Της Ρένας Δανατζή,
Με αφορμή τη μαύρη επέτειο της 21ης Απριλίου, η οποία για μία ακόμα φορά θα αποτελέσει αιτία ατέρμονων συζητήσεων στα social media, η σημερινή μέρα πέραν από το γεγονός ότι αποτελεί μία εξαιρετική ευκαιρία να ανατρέξουμε στα τότε πολιτικά γεγονότα της χώρας προς γνώση και συμμόρφωση, αποτελεί σίγουρα και έναν καλό λόγο να αντιληφθούμε τη διαφορά του δημοκρατικού και του μη δημοκρατικού. Τα τελευταία χρόνια, που για τη χώρα μας –και όχι μόνο– αποτελούν έναν μαραθώνιο υπομονής και δοκιμασιών τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά, έχουν οδηγήσει στην έξαρση ενός τεράστιου κύματος ανθρώπων που υποστηρίζουν με μεγάλη πυγμή και ένταση πως δεν έχουμε δημοκρατία. Είναι τόσο εύκολο να αμφισβητούμε το πολίτευμά μας και αν ναι, είμαστε βέβαιοι ότι γνωρίζουμε καλά πώς θα ζούσαμε εάν αντί για δημοκρατία είχαμε ένα απολυταρχικό καθεστώς;
Παρατηρώ καθημερινά πως υπάρχει έντονα η άποψη ότι δεν έχουμε δημοκρατία. Αυτή είναι μία από τις πιο ισχυρές, χαμηλού επιπέδου μαρκετίστικες ιδέες της εκάστοτε αντιπολίτευσης για την εκάστοτε κυβέρνηση, προσπαθώντας να τονίσουν πως οι λάθος πολιτικές επιλογές και τα υψηλά επίπεδα πολιτικής διαφθοράς πηγαίνουν πακέτο με την κυβέρνηση, η οποία στην προσπάθειά της να εκμεταλλευτεί στο έπακρον την εφήμερη εξουσία που έχει καταλάβει, φτάνει στο σημείο να εκμεταλλεύεται το πολίτευμα προς όφελός της, με αποτέλεσμα να το διαφθείρει. Το παράξενο με την συγκεκριμένη άποψη έγκειται στο γεγονός ότι κατά καιρούς έχει χρησιμοποιηθεί από όλους τους πολιτικούς χώρους, προς όλους τους πολιτικούς χώρους. Είναι δηλαδή μία κοινοτοπία η οποία μάλλον έχει θεωρηθεί ως βασικό υλικό μίας κάκιστης συνταγής για όσους προσπαθούν να ασκήσουν πολιτική κριτική, είτε ανήκουν στο χώρο της πολιτικής είτε όχι.
Χρησιμοποιούμε άκριτα όρους όπως: «αντισυνταγματικό», «αντιδημοκρατικό», «ρατσιστικό», «εκτός δημοκρατικού τόξου», παραβλέποντας κάτι πολύ σημαντικό. Πως έχουμε δημοκρατία πρώτα απ’ όλα επειδή ακριβώς έχουμε το δικαίωμα να διατυπώνουμε μία γνώμη, ακόμα και αν αυτή η γνώμη είναι άτοπη, είναι λανθασμένη, είναι προϊόν παραπληροφόρησης. Έχουμε δικαίωμα να κρίνουμε τις πολιτικές αποφάσεις, τα πολιτικά πρόσωπα, τις κοινωνικές εξελίξεις, τα καθημερινά γεγονότα που βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Έχουμε επίσης το δικαίωμα να συμφωνούμε και να διαφωνούμε. Να ορίζουμε αξίες όπως η ηθική, το δίκαιο και το σωστό ή το κοινωνικά αποδεκτό, σύμφωνα με τη δική μας προσωπικότητα. Έχουμε δηλαδή το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού χωρίς κανένας να έχει την εξουσία να μπορεί να παρέμβει σε αυτή την ατομική διαδικασία και να θέσει όρους.
Το τεράστιο λάθος μας είναι ότι θεωρούμε τόσο δεδομένες όλες τις ελευθερίες μας, οι οποίες καταγράφονται και παράλληλα προστατεύονται από το σύνταγμα και το Νόμο, με αποτέλεσμα να έχουμε φτάσει στο σημείο να γινόμαστε αναιδείς. Να επιθυμούμε όλα γύρω μας να συμμορφωθούν στη δική μας λογική. Πόσο δημοκρατικό όμως είναι κάτι τέτοιο; Καθημερινά διαβάζω τόσα ρατσιστικά και άκρως αντιδημοκρατικά παραληρήματα στα social media, που είναι απορίας άξιον το πώς μπορεί να αντιλαμβάνεται κανείς την έννοια της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Αυτό που εν τέλει θεωρώ είναι πως κατά πάσα πιθανότητα τα υψηλά επίπεδα διαφθοράς έχουν οδηγήσει στην αμφισβήτηση της δημοκρατίας.
Έχουμε σκεφτεί όμως πως η διαφθορά είναι ένα «μανιτάρι» το οποίο φυτρώνει σε όλες τις συνθήκες; Έχουμε σκεφτεί πόσο δυσβάσταχτη θα ήταν η διαφθορά σε μία πραγματικότητα που θα απαγορευόταν ακόμα και να συζητήσουμε γι’ αυτήν;