Συνέντευξη στον Δημήτρη Τόλια,
Ο Στράτος Διονυσίου στην πολύχρονή του καριέρα συνεργάστηκε με εξαιρετικούς ερμηνευτές. Η Νάντια Καραγιάννη, συνεργαζόμενη με τον Στράτο στο ξεκίνημά της ως τραγουδίστρια, τον βίωσε από κοντά. Γνωρίζει καλά τι εστί ο λαϊκός βάρδος Διονυσίου, αλλά ακόμη περισσότερο γνωρίζει ποιος ήταν ο άνθρωπος, ο καθημερινός Στράτος.
Σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη στο αφιέρωμα για τα τριάντα χρόνια από την απώλεια του αξέχαστου ερμηνευτή, η Νάντια Καραγιάννη μας αφηγείται τις σημαντικές στιγμές της πορείας και της καριέρας της αλλά και τις αναμνήσεις από τη συνεργασία της με τον ανεπανάληπτο Στράτο Διονυσίου.
- Βρίσκεστε περί τις 4 δεκαετίες στον χώρο του ελληνικού τραγουδιού. Θα θέλαμε να μας πείτε πώς ξεκινήσατε την καριέρα σας και ποιες συνθήκες επικρατούσαν στον χώρο εκείνη την περίοδο.
Καταρχήν, να πω ότι κατάγομαι από τα Τρόπαια Αρκαδίας. Εκεί είχα την τύχη να έχουμε παράρτημα του ελληνικού ωδείου, όπου και άρχισα να μαθαίνω στα 11 μου ακορντεόν. Να πω φυσικά πως η οικογένειά μου ήταν φιλόμουση. Όλοι της αγαπούσαν τη μουσική πάρα πολύ, οι γονείς μου τραγουδούσαν πολύ ωραία κι έτσι πέρασε η αγάπη για τη μουσική σε εμένα. Όταν πήγα στην Αθήνα, ξεκίνησα να τραγουδάω και επαγγελματικά. Βρέθηκα σύντομα στο ξεκίνημά μου δίπλα σε πολύ μεγάλους ερμηνευτές και αργότερα και σε σπουδαίους δημιουργούς.
Έτυχε να βρεθώ με πολύ μεγάλους καλλιτέχνες απ’ το ξεκίνημά μου σε μεγάλους χώρους. Η διαφορετικότητα που είχε η δεκαετία του ’80 και του ’90 είναι ότι στον χώρο αυτόν υπήρχαν πολύ καλοί τραγουδιστές και πάρα πολύ καλά τραγούδια που έχουν μείνει διαχρονικά. Σήμερα το τραγούδι εμπορευματοποιήθηκε περισσότερο.
- Ποιες συνεργασίες θα ξεχωρίζατε στην καριέρα σας και ποιες θα θέλατε να είχατε επιπλέον;
Είχα την τύχη να βρεθώ δίπλα σε πολύ μεγάλα ονόματα, ωστόσο σίγουρα μπορώ να πω πως θα ήθελα να βρεθώ και σε πολλά άλλα. Για παράδειγμα, θα ήθελα να βρεθώ στο πλάι του Βασίλη Τσιτσάνη, του Μάρκου Βαμβακάρη, του Απόστολου Καλδάρα ή του Στέλιου Καζαντζίδη. Όμως, δεν πρόλαβα.
Γι’ αυτούς που πρόλαβα νιώθω πάρα πολύ τυχερή και πραγματικά δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιον, διότι ο καθένας τους έχει μοναδική αξία. Τέτοιοι δημιουργοί δεν θα σβήσουν ποτέ.
- Από όλα τα είδη που έχετε τραγουδήσει, με ποιο είδος θεωρείτε πως αισθάνεστε μεγαλύτερη εγγύτητα;
Πάλι πολύ δύσκολη ερώτηση. Τυχαίνει και μέσα από πολλή μελέτη να μπορώ να προσεγγίζω φωνητικά αρκετά είδη. Το παραδοσιακό ως μουσική του λαού είναι μια πρώτη μορφή τέχνης τραγουδιού, από την οποία όλοι οι επίγονοι εμπνεύστηκαν. Είναι δύσκολο είδος ερμηνείας και με συγκινεί ιδιαίτερα. Τραγούδησα αρκετά είδη ελληνικού τραγουδιού. «Κολλάω» με κάποιο είδος μουσικής όταν το μελετώ, αλλά δεν μπορώ να πω απόλυτα πως μόνο ένα είδος με συνεπαίρνει. Τα παραδοσιακά τραγούδια όμως έχουν «κάτι» παραπάνω.
- Παρότι τώρα διανύουμε δύσκολες στιγμές ως χώρα, μόλις θα είναι εφικτό να πραγματοποιηθούν πολιτισμικά γεγονότα και πάλι, τι έχετε στο μυαλό σας, τι θα θέλατε να κάνετε ως καινούρια δουλειά;
Υπάρχει η προσδοκία σύμφωνα με την Υπουργό Πολιτισμού πως από τις 15 Ιουλίου θα μπορέσουν να γίνουν συναυλίες και φεστιβάλ. Εάν επιτραπεί, φυσικά και θα κάνουμε κάτι. Βέβαια όμως η επιστημονική κοινότητα το πηγαίνει βήμα βήμα και μπορεί αυτά που ειπώθηκαν να ανατραπούν. Εύχομαι να βάλουμε τη λογική μπροστά, οι πολίτες να προσέξουμε, ώστε να αποφύγουμε ένα νέο lockdown. Χρειάζεται παιδεία και πολιτισμό ώστε να διασωθούμε.
- Ποια ήταν η συνεργασία σας με τον Στράτο Διονυσίου και για πόσο χρονικό διάστημα συνεργαστήκατε;
Σαν παιδάκι από μικρή άκουγα εκεί στα Τρόπαια όλους εκείνους τους μεγάλους τραγουδιστές, μεταξύ αυτών και τον Στράτο. Ξαφνικά, στον δεύτερο χρόνο που ήμουν τραγουδίστρια βρέθηκα δίπλα στον Στράτο Διονυσίου και τον Τόλη Βοσκόπουλο για δύο-δυόμιση χρόνια.
- Πώς θα χαρακτηρίζατε τον Στράτο σε σχέση με τους υπολοίπους συναδέλφους σας;
Ο καθένας φυσικά με όσους είχα την τύχη να συνεργαστώ ήταν όλοι τους κορυφαίοι στο είδος τους. Είχαν ένα μεγαλείο στη φωνή τους και επιπλέον ήταν, ας πούμε, ακομπλεξάριστοι. Ό,τι θα πω για τον Στράτο, ισχύει και για τους υπόλοιπους. Ήταν ωραίοι άνθρωποι, με λεβεντιά, άμεσοι, απλοί, σεμνοί. Έχω τις καλύτερες αναμνήσεις. Έτσι και ο Στράτος ήταν ένας σπουδαίος ερμηνευτής, μάγκας σαν άνθρωπος, απλός, καταδεκτικός με το χαμόγελό του, μας είχε κι έμενα και όλα τα κορίτσια μες την αγκαλιά του. Και φυσικά ήταν μια τρομερή και στιβαρή φωνή.
- Μετά το πέρας της συνεργασίας σας επί της πίστας, είχατε άλλες συνεργασίες για κάποια δισκογραφική δουλειά, σε κάποια συναυλία;
Όχι, δεν έτυχε να έχουμε κάποια δισκογραφική συνεργασία μαζί αργότερα. Κυρίως εκείνη τη δεκαετία, μετά τα δύο χρόνια δίπλα στον Στράτο, έτυχε να συνεργαστώ με άλλους επίσης πολύ μεγάλους ερμηνευτές.
- Υπάρχει κάποια στιγμή που σας έμεινε χαραγμένη στο μυαλό σας από τη συνεργασία μαζί του;
Θυμάμαι στα «Δειλινά» που τραγουδούσαμε, βρισκόμουν στο καμαρίνι μου και τραγουδούσα όσο ετοιμαζόμουν. Εγώ, επειδή είχα πολύ μεγάλο τρακ στις αρχές, είχα ζητήσει από τον μαέστρο να μη με βάλει να πω μόνη μου κάποιο τραγούδι. Περνώντας απ’ έξω ο σολίστας του μπουζουκιού Γιάννης Παλαιολόγου με ακούει, μου λέει πως έχω πολύ ωραία φωνή και πηγαίνει στο καμαρίνι του Στράτου Διονυσίου και του Τόλη Βοσκόπουλου.
Αργότερα, στο δεύτερο μέρος του προγράμματος συνηθίζαμε να βάζουμε καρέκλες κάτω και να κάνουμε πάλκο. Έβγαινε από τη μία πλευρά ο Τόλης Βοσκόπουλος και από την άλλη ο Στράτος Διονυσίου και άφηναν στη μέση μια καρέκλα, όπου καθόταν η τραγουδίστρια να κάνει τις δεύτερες φωνές. Και ξαφνικά, εκείνη την ώρα, βλέπω την καρέκλα αυτή άδεια και ο Στράτος με τον Τόλη με βάζουν στη μέση να τραγουδήσω. Είχαν συνεννοηθεί με τον Γ. Παλαιολόγου και με παρουσίασαν στον κόσμο για να πω μόνη μου ένα τραγούδι. Έμεινα σαν στήλη άλατος. Ωστόσο, τραγούδησα το «Έλα πάρε με» της Χαρούλας Αλεξίου και έκτοτε αυτό μου έδωσε το ανάλογο θάρρος, ώστε να μπορώ να τραγουδάω και μόνη μου.
- Θεωρείτε πως από εκείνον αποκομίσατε κάποιες συμβουλές, κάποια οφέλη, χρήσιμα για την καριέρα σας;
Βέβαια. Καταρχήν να πω πως η πόρτα στο καμαρίνι του ήταν πάντα ανοιχτή. Είχαμε συχνή επικοινωνία, λέγαμε τα αστεία μας. Μου έλεγε πως έχω πολύ ωραία φωνή και με συμβούλευε να ακούω τους μεγάλους δημιουργούς και να μαθαίνω τα τραγούδια τους. Μου έδωσε το έναυσμα να μελετώ τις πρώτες εκτελέσεις των τραγουδιών και αυτό με ωφέλησε πάρα πολύ. Μας έλεγε, σε όλα τα κορίτσια, να είμαστε αληθινές και άμεσες, να μην «καβαλήσουμε» το λεγόμενο καλάμι ποτέ.
- Τι ήταν αυτό που έκανε τον κόσμο να αγαπήσει τον Στράτο Διονυσίου τόσο πολύ; Η ατσαλάκωτη παρουσία του, η χροιά της φωνής του ή οι μεγάλες επιτυχίες που έκανε με τα τραγούδια του;
Όλα μαζί. Ο τρόπος που μετέδιδε στον κόσμο το τραγούδι είχε κάτι το ξεχωριστό που τον εντάσσει στο «πάνθεον» των μεγάλων τραγουδιστών. Το μέταλλο, η τοποθέτηση της φωνής του, τα τραγούδια που είπε, ο τρόπος που στεκόταν μπροστά στον κόσμο σαν παρουσία έβγαζε ένα κύρος.
- Αν σας ζητούσα να περιγράψετε τον Στράτο με λίγα λόγια, με λίγες λέξεις;
Σαν έναν καταπληκτικό λαϊκό τραγουδιστή, με ένα υπέροχο ηχόχρωμα, μια βαρύτητα, μια στιβαρότητα στη φωνή και μια λιτότητα στον τρόπο ερμηνείας λόγω του μετάλλου στη φωνή του που απέδιδε μοναδικά ό,τι τραγουδούσε. Είχε πραγματικό χάρισμα. Σαν έναν υπέροχο άνθρωπο που βοηθούσε πολύ κόσμο. Τον θυμάμαι πάντα με πολύ ωραία διάθεση και παράλληλα με στεναχώρια, γιατί μας έφυγε πολύ νωρίς. Το κενό του είναι δυσαναπλήρωτο στη «νύχτα». Ήταν ανεπανάληπτος.
Ευχαριστούμε θερμά την κα. Νάντια Καραγιάννη για την ευγενική παραχώρηση της συνέντευξης!
