Του Αλέξανδρου Πανταζή,
Ήδη μία εβδομάδα έχει περάσει από την επιστροφή μας στη «νέα κανονικότητα» και την πολυαναμενόμενη μεγάλη μας έξοδο σε δρόμους και πλατείες, με τις δεύτερες να κλείνουν και να φρουρούνται από αστυνομικές δυνάμεις. Στη νέα λοιπόν πραγματικότητα που θέλει να χτίσει η ελληνική κυβέρνηση περιλαμβάνεται και το νέο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος, που έχει πυροδοτήσει πλήθος συζητήσεων τις τελευταίες μέρες.
Το νέο νομοσχέδιο περιλαμβάνει εννέα νέες αλλαγές, που κύριο στόχο έχουν τη μείωση της γραφειοκρατίας, την εναρμόνιση με τους ευρωπαϊκούς νόμους και την επίσπευση των διαδικασιών αδειοδότησης.
Συγκεκριμένα, το νέο νομοσχέδιο δίνει πάρα πολλή έμφαση στη διάθεση των απορριμμάτων και για πρώτη φορά θεσμοθετείται η μη παραχώρηση οικοδομικής άδειας, αν ο ενδιαφερόμενος δεν έχει άδεια για τη διάθεση των μπαζών. Ακόμη, συστήνονται φορείς διαχείρισης στερεών αποβλήτων σε νησιά που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τη διαχείριση των απορριμμάτων.
Συνεχίζοντας, ο νέος νόμος από 1/1/2021 επεκτείνει το τέλος στις πλαστικές σακούλες και το κάνει ενιαίο για όλων των ειδών τις πλαστικές σακούλες, ενώ γίνεται αύξηση των επιτροπών που ασχολούνται με την εκπόνηση δασικών χαρτών. Στο νέο αυτό νομοσχέδιο προωθείται η τοποθέτηση αποχετεύσεων με ταυτόχρονη κατάργηση των βόθρων και τέλος αλλάζει το ισχύον καθεστώς για τις προστατευόμενες περιοχές Natura.
Ωραία όλα αυτά, αλλά γιατί το νέο «περιβαλλοντικό« νομοσχέδιο έχει προκαλέσει τέτοιο σάλο μεταξύ των περιβαλλοντικών οργανώσεων;
Σύμφωνα με τη WWF, αυτό συμβαίνει γιατί για πρώτη φορά η κυβέρνηση υποβαθμίζει προκλητικά την περιβαλλοντική νομοθεσία, επιτρέποντας ρητά εξορύξεις πετρελαίου και αερίου μέσα σε ζώνες προστατευόμενων περιοχών. Επιπροσθέτως, για πρώτη φορά η κυβέρνηση αφαιρεί από την τοπική κοινωνία και τους δημοτικές αρχές το δικαίωμα γνώμης για έρευνες υδρογονανθράκων τους δημόσιες περιοχές ιδιοκτησίας τους, φιμώνοντας έτσι τη γνώμη τους.
Είναι τελικά το νομοσχέδιο κακό;
Η απάντηση βρίσκεται κάπου στη μέση, δεν μπορούμε να παρακάμψουμε ότι το νέο αυτό νομοσχέδιο μεριμνά για τη διάθεση των απορριμμάτων, τα οποία αποτελούν ένα καίριο πρόβλημα της Ελλάδας και φυσικά, πρέπει να επισημάνουμε την πολύ θετική κίνηση να γίνει σύνδεση των ακινήτων της Αττικής με δίκτυα αποχέτευσης, των οποίων η απουσία κοστίζει στην Ελλάδα περίπου 10 εκατομμύρια ευρώ λόγω προστίμων.
Πάρα ταύτα, το νομοσχέδιο έχει πολλά κακώς κείμενα και μελετώντας το κανείς, μπορεί να αντιληφθεί την προχειρότητα που το διακατέχει. Στόχος του νέου νομοσχεδίου είναι η συγχώνευση φορέων σε μία κεντρική επιτροπή, της οποίας ο τρόπος οργάνωσης είναι φανερά ελλειμματικός. Ακόμη, στο περιβόητο άρθρο 44, επιτρέπονται ρητά εξορύξεις πετρελαίου και αερίου μέσα σε ζώνες προστατευόμενων περιοχών, δείχνοντας έτσι ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία στηρίζεται από την κυβέρνηση, ακόμα κι αν αυτή είναι εις βάρος του περιβάλλοντος.
Παρά τις αρχικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης για προστασία του περιβάλλοντος, φαίνεται ξεκάθαρα ότι αυτές δεν ήταν τίποτε άλλο παρά προεκλογικές υποσχέσεις. Αφενός, η ελλιπής περίοδος διαβούλευσης εν μέσω της πανδημίας και αφετέρου η fast track διαδικασία για την ψήφιση του νομοσχεδίου, σε συνδυασμό με προβλέψεις όπως η συγχώνευση των φορέων διαχείρισης και η επέκταση των διοικητικών και γεωγραφικών τους αρμοδιοτήτων έχουν δημιουργήσει ένα πλήθος αντιδράσεων από περιβαλλοντικές οργανώσεις.
Οι αντιδράσεις αυτές οφείλουν να συνεχιστούν έως ότου η ελληνική κυβέρνηση διαπιστώσει ότι αυτή η «νέα κανονικότητα» στην πραγματικότητα είναι ακανόνιστη.
Είναι φοιτητής του τμήματος Μηχανικών Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου. Τα τελευταία χρόνια κατοικεί στον Νομό Χανίων λόγω της φοιτητικής του ιδιότητας, ενώ τα μαθητικά του χρόνια τα πέρασε στον δήμο Σπάτων-Αρτέμιδος. Κατά την διάρκεια της φοίτησής του έχει παρακολουθήσει αρκετά σεμινάρια και ημερίδες σχετικά με το αντικείμενο σπουδών του και έχει λάβει μέρος στην προσομοίωση της Βουλής των Ελλήνων (ΜΒΕ).
