Του Άγγελου Μεταλλίδη,
Ο Μωάμεθ Β΄ο Πορθητής ήταν Οθωμανός Σουλτάνος, ο οποίος βασίλεψε κατά τα διαστήματα 1444-1446 και 1451-1481. Θεωρείται κατά γενική ομολογία ένας από τους μεγαλύτερους, αν όχι ο πιο σημαντικός, Οθωμανούς Σουλτάνους και ένας από τους Σουλτάνους που άφησε χαραγμένο το όνομά του στη Τουρκική ιστορία. Ο Μωάμεθ Β΄γεννήθηκε στις 30 Μαρτίου του 1432 στην Αδριανούπολη, η οποία τότε, ήταν και η πρωτεύουσα του κράτους. Ήταν γιος του Σουλτάνου Μουράτ Β΄ και της Χιουμά Χατούν. Oταν ήταν ακόμα μικρός έχασε την μητέρα του και τέθηκε υπό την προστασία της Μάρα Μπράνκοβιτς, γεγονός που τον έκανε να τρέφει σε όλη του τη ζωή βαθιά εκτίμηση προς το πρόσωπό της. Από τα 11 του χρόνια ήταν κυβερνήτης στην Αμάσεια.
Αφού περάσει ένα διάστημα εντατικής μαθητείας στη Μαγνησία της Ιωνίας, ο 12χρονος Μωάμεθ επιστρέφει στην Αδριανούπολη τον Αύγουστο του 1444 για να στεφθεί βασιλιάς. Ο Μουράτ Β’, θα συνάψει σύμφωνο ειρήνης με τους εχθρούς του, τόσο σε Ευρώπη όσο και στην Μικρά Ασία, θα παραιτηθεί από τον θρόνο υπέρ του γιου του και θα αποσυρθεί στην Ιωνία. Από μικρή ηλικία φανέρωσε τις δυνατότητες και τις ηγετικές του ικανότητες. Τα κυριότερα χαρακτηριστικά του ήταν η γενναιότητα, οι διοικητικές ικανότητες, η σκληρότητα αλλά και η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τους συνεργάτες του. Λίγο όμως μετά την άνοδό του στο θρόνο, ο νεαρός Μωάμεθ Β’ βρέθηκε αντιμέτωπος με έναν ισχυρό αντιτουρκικό Σταυροφορικό συνασπισμό στην Ευρώπη. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1444, ο στρατός των Ευρωπαίων Σταυροφόρων είχε φτάσει έως τον Δούναβη. Σε αντίποινα, τα στρατεύματα του Μωάμεθ έσφαξαν πολλούς Χριστιανούς της Κωνσταντινούπολης. Όταν οι Ευρωπαίοι ξεκίνησαν την πολιορκία της Βιέννης, όλοι στο παλάτι συνειδητοποίησαν ότι ο Μωάμεθ Β΄ παραήταν νεαρός για τέτοιο πόλεμο, γι’ αυτό και στήθηκε μια μηχανορραφία για την επιστροφή του Μουράτ Β’ στον θρόνο.
Ο Μουράτ επιστρέφει γρήγορα, αντεπιτίθεται στους σταυροφόρους και τους νικά κατά κράτος στη Μάχη της Βάρνας. Αυτός αναλαμβάνει την Υψηλή Πύλη και ο γιος του στέλνεται στη Μαγνησία. Παρόλα αυτά όμως ο Μωάμεθ συνεχίζει να θεωρεί τον εαυτό του ως τον νόμιμο Σουλτάνο. Όταν θα πεθάνει ο Μουράτ Β’, ο Μωάμεθ, που μέχρι τότε το όνομα του ελάχιστα ακουγόταν, επιστρέφει στην Αδριανούπολη και στέφεται για δεύτερη φορά Σουλτάνος στις 18 Φεβρουαρίου 1451. Από την στιγμή αυτή και έπειτα θα θέσει έναν μεγάλο στόχο, την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης. Έτσι μετά από σύντομη εκστρατεία στη Μικρά Ασία, έκλεισε ειρήνη με τους Καραμανίδες Εμίρηδες. Έπειτα σύναψε νέα ειρήνη με τους Ούγγρους και ανανέωσε τις συνθήκες με τις πόλεις της βόρειας Ιταλίας, πετυχαίνοντας έτσι να απομονώσει σχεδόν εντελώς το Βυζάντιο από τους συμμάχους του. Με τις 31 τριήρεις και τεράστια κανόνια τα απόρθητα τείχη της Κωνσταντινούπολης έμοιαζαν πλέον ετοιμόρροπα. Το πρόσχημα για την πολιορκία της Πόλης δόθηκε μάλιστα βολικά από τους ίδιους τους Βυζαντινούς, που σε μια σειρά στρατηγικών λαθών διέπραξαν την ύβρη να απειλήσουν τον Μωάμεθ με την απελευθέρωση Οθωμανού πρίγκιπα που ήταν διεκδικητής του θρόνου. Η Άλωση της Πόλης ολοκληρώθηκε μετά από αρκετές μάχες και δυσκολίες, το 1453. Ο Μωάμεθ Β΄, μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης παραχώρησε αρκετά και σημαντικά προνόμια προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ώστε να καταφέρει να ελέγξει τον χριστιανικό πληθυσμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στη συνέχεια, το 1458 και το 1460 έκανε εκστρατεία εναντίον της Πελοποννήσου, την οποία και κατάφερε να καταλάβει. Το 1461 σειρά είχε Τραπεζούντα να δεχθεί επίθεση. Στην επίθεση αυτή, ο Σουλτάνος συνέλαβε τον τελευταίο Αυτοκράτορά της, τον Δαβίδ Κομνηνό. Με την κατάληψη της Λέσβου που είχε παραχωρηθεί από τους Βυζαντινούς στους Γενουάτες, ολοκλήρωσε την επικράτησή του στις πρώην Βυζαντινές επαρχίες. Την περίοδο 1463–1479 εκστράτευσε κατά των Ενετών.
Ο Μωάμεθ Β΄ασθένησε βαριά και πέθανε στις 3 Μαΐου 1481 σε ηλικία 49 ετών στην περιοχή Μάλτεπε της Κωνσταντινούπολης. Η πιο πιθανή αιτία θανάτου είναι η δηλητηρίαση χωρίς να είναι βέβαιο το ποιος ήταν υπεύθυνος για το θάνατό του. Μεγάλη είναι η πιθανότητα, η δηλητηρίαση να οργανώθηκε από τον Βαγιαζήτ Β΄.
