Του Αργύρη Ηλιάδη,
Σε ναυτική επιχείρηση, εν ονόματι “Ειρήνη”, συμφώνησαν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την επιτήρηση της εφαρμογής του εμπάργκο όπλων που επέβαλε ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών στη Λιβύη. Σε επίπεδο ορισμού μόνιμων αντιπροσώπων αλλά και πλήρη έλεγχο από θαλάσσης και αέρος, η νέα κοινή προσπάθεια στοχεύει στην αποτροπή διακίνησης οπλισμού στις εμπόλεμες περιοχές της Λιβύης για την αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης. Η, πλέον, νέα συμμαχική επιχείρηση αντικαθιστά την παλαιότερη («Σοφία») η οποία έλαβε τέλος τον περασμένο Μάρτιο και ήταν προσανατολισμένη στο μεταναστευτικό ζήτημα.
Όμως, χωρίς την παραχώρηση της Ελληνικής Δημοκρατίας δε θα μπορούσε να επιτευχθεί άρση του αδιεξόδου. Μάλιστα, η Αθήνα δέχτηκε να οριστεί ελληνικός λιμένας ως σημείο πρώτης αποβίβασης για τυχόν μετανάστες και πρόσφυγες οι οποίοι θα διασωθούν στο πλαίσιο εφαρμογής της επιχείρησης και των περιπολιών. Μετά την άφιξή τους στο λιμάνι, οι διασωθέντες θα μεταφέρονται σε χώρες που ανήκουν στην επιχείρηση και διαθέτουν πλωτά και εναέρια μέσα μεταφοράς. Επιπλέον, η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να αποσύρει το λιμάνι ανά τέσσερις μήνες σε περίπτωση που κρίνει ότι επιβαρύνεται από το μεταναστευτικό και προσφυγικό φορτίο. Τα έξοδα μεταφοράς θα καλυφθούν από κοινοτικούς πόρους και δε θα επιβαρύνουν την ελληνική οικονομία από υπέρογκα ποσά. Ακόμη, οι αρχικές ανησυχίες της Ευρώπης σχετικά με τη διάσωση των θαλασσοδαρμένων ατόμων στη Μεσόγειο Θάλασσα, δεν αποτελούν πια εμπόδιο. Το ενδεχόμενο, όμως, για αύξηση των μεταναστευτικών ροών είναι γεγονός, καθώς το θάρρος ατόμων που εμπορεύονται ψυχές σε πρόχειρες βάρκες θα αυξηθεί λόγω των σωτήριων περιπολιών.
Βέβαια, η λύση που δόθηκε εκ μέρους της κυβέρνησης χαρακτηρίστηκε «γενναιόδωρη» από Διπλωματική πηγή των Βρυξελλών. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Κρήτη θεωρείται γεωγραφικά ιδανική, ενώ υπάρχουν και άλλα πιθανά σημεία όπως π.χ. η Σούδα. Αντίθετα, η Ιταλία και η Μάλτα αρνήθηκαν αμέσως το ενδεχόμενο παραχώρησης λιμανιού. Αξίζει να σημειωθεί, πως η αποτροπή των μεταναστευτικών ροών (pull effect) ήταν ένας όρος που κατατέθηκε στο τραπέζι των συζητήσεων από χώρες, όπως η Ουγγαρία και η Αυστρία προκειμένου να υπογράψουν τη σύσταση της ναυτικής και εναέριας επιχείρησης. Εν συνεχεία, θα δρουν στην ανοιχτή θάλασσα και όχι πολύ κοντά στις ακτές της Λιβύης, όπως συνέβαινε με τη «Σοφία», για να μην δείξουν προκλητικότητα. Η σύσταση με την ημέρα λειτουργίας δεν είναι ταυτόσημη, καθώς εκτιμάται ότι εναρκτήρια ημερομηνία ορίστηκε η αυριανή μέρα.
Αν και η γενναιόδωρη κίνηση της Αθήνας είναι ριψοκίνδυνη, με γνώμονα το ήδη δυσβάστακτο μεταναστευτικό φορτίο που σηκώνει με οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες, θέλησε να πρωτοστατήσει και να δώσει μάθημα ενότητας στα υπόλοιπα κράτη μέλη. Την ίδια στιγμή, υπάρχει και το σχέδιο ελέγχου των τούρκικων παράνομων δραστηριοτήτων στην Ανατολική και Κεντρική Μεσόγειο, ύστερα από την υπογραφή του Μνημονίου της Συναντίληψης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Άγκυρας και Τρίπολης τον περασμένο Νοέμβριο. Φαίνεται πως η Ελλάδα έχει επενδύσει ουσιαστικά στο εγχείρημα με την ελπίδα να αποδώσει καρπούς στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αν καταφέρει να εποπτεύει τα χωρικά ύδατα που την ενδιαφέρουν και παράλληλα να μην απορροφά τους μετανάστες που θα φθάνουν στο λιμάνι, ίσως, η τολμηρή κίνηση της κυβέρνησης να συμβάλλει στη θωράκιση του κράτους. Η θετική της αντιμετώπιση από ηγετικά μέλη και χώρες εντός Ε.Ε, θαρρώ πως, θα δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για τον ελληνικό πολιτισμό σε ύστερες δυσκολίες, που θα χρειάζεται η ίδια μια «κιβωτό σωτηρίας».
