Της Σπυριδούλας Γραμματικού,
Η πανδημία του COVID-19 έχει απασχολήσει παγκοσμίως πολίτες, επιστήμονες και πολιτικούς από τις αρχές του 2020. Ωστόσο, λίγοι είναι αυτοί που έχουν δείξει ενδιαφέρον σε μία «πανδημία» που μαστίζει την παγκόσμια κοινότητα για πολλές δεκαετίες και έχει προκαλέσει χιλιάδες θανάτους. Η χρήση των ναρκωτικών ουσιών έχει έρθει για να μείνει!
Οι ναρκωτικές ουσίες είναι αρκετές κι όλο και συχνότερα εμφανίζονται νέες. Από την κοκαΐνη έως το χασίς και από την ηρωίνη ως το κρακ. Η λίστα όλο και πληθαίνει, με την αυτήν των χρηστών να είναι ακόμα μεγαλύτερη. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που ωθούν κάποιον να γίνει χρήστης τέτοιων ουσιών. Η επιθυμία του να ενταχθεί σε μία ομάδα και να γίνει αρεστός, η ελλιπής διαπαιδαγώγηση και η περιέργεια είναι μερικοί από αυτούς.
Αφήνοντας τα αίτια και τους λόγους της χρήσης των ουσιών αυτών, περνάμε στις συνέπειες, που ποικίλλουν. Οι επιπτώσεις είναι διαφορετικές και πιο έντονες στους νέους σε αντίθεση με τους ενήλικες χρήστες. Όπως επεσήμανε ο κ. Λιάπης, πρόεδρος του ΚΕΘΕΑ, στη φετινή Ετήσια Έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών (INCB – International Narcotics Control Board), «όσο νωρίτερα ξεκινά η χρήση, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες ανάπτυξης διαταραχής -μέσω της χρήσης ουσιών- στην ενήλικη ζωή».
Μία από αυτές τις συνέπειες είναι η τοξικομανία, όπως δηλώνεται μέσα από τις μαρτυρίες χρηστών. Ένας ανώνυμος χρήστης σε μία συνέντευξή του στο Vice και στην Κορίνα Πετρίδη τόνισε: «Στην αρχή ήταν περισσότερο σαν φαγούρα, σαν μια ελαφριά ενόχληση. Ήταν στο μυαλό μου πιο πολύ. Έκανα τέσσερις ή πέντε φορές μέχρι να κολλήσω. Όσο περνούσε ο καιρός, αναγκαζόμουν να αγοράζω όλο και μεγαλύτερες ποσότητες, για να καλύπτω τη στέρηση. Δεν με ένοιαζε να βρω λεφτά για να φάω ή να καπνίσω. Το μόνο που με ενδιέφερε ήταν να βγάλω τη δόση μου».
Το 29% των Ευρωπαίων ενηλίκων έχουν κάνει χρήση παράνομων ναρκωτικών τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Οι περισσότεροι νέοι χρήστες έκαναν χρήση κάνναβης, η επικράτηση της οποίας παρέμεινε μεγαλύτερη σε σχέση με κάθε άλλη ουσία, καθιστώντας την το πιο προσφιλές ναρκωτικό στην Ευρώπη με το ποσοστό της να είναι 13,9%. Ακολουθούν η αμερικανική ήπειρος (11,6%), η Ωκεανία (11,4%), η Αφρική (6,6%) και η Ασία (2,7%).
Ο θάνατος, επακόλουθο της χρήσης, επέρχεται σαν λύτρωση από τα ναρκωτικά. Σύμφωνα με πληροφορίες της έκθεσης της INCB για 130 χώρες, τα ναρκωτικά παρουσιάζονται ως αιτία θανάτου για έναν στους τέσσερις νέους, ηλικίας 15-29 ετών. Επίσης, δεν είναι λίγες οι φορές που ακούμε στην τηλεόραση ή διαβάζουμε στον Ημερήσιο Τύπο για θανάτους που προκλήθηκαν από υπερβολική δόση ουσιών. Ανάμεσα στους χιλιάδες νεκρούς βρίσκονται αστέρες του Hollywood, όπως η Marilyn Monroe και ο Heath Ledger και καλλιτέχνες του μουσικού χώρου, όπως ο Jimi Hendrix, η Amy Winehouse και ο Chester Bennington.
Η κατάσταση στην Ελλάδα και στο εξωτερικό
Στην Ελλάδα, οι ναρκωτικές ουσίες κατακλύζουν την κοινωνία για πολλές δεκαετίες. Οι διάφορες περιοχές-γκέτα ναρκωτικών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη είναι γνωστές και οι συλλήψεις αναρίθμητες. Τον φετινό Σεπτέμβριο βρέθηκαν 90 πακέτα κοκαΐνης (το συνολικό βάρος ήταν 103 κιλά και 437 γραμμάρια) σε κοντέινερ με μπανάνες, που έφτασε στον Πειραιά από το Εκουαδόρ. Το φορτίο των 103 κιλών δεν ήταν το μοναδικό, καθώς ήδη από τις αρχές Αυγούστου συνολικά 700 κιλά είχαν βρεθεί σε κοντέινερ με μπανάνες στα λιμάνια Πειραιά και Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με πληροφορίες της ΕΛΑΣ, όπως μεταδίδονται από την εκπομπή του Vice, ελέγχθηκαν περισσότερα από 300 κοντέινερ, σε 15 από τα οποία βρέθηκε λατινο-αμερικάνικη κοκαΐνη αξίας 10 εκατομμυρίων ευρώ.
Στο εξωτερικό, η Νότια Αμερική βρίσκεται στην πρώτη θέση, καθώς το 2017 σημειώθηκε ένα ρεκόρ, καθώς για πρώτη φορά η παράνομη καλλιέργεια θάμνων κόκας ξεπέρασε τα 245.000 εκτάρια γης, σύμφωνα με το Vice. Και βέβαια συνεχίζεται ο κύκλος αίματος και βίας σε περιοχές όπως η Βραζιλία, η Κολομβία και η Βενεζουέλα.
Στην Αφρική επίσης, η παράνομη διακίνηση κοκαΐνης είναι γεγονός, ωστόσο τα στοιχεία είναι ανεπαρκή. Χαρακτηριστικό είναι ότι η Νιγηρία δημοσίευσε για πρώτη φορά εθνική έρευνα για τη χρήση ουσιών, κατά την οποία το ποσοστό 14,4% μεταξύ ατόμων ηλικίας 15-64 έχει κάνει χρήση ουσιών.
Ο δρόμος προς την αποποινικοποίηση
Στην Ευρώπη της κρίσης αλλά και της πρωτοπορίας, συζητείται η αποποινικοποίηση της κάνναβης, όπως στο Λουξεμβούργο, του ο οποίου η κυβέρνηση συνασπισμού έχει ήδη δεσμευτεί να τη νομιμοποιήσει. «Αυτό μάλλον θα συμβεί προς το τέλος τη θητείας της κυβέρνησης, γύρω στα 2022 ή 2023», λέει ο Tom Blickman, ο Senior Project Officer του Transnational Institute (TNI), με έδρα το Άμστερνταμ που από το 1997 εργάζεται στο Πρόγραμμα Ναρκωτικών και Δημοκρατίας (Drugs & Democracy Programme) του TNI. Επίσης, η Ολλανδία πρόσφατα ξεκίνησε ένα τετραετές πείραμα. Η κυβέρνηση θα προμηθεύει τα coffee shops με κάνναβη. Η Ελβετία έχει ξεκινήσει μια δεκαετή δοκιμή στη δημόσια υγεία, μελετάει 5000 άτομα που χρησιμοποιούν νόμιμα κάνναβη, ενώ το Βέλγιο και η Πορτογαλία την έχουν αποποινικοποιήσει με επιτυχία. Η Ισπανία δεν απέχει πολύ, καθώς από τη δεκαετία του ’70 το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι η κατοχή μικροποσότητας δεν ήταν αδίκημα. Τέλος, στην Ιταλία υπάρχει μεγάλη κοινωνική αποδοχή, διότι έχει δημιουργηθεί ένα πρόγραμμα «cannabis light», όπου είναι δυνατή η προμήθεια κάνναβης μικρής δραστικότητας.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις ναρκωτικές ουσίες, μπορείτε να επισκεφθείτε το ΚΕΘΕΑ και τον ΟΚΑΝΑ.