Του Τάσου Μοσχονά,
Ο Joe Biden πλέον κρίνεται ως το αδιαφιλονίκητο φαβορί για το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος μετά και από τις νίκες του τη 17η Μαρτίου στις πολιτείες της Florida, του Illinois και της Arizona. Οι διεργασίες για την ανεύρεση υποψηφίου Αντιπροέδρου είχαν ήδη ξεκινήσει, βέβαια, με τη δήλωση-δέσμευση του ίδιου του Biden πως θα επιλέξει γυναίκα συνυποψήφια στο ψηφοδέλτιό του τη 15η Μαρτίου, στο τηλεοπτικό debate με τον αντίπαλό του Bernie Sanders. Ήδη έχουν βγει στο φως τα επικρατέστερα ονόματα, με την επιλογή του να κρίνεται υψίστης στρατηγικής σημασίας για την πορεία της καμπάνιας.
Κανείς δε βρέθηκε προ εκπλήξεως με αυτήν την ανακοίνωση. Ο Biden στο παρελθόν έχει δηλώσει και ονοματίσει 8 γυναίκες που κατά τη γνώμη του θα μπορούσαν να διεκδικήσουν την προεδρία των ΗΠΑ στο μέλλον. Όσον αφορά τα κριτήρια της επιλογής του, αυτά θα είναι πέραν βιογραφικού και γεωγραφικού προσανατολισμού ή επιρροής. Σε δηλώσεις του τον Αύγουστο στο πλαίσιο προεκλογικής ομιλίας είχε δηλώσει πως ο/η συνυποψήφιός του θα είναι εγγύς ιδεολογικά σε αυτόν, ενώ πρέπει να είναι και νεότερος ηλικιακά (καθώς ο ίδιος είναι 77 ετών). Μπορεί να διαφωνούν σε ζητήματα τακτικής, αλλά όχι στρατηγικής.
Στο πνεύμα αυτών των δηλώσεων το επικρατέστερο όνομα είναι αυτό της Kamala Harris, Αφροαμερικανής Γερουσιαστή της California. Η Harris, υποψήφια μέχρι την απόσυρσή της τον Δεκέμβριο στις προκριματικές εκλογές, δήλωσε πως υποστηρίζει τον Biden στις αρχές Μαρτίου, παρά την έντονη προεκλογική τους αντιπαράθεση, με τη Harris να επιτίθεται στον Biden σε debate για την αντιμετώπιση φυλετικών ζητημάτων στο παρελθόν. Οι δυο τους, παρ’ όλα αυτά, έχουν από τότε συμφιλιωθεί και διατηρούν μια κοντινή σχέση, καθώς η Harris γνώριζε τον εκλιπόντα γιο του, Beau Biden, την περίοδο που ήταν Γενική Εισαγγελέας της California και ο γιος του του Delaware και είχαν στενή συνεργασία στο πλαίσιο επιτροπών τη δεκαετία του 2000.
Επιπλέον, μοιράζονται πολλές κοινές θέσεις του λεγόμενου μετριοπαθούς ρεύματος. Μία υποψηφιότητα της Harris θα συσπείρωνε κατά πολλούς ακόμα περισσότερους τους Αφροαμερικανούς ψηφοφόρους, που είναι η κύρια εκλογική βάση και ένας από τους παράγοντες νίκης του Biden σε σημαντικές πολιτείες του νότου, όπως η Alabama και κυρίως η πολυπληθής North Carolina.
Ένας από τους βασικούς υποστηρικτές του Biden, o «Majority Whip» των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο Jim Clyburn, κατά πολλούς ένα άτομο με μεγάλη επιρροή στο πολιτικό γίγνεσθαι και στην Αφροαμερικανική κοινότητα, είχε δηλώσει πως θα προτιμούσε μια Αφροαμερικανή υποψήφια Αντιπρόεδρο. Το νεαρό της ηλικίας της (52 ετών) δε καθώς και η εμπειρία της σε δημόσια αξιώματα (Γενική Εισαγγελέας του San Francisco και μετέπειτα της California) προσδίδουν μια ασφάλεια γύρω από το όνομά της. Βέβαια, γεωγραφικοί παράγοντες ίσως αποτελούν το αγκάθι της πιθανής επιλογής της, καθώς η California είναι παραδοσιακά προπύργιο του Δημοκρατικού Κόμματος, μιας πολιτείας που θεωρείται σχεδόν δεδομένο πως θα κερδίσει ο Biden στις εκλογές του Νοεμβρίου, σύμφωνα με προηγούμενα αποτελέσματα και δημοσκοπήσεις.
Το γεωγραφικό ζήτημα δύναται να καλύψει το δεύτερο επικρατέστερο όνομα για την αντιπροεδρία, αυτό της μέχρι πρότινος υποψήφιας για το χρίσμα και Γερουσιαστή της Minnesota Amy Klobuchar. Η απόσυρση της Klobuchar από τις εκλογές με τη σχεδόν ταυτόχρονη υποστήριξή της στον Joe Biden, μία ημέρα πριν τις εκλογές της Super Tuesday της 3ης Μαρτίου, αποδείχθηκε καίρια για τη νίκη του Biden σε αρκετές πολιτείες, συμπεριλαμβανομένης και της πολιτείας στην οποία διατελεί Γερουσιαστής η Klobuchar, της Minnesota.
Η ίδια είχε ονοματιστεί στη «λίστα Biden» ως ικανή να διεκδικήσει την προεδρία στο μέλλον, ενώ οι θέσεις της συγκριτικά με τον Biden είναι σχεδόν ταυτόσημες σε αρκετά ζητήματα, όπως στον τομέα της υγείας. Πιθανή υποψηφιότητα της Klobuchar θα δώσει στην καμπάνια του Biden σημαντικό πλεονέκτημα στις επερχόμενες εκλογές για νίκη σε καίριες μεσοδυτικές πολιτείες κοντά στη δική της Minnesota, όπως το Wisconsin και το Michigan. Οι δύο τελευταίες πολιτείες, μάλιστα, είχαν αποτελέσει και δύο εκ των τεσσάρων πολιτειών που «στοίχισαν» προ τεσσάρων ετών την προεδρία στη Hillary Clinton, οπότε η νίκη σε αυτά τα δύο «swing states» είναι υψίστης σημασίας για τον Biden.
Η επιλογή της Klobuchar, βέβαια, θα απογοητεύσει πιθανόν τις ισχυρές φωνές που καλούν για Αφροαμερικανή υποψήφια ή υποψήφια από μειονοτική ομάδα, ενώ η εξαιρετικά μετριοπαθής πολιτική της στάση αποτελεί για πολλούς κίνδυνο να αποξενωθούν και να μη συσπειρωθούν πιθανοί ψηφοφόροι του Bernie Sanders και του προοδευτικού ρεύματος του Δημοκρατικού κόμματος.
Αυτήν τη συσπείρωση μπορεί να επιτύχει το τρίτο επικρατέστερο και για αρκετούς αναπάντεχο όνομα, αυτό της μέχρι πρότινος υποψήφιας για το χρίσμα των Δημοκρατικών Elizabeth Warren. Η Γερουσιαστής της Massachusetts αποσύρθηκε από την εκλογική αναμέτρηση μετά τη «Super Tuesday» της 3ης Μαρτίου και την αποτυχία της να συγκεντρώσει επιθυμητά ποσοστά σε όλες τις πολιτείες που ψήφιζαν. Οι φήμες βασίζονται κυρίως στο γεγονός πως ο Biden είχε τηλεφωνική επικοινωνία μαζί της μετά την απόσυρσή της, ενώ αργότερα σε δήλωσή του δεσμεύτηκε να υιοθετήσει το bankruptcy plan της καμπάνιας της Warren σχετικά με τα φοιτητικά δάνεια. Να σημειωθεί πως η Warren μετά την απόσυρσή της δεν έχει υποστηρίξει ανοιχτά κανέναν από τους εναπομείναντες υποψήφιους.
Μια υποψηφιότητα της Warren θα γεφύρωνε το χάσμα ανάμεσα στο προοδευτικό και μετριοπαθές ρεύμα του κόμματος, αλλά θα προκαλούσε αντίφαση με τις δηλώσεις Biden περί ιδανικού Αντιπροέδρου του, καθώς διαφωνούν σε θεμελιώδη ζητήματα με κυριότερα την κάθετη διαφωνία του Biden προς ένα σύστημα δωρεάν υγείας προς όλους, το οποίο και υποστηρίζει σθεναρά η Warren. Επιπλέον, εγείρονται και ζητήματα εκλεξιμότητας, καθώς η Warren βγήκε τρίτη στις προκριματικές εκλογές της ίδιας της της πολιτείας, παρά τα υψηλά της ποσοστά σε προηγούμενες δημοσκοπήσεις και το γεγονός πως ξεκίνησε πρώτη από όλους την καμπάνια της για την προεδρία. Αυτό καθιστά κατά πολλούς ισχνές τις πιθανότητες επιλογής της.
Δε λείπουν, βέβαια, και άλλα ονόματα από τη φημολογία γύρω από την επιλογή του Biden, με κυριότερο αυτό της πρώην βουλευτή και υποψήφιας το 2018 για Κυβερνήτη της Georgia, Stacey Abrams. Τα αποτελέσματα των εκλογών αυτών σε μια παραδοσιακά «Ρεπουμπλικανική» πολιτεία (έλαβε το 48,8% στα τελικά αποτελέσματα και έχασε με μόλις 50.000 ψήφους περίπου) δείχνουν πως η υποψηφιότητά της ίσως να αποτελέσει καταλύτη για πιθανές ανατροπές σε πολιτείες του αμερικανικού νότου που παραδοσιακά στηρίζουν τους Ρεπουμπλικανούς σε εκλογές. Μία από αυτές και η γειτονική της Georgia, Florida, σημαντική πολιτεία με μεγάλο αριθμό εκλεκτόρων που στο παρελθόν πολλές φορές, όπως το 2000 και το 2016, έχει κρίνει το ποιος θα βρεθεί στον Λευκό Οίκο. Η Florida θεωρείται ίσως η πιο αμφίρροπη πολιτεία ανάμεσα σε Ρεπουμπλικανούς και Δημοκρατικούς στην ιστορία των Αμερικανικών Εκλογών.
Ονόματα που ακούγονται αλλά προς το παρόν δεν έχουν ιδιαίτερη «υποστήριξη» από κύκλους του Δημοκρατικού κόμματος ως επικρατέστερα είναι αυτά της Γερουσιαστή της New York, Kirsten Gillibrand, επίσης υποψήφιας για το χρίσμα, αλλά αποσυρθείσας τον Αύγουστο του 2019, της δημάρχου της Atlanta Keisha Lance Bottoms, η οποία υποστηρίζει την καμπάνια του Biden από τον Ιούνιο του 2019, καθώς και ένα αναπάντεχο αυτό της πρώην Πρώτης Κυρίας των Ηνωμένων Πολιτειών, της Michelle Obama.
Η Obama, σε δημοσκόπηση που διεξήχθη στην πολιτεία της California από την εταιρία YouGov, βγήκε πρώτη με ποσοστό 31% έναντι 19% της Kamala Harris, δείχνοντας πως διατηρεί πολύ υψηλή αποδοχή και δημοτικότητα. Ο ίδιος ο Biden, ερωτηθείς στο παρελθόν εάν θα την επέλεγε για running mate είχε απαντήσει πως θα δεχόταν δίχως δεύτερη σκέψη. Βέβαια, η ίδια σε συνέντευξή της το 2018 στον Jimmy Kimmel είχε δηλώσει πως δεν την ενδιαφέρει το ενδεχόμενο και πως δεν το έχει σκεφτεί, ενώ ο πρώην Αμερικανός πρόεδρος Barack Obama είχε δηλώσει πως στη ζωή τρία πράγματα είναι σίγουρα. Ο θάνατος, οι φόροι και το ότι η Michelle δε θα βάλει ποτέ υποψηφιότητα για Πρόεδρος.
Παρά το απίθανο της επιλογής της, πολλοί πιέζουν την Πρώτη Κυρία να επιστρέψει στην πολιτική σκηνή, καθώς με τον τρόπο αυτόν θα δημιουργηθεί ξανά το ζευγάρι «Biden-Obama» που κυβερνούσε την Αμερική επί 8 έτη. Αυτό είναι θελκτικό ιδίως για τους προοδευτικούς ψηφοφόρους που ένιωσαν αποκαρδιωμένοι μετά τα αποτελέσματα των εκλογών του 2016 και την «έλλειψη σοβαρότητας και υπευθυνότητας του προεδρικού αξιώματος» που κατ’ αυτούς χάθηκε με την έλευση του Donald Trump στην προεδρία.
Ίσως απέχουμε αρκετούς μήνες από την ανακοίνωση του ονόματος της υποψήφιας Αντιπροέδρου. Το ξέσπασμα της πανδημίας του COVID-19 έχει προφανώς επηρεάσει την τακτική αλλά και την πορεία της προεκλογικής εκστρατείας, με ομιλίες και συγκεντρώσεις να ακυρώνονται και να αναβάλλονται. Πολλοί υποστηρίζουν πως η επιλογή του Biden σε ένα σκηνικό αβεβαιότητας και φόβου που προκαλεί η έξαρση του κορωνοϊού θα είναι η πλέον ασφαλής και μετριοπαθής, ώστε να μη βρεθεί κανείς προ εκπλήξεως. Αυτό ευνοεί τις υποψήφιες που έχουν διατελέσει σε υψηλές θέσεις του Κογκρέσου, με ειδικότητα στην αντιμετώπιση κρίσεων, ίσως και με κάποια ειδίκευση σε ζητήματα δημόσιας υγείας.
Είναι προφανές, εν κατακλείδι, πως ζητήματα δικαιωμάτων των γυναικών, καθώς και ενεργή συμμετοχή τους σε θέσεις εξουσίας βρίσκονται πλέον στο επίκεντρο της πολιτικής και της στρατηγικής προετοιμασίας, ειδικά μετά την ήττα της Hillary Clinton στις εκλογές του 2016 και τις ετήσιες διαδηλώσεις Women’s March σε πολλές πόλεις των ΗΠΑ. Φτάνει να δούμε, λοιπόν, ποια θα είναι η επιλογή του Joe Biden για αυτήν την ιστορική προοπτική και εάν θα καταφέρουμε να δούμε την πρώτη γυναίκα Αντιπρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών το 2021.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ:
- https://www.politico.com/news/2020/03/17/biden-squeezed-vice-president-pick-134306
- https://www.nytimes.com/2020/03/16/us/politics/joe-biden-vp-running-mate.html
- https://www.washingtonpost.com/politics/2020/03/15/which-woman-would-biden-pick-vice-president/
- https://edition.cnn.com/2020/03/14/politics/joe-biden-elizabeth-warren-bankruptcy-plan/index.html
- https://edition.cnn.com/2020/03/16/politics/biden-potential-running-mates/index.html
- https://edition.cnn.com/2020/03/10/politics/kamala-harris-joe-biden/index.html
- https://www.nytimes.com/2020/03/19/us/politics/joe-biden-vice-president.html
Γεννήθηκε το 1997 και έχει μεγαλώσει στην Αθήνα. Είναι προπτυχιακός φοιτητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για θέματα εξωτερικής πολιτικής και Διεθνούς Περιβαλλοντικού και Ποινικού Δικαίου. Παρακολουθεί ημερίδες και σχετικές με το αντικείμενό των σπουδών του ομιλίες, ενώ στον ελεύθερό του χρόνο ασχολείται με το πιάνο, τις τέχνες κάθε είδους και την ανάγνωση βιβλίων και περιοδικών ποικίλης ύλης.
