χεριού (Alien hand)
Το σύνδρομο του ξένου χεριού αποτελεί μια σπάνια πάθηση κατά την οποία το άτομο δεν είναι σε θέση να ελέγξει το χέρι του και τις πράξεις αυτού. Τα άτομα που πάσχουν από το συγκεκριμένο σύνδρομο πιάνουν διάφορα αντικείμενα χωρίς να το θέλουν και κυρίως χωρίς να μπορούν να το ελέγξουν. Ανακαλύφθηκε το 1909 και σε πολλές περιπτώσεις οι ασθενείς οδηγήθηκαν στην αυτοχειρία, καθώς το χέρι τους απέκτησε τη δική του βούληση και στράφηκε εναντίον του «κατόχου» του με αιχμηρά αντικείμενα, ακόμα και με τάσεις για στραγγαλισμό. Για τη συγκεκριμένη ψυχολογική πάθηση δεν έχει ανακαλυφθεί ακόμα θεραπεία.
4. Σύνδρομο Ιερουσαλήμ
Ο ιερός τόπος της Ιερουσαλήμ έχει προκαλέσει δέος και μεγάλο θαυμασμό σε επισκέπτες, οι οποίοι βιώνουν μοναδικές εμπειρίες και έρχονται πιο κοντά στην πίστη τους. Ωστόσο, έχει παρατηρηθεί ότι πολλές φορές όλο αυτό το κλίμα κατάνυξης είναι υπερβολικό για ορισμένους επισκέπτες της, με αποτέλεσμα να οδηγούνται ακόμα και στην παράνοια. Το σύνδρομο Ιερουσαλήμ είναι μια ψυχολογική ασθένεια κατά την οποία οι επισκέπτες της ενθουσιάζονται και οδηγούνται σε θρησκευτικό παραλήρημα, αποκτώντας ψυχωτικές συμπεριφορές. Τα πιο συνήθη συμπτώματα είναι η απομόνωση, η αποχή από ύπνο και φαγητό, η ταύτιση με τους χαρακτήρες των βιβλικών ιστοριών, οι ψευδαισθήσεις που σχετίζονται με θρησκευτικές πεποιθήσεις και το φωνητικό κήρυγμα. Η πιο κατάλληλη θεραπεία είναι η άμεση απομάκρυνση από τον τόπο του «πυρετού» και η επιστροφή στο σπίτι, ενώ σε πιο σοβαρές περιπτώσεις πραγματοποιείται χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο νοσηλεύονται περίπου 40 άτομα που πάσχουν από το σύνδρομο αυτό.
5. Σύνδρομο Παρισιού
Όπως στο σύνδρομο Ιερουσαλήμ, έτσι και σε αυτήν την περίπτωση, οι πάσχοντες είναι άτομα που επισκέπτονται την «πόλη του φωτός» και που δεν μπορούν να διαχειριστούν τον τόπο στον οποίο βρίσκονται. Συγκεκριμένα, έχει παρατηρηθεί, κυρίως σε Ιάπωνες τουρίστες, ότι οι προσδοκίες που είχαν για την πόλη του Παρισιού ανατρέπονται, διότι τη βρίσκουν πιο μικρή από ότι περίμεναν. Κάθε χρόνο νοσηλεύονται περίπου 20 Ιάπωνες τουρίστες με κρίσεις πανικού και ψευδαισθήσεις καταδίωξης λόγω μεγάλου πολιτισμικού σοκ, αφού η «χολιγουντιανή» εκδοχή του Παρισιού δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Η πιο συνήθης θεραπεία είναι και σε αυτήν την περίπτωση η επιστροφή στο σπίτι.
6. Σύνδρομο της Λίμα
Πρόκειται για το αντίθετο του γνωστού σε όλους συνδρόμου της Στοκχόλμης. Τον Δεκέμβριο του 1956 στη Λίμα του Περού, εισέβαλαν στην Ιαπωνική πρεσβεία ένοπλοι και είχαν ομήρους τους υπαλλήλους της πρεσβείας από τις 17 Δεκεμβρίου ως και τις 22 Απριλίου. Στο διάστημα αυτό παρατηρήθηκε κάτι εξαιρετικά παράξενο, αφού οι απαγωγείς που κρατούσαν τους ομήρους ανέπτυξαν σχέσεις συμπάθειας μαζί τους, με αποτέλεσμα να αρχίσουν να τους απελευθερώνουν. Οι απαγωγείς εμπλέκονται συναισθηματικά με τα άτομα που έχουν υπό την εξουσία τους και αναπτύσσουν δεσμούς που αν και είναι δύσκολο να εξηγηθούν, είναι δικαιολογημένοι, δεδομένων των συνθηκών που επικρατούν.
7. Σύνδρομο Οθέλλος
Όλοι έχουμε υπάρξει τρομερά φθονεροί απέναντι στον σύντροφό μας έστω και μία φορά ή και ακόμα ήμασταν τα «θύματα» ζηλόφθονων συμπεριφορών. Υπάρχουν ωστόσο ορισμένες περιπτώσεις κατά τις οποίες η ζήλια ξεφεύγει των ορίων. Η περίπτωση αυτή σχετίζεται με το σύνδρομο Οθέλλος κατά το οποίο ο/η πάσχων/-ουσα πιστεύει ότι ο/η σύντροφος της/του, τον/την απατά χωρίς ωστόσο να έχει αποδείξεις γι’ αυτό. Πρόκειται για μια ψυχική ασθένεια κατά την οποία εκδηλώνεται υπερβολική καχυποψία, με αποτέλεσμα οι πάσχοντες να ανακρίνουν τους συντρόφους τους, να τους παρακολουθούν και σε ακραίες περιπτώσεις να ασκούν βία σε βάρος τους.
8.Σύνδρομο Έκμπομ (Delusional parasitosis)
Πρόκειται για μια πάθηση κατά την οποία ο ασθενής έχει την ψευδαίσθηση ότι έχει προσβληθεί από παράσιτα. Κατά τη δική τους φαντασιακή κατάσταση, οι πάσχοντες καλούν ειδικούς σε απεντομώσεις ή δερματολόγους για να απαλλαγούν από τα έντομα που τους έχουν προσβάλει, ενώ πραγματικά χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη. Η ονομασία του συνδρόμου προέρχεται από τον Σουηδό νευρολόγο Καρλ Άξελ Έκμπομ, ο οποίος το κατέγραψε τη δεκαετία του 1930.
9.Σύνδρομο του Διπλού Υποκειμένου
Στην περίπτωση αυτή, ο πάσχων θεωρεί ότι έχει κάποιο σωσία που του μοιάζει πολύ και κυκλοφορεί μαζί με αυτόν. Σε ακραίες περιπτώσεις πιστεύει ότι του έχει κλέψει την εμφάνιση και τη ζωή, με αποτέλεσμα να αναπτύσσει ψυχολογικές και σωματικές εκδηλώσεις βίας. Έχει συσχετιστεί με τη διπολική διαταραχή ή τη σχιζοφρένεια, ενώ δεν υπάρχει ενδεδειγμένη θεραπεία.
10.Σύνδρομο Η Αλίκη στην χώρα των θαυμάτων
Έχει πάρει την ονομασία του από το γνωστό βιβλίο και σχετίζεται με την αντίληψη του χώρου και των μεγεθών. Ο ασθενής βλέπει τα αντικείμενα στον χώρο πολύ μικρότερα από ότι είναι ή και ορισμένα πολύ μεγαλύτερα. Εμφανίζεται συνήθως σε άτομα νεαρής ηλικίας και σε φάσεις λίγο πριν τον ύπνο, ενώ μπορεί να αιτιολογηθεί και από ημικρανίες, όπως και στην περίπτωση του συγγραφέα του βιβλίου, οι αυταπάτες του οποίου αξιοποιήθηκαν και στο έργο.
