Της Ανθής Ζωγράφου,
Μάιος 1952. Τότε είναι που ο Carl Barks αποφασίζει να δημιουργήσει τον Κύρο Γρανάζη (Gyro Gearloose), έναν από τους πιο παλιούς και βασικούς χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων της Disney, ο οποίος απεικονίζεται ως ένα ανθρωπόμορφο ψηλόλιγνο κοτόπουλο που -ως λέγεται- μοιάζει με τον δημιουργό του. Από τότε έχει εμφανιστεί σε χιλιάδες περιοδικά comic. Ωστόσο, η ιστορία της εμφάνισης comic με τη σημερινή μορφή είναι αρκετά μακρινή και χρονολογείται ήδη από το 1837. Αναμφίβολα, υπάρχουν comic για κάθε ηλικιακή ομάδα κι αυτό το ανακαλύψαμε από πολύ νωρίς όταν στην Ευρώπη ο Ελβετός Ροδόλφος Τόπφερ εξέδωσε το πρώτο του comic εκείνη την περίοδο με τίτλο Histoire de M. Vieux Bois, ένα comic που εκδόθηκε σε πολλές εφημερίδες της εποχής, με ένα θέμα -ακατάλληλο θα λέγαμε για παιδιά- έναν άντρα που οι προσπάθειες του να παντρευτεί τη γυναίκα που αγαπά καταρρέουν και ο ίδιος αποπειράται να δώσει τέλος στη ζωή του 2 φορές, χωρίς ωστόσο να τα καταφέρει.
Μετά την φωτογραφία λοιπόν που αναγνωρίστηκε ως 8η τέχνη, σειρά έχουν τα comic που χαρακτηρίζονται πλέον ως η 9η τέχνη και μέρος των καλών τεχνών ως είδος εικονογράφησης. Τα comic συνήθως χωρίζονται σε 2 κατηγορίες: α) σε comic strips που ενσωματώνονται σε στήλες εφημερίδων και περιοδικών, έχουν 3 ή 4 καρέ και συνήθως έχουν πολιτικό ή κοινωνικό χαρακτήρα με έναν τόνο ειρωνείας και β) σε comic περιοδικά όπου εξελίσσεται μια εικονογραφημένη ιστορία, η οποία μπορεί να είναι αυτοτελή ή να έχει και συνέχεια σε επόμενο τεύχος.
Τα comic γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη κυρίως τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα στην Αμερική με ιστορίες υπερηρώων των δύο αντιπάλων εταιρειών DC comics και Marvel comics. H τελευταία, η οποία ιδρύθηκε το 1939 και σήμερα ανήκει στην Disney από το 2009, δημιούργησε τους πιο γνωστούς σε όλους μας ίσως χαρακτήρες, τον Spider-man, τους X-men, τους Fantastic Four, τον Hulk, τον Iron man, τον Captain America, την Black Widow, τον Thor, τον Wolverine και πολλούς άλλους. Λίγα χρόνια νωρίτερα το 1934, προηγήθηκε η εξίσου μεγάλη εταιρεία comic στην Αμερική, η DC comics, έχοντας δημιουργήσει επίσης πασίγνωστους υπερήρωες και villains ανάμεσα στους οποίους είναι ο Batman, η Wonder woman, o Superman, ο Joker, η Cat woman, ο Hawkman, o Lex Luthor, o Lobo, ο Aquaman και άλλοι.
Μέσα από μια σειρά περιπετειών των αγαπημένων ηρώων μικρών και μεγάλων, έχει εμπνευστεί αρκετά και ο χώρος του κινηματογράφου που έχει δημιουργήσει χιλιάδες ταινίες και σειρές βασισμένες στα πρωταρχικά comic αλλά και το αντίθετο, καθώς πολλές σειρές μεταφέρθηκαν και στο χώρο των comic. Παράδειγμα αποτελεί το δημοφιλέστατο Star Wars, όπου η Marvel μετά την πρώτη ταινία το 1977 αποφάσισε να προχωρήσει στην έκδοση 107 τευχών Star Wars Comics μέχρι το 1987. Οι Avengers (Εκδικητές) αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα πως ιστορίες αγαπημένων πρωταγωνιστών comics ενώνονται στο χώρο του θεάματος δημιουργώντας σειρά πετυχημένων ταινιών.
Εκτός από την Αμερική, στον χώρο των comic έχει ξεχωρίσει και η βέλγο-γαλλική σχολή με τα Bande Dessinée, όπως ονομάζονται τα comics εκεί. Πρόκειται για μεγάλους τόμους που περιέχουν πολλές ιστορίες ή ακόμη και πολλά τεύχη συγκεντρωμένα. Τα σύγχρονα γαλλικά και βελγικά comic δημιουργούνται το 1929, με πρώτο το «οι περιπέτειες ενός νεαρού δημοσιογράφου» που δημοσιεύεται στο ένθετο της γαλλικής εφημερίδας Le Vingtième Siècle.
Έκτοτε ακολούθησε μια περίοδος υπεροχής των αμερικάνικων comic και στη συνέχεια ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος, ο οποίος ανέστειλε την κυκλοφορία τους, ενώ το 1945-1969 θεωρείται ευρέως η χρυσή εποχή των BD (Bande Dessinée) καθώς διέπρεψαν εικονογράφοι και εκδόθηκαν comic που πλέον θεωρούνται κλασσικά. Παράδειγμα αποτελούν τα comic Asterix, XIII (Thirteen), Peter Pan (Loiser) καθώς και τα πασίγνωστα παιδικά comic Ten-Ten, Boul et Bill, Lucky Luke, και Strumfs.
Λίγο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αρχίζουν να εμφανίζονται στον χώρο των comic τα manga, τα οποία για τον δυτικό κόσμο αποτελούν τα ιαπωνικά comic. Τα manga συχνά μετατρέπονται και σε anime όταν έχει εξασφαλιστεί η επιτυχία τους και έχουν φανατικό κοινό παγκοσμίως καθώς έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες του κόσμου. Έχουν πολλές σειρές που εξελίσσονται παράλληλα ενώ περιλαμβάνουν και αυτοτελείς ιστορίες και yonkoma (αντίστοιχα με τα comic strips), ενώ όταν μια ιστορία εξελίσσεται για χρόνια, τότε τα επεισόδια εκδίδονται σε έναν τόμο, σε μέγεθος βιβλίου που ονομάζονται tankobon. Τα περιοδικά manga, ανάλογα με το κοινό στο οποίο απευθύνονται, χωρίζονται σε κατηγορίες: για γυναίκες (Josei), για άνδρες (Seinen), για παιδιά (Kodomo), για έφηβες (Shojo) και για έφηβους (Shonen).
Τα manga δίνουν την δυνατότητα σε οπαδούς των comic να συνεχίσουν την ιστορία του δημιουργού ή ακόμη και να δημιουργήσουν μια εντελώς δική τους χρησιμοποιώντας τους ίδιους ήρωες, ενώ στο Τόκυο διοργανώνεται και εκδήλωση αποκλειστικά αφιερωμένη στους ερασιτέχνες δημιουργούς ιστοριών, μιας και δεν πρόκειται απλώς για ένα hobby αλλά για ολόκληρη φιλοσοφία πίσω από τα αυτά. Μερικά από τα πιο γνωστά manga (ή mangaka όπως ονομάζονται) με τις καλύτερες κριτικές που έχουν γίνει και anime είναι το Berserk, Fullmetal Alchemist, Monster, One piece, Vagabond και Kingdom.
Όσον αφορά την ελληνική πραγματικότητα, ο Μικρός Ήρως μπορεί να έχει χαραχθεί στη μνήμη μας ως το πρώτο εθνικό comic περιοδικό, ωστόσο το πρώτο ελληνικό περιοδικό comic θεωρείται πως εκδόθηκε το 1950 με τίτλο Ταμ-Ταμ, το οποίο περιλάμβανε ήρωες όπως τον Superman και τον Tarzan. Έκτοτε ακολούθησαν πολλά περιοδικά comic με μεγαλύτερη επιτυχία στα παιδιά η κυκλοφορία του εβδομαδιαίου περιοδικού Μίκυ Μάους το 1966, το οποίο κυκλοφορεί ακόμη και σήμερα. Γενικότερα, ολόκληρη η «βιομηχανία» comic στην Ελλάδα στηρίχτηκε στην εισαγωγή ξένων ηρώων, με εξαίρεση την τελευταία εικοσαετία όπου υπάρχει άνθιση ελληνικών comic και ξεχωρίζουν τα Melody, Ο θρόνος του Πόρθου, Frogs and Dogs, Dracula M.G.D και Tα τέρατα στην ντουλάπα.
Πολλοί ίσως θεωρούν και τον Αρκά ως μέρος της ελληνικής ιστορίας των comic τοποθετώντας τον μάλιστα ως ξεχωριστή κατηγορία.
Ο κόσμος των comics είναι τεράστιος και οι οπαδοί τους αυξάνονται συνεχώς. Τα comics, ως είδος περιοδικού, καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα κοινού και σίγουρα διαθέτουν θεματολογία για αμέτρητα θέματα – από επιστημονικής φαντασίας μέχρι και horror stories. Σε πολλές χώρες, όπως και στη δική μας, διοργανώνεται κάθε χρόνο και το Comic-Con Festival για τους λάτρεις των υπερηρώων.
H τεράστια απήχηση τους έχει οδηγήσει και στην μεγάλη εμπορευματοποίηση τους, με στόχο τους fans ανά τον κόσμο. Μέσα από τα comic έχουν δημιουργηθεί εκατομμύρια εταιρείες προϊόντων αποκλειστικά για τους οπαδούς του συγκεκριμένου είδους (ρούχα, αξεσουάρ, διακοσμητικά χώρου, video-games) που μερικές φορές «αλλοτριώνουν» την αρχική τους αξία. Παρ’ όλα αυτά, η ανάγνωση comic είναι η αγαπημένη απασχόληση πολλών και ίσως ο καλύτερος τρόπος για να δούμε τον κόσμο από την άλλη πλευρά -εκείνη του δημιουργού- αλλά και για να παραμείνουμε για πάντα παιδιά.
Γεννημένη και μεγαλωμένη το 1999 σε μια ανατολική γειτονιά της Θεσσαλονίκης, ζει το όνειρο της σπουδάζοντας το πάθος της, Δημοσιογραφία και Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της γενέτειράς της. Έχοντας ως μητρική γλώσσα την ελληνική, γνωρίζοντας αγγλικά και μαθαίνοντας ρώσικα, ευελπιστεί να μη σταματήσει να μαθαίνει ποτέ. Στα εφηβικά της χρόνια, ασχολήθηκε με τον εθελοντισμό στον κλάδο της υγείας και πρόσφατα εργάστηκε ως εξωτερικός συνεργάτης σε μια από τις πιο γνωστές περιβαλλοντικές οργανώσεις.
