Του Αλέξανδρου Πανταζή,
Με αρχή την 1η Ιανουαρίου του 2018 και στην συνέχεια την πρώτη Ιανουαρίου του επόμενου έτους, το περιβαλλοντικό τέλος στην πλαστική σακούλα σήκωσε μια θύελλα αντιδράσεων προερχόμενη από ομάδες ανθρώπων οι οποίες δεν ήταν καθόλου εξοικειωμένοι με τους όρους «οικολογία» και «κυκλική οικονομία». Για καλή μας τύχη, το μέτρο λειτούργησε με επιτυχία και το πενιχρό ποσό των επτά λεπτών στάθηκε ικανό να προκαλέσει 99% μείωση της χρήσης λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς στα σουπερμάρκετ.
Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΕΛΚΕ), οι καταναλωτικές συνήθειες των Ελληνικών νοικοκυριών έχουν αλλάξει σε τέτοιο βαθμό, ώστε να χρειαστεί διάθεση βιοαποικοδομήσιμων τσαντών, η οποία το 2019 έφτασε τα 37 εκατ. τεμάχια ξεπερνώντας ακόμα και τις λεπτές πλαστικές σακούλες. Συγκριτικά, η παραγωγή επαναχρησιμοποιούμενων τσαντών ήταν μηδαμινή το 2017.
Μετά από στοιχεία που προήλθαν από γνωστές εταιρίες σούπερμαρκετ, εκτιμάται ότι το 2019 διατέθηκαν περίπου 1,75 δισεκατομμύρια λιγότερες σακούλες σε σχέση με το 2017, πράγμα το οποίο σημαίνει, ότι η κατά κεφαλήν ετήσια κατανάλωση από 167 ανά κάτοικο, μειώθηκε σε 2.
Βέβαια, τα παραπάνω ποσοστά δεν είναι ικανά να μας δώσουν μια ρεαλιστική εικόνα της αγοράς, καθώς δεν περιλαμβάνουν τις λαϊκές αγορές και τα περίπτερα. Επομένως, η πραγματική μείωση στην αγορά είναι σαφώς μικρότερη αλλά εξίσου αποδοτική για το περιβάλλον. Όπως αναφέρει το ΕΛΚΕ επί του θέματος:
«Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στελεχών της αγοράς για τη διάθεση εκτός των σουπερμάρκετ, η συνολική κατανάλωση πλαστικής σακούλας το 2019 μειώθηκε σε περίπου 80-90 σακούλες ανά κάτοικο. Αν και η μείωση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για περαιτέρω μείωση της πλαστικής σακούλας και μεγαλύτερο περιορισμό της ρύπανσης στο περιβάλλον».
Συνεχίζοντας, στην μελέτη αυτή σημειώνεται ότι η αλλαγή αυτή στην αγοραστική συμπεριφορά του κόσμου επηρεάζει και άλλες πτυχές τις καθημερινότητας. Τρανό παράδειγμα είναι η αύξηση κατά 40% στις σακούλες απορριμμάτων σε σχέση με τις πωλήσεις του 2017. Αναφορικά με τις σακούλες απορριμμάτων, είναι ποιο φιλικές προς το περιβάλλον, αφού πλέον η πλειοψηφία αυτών είναι βιοαποικοδομίσημες ή και κομποστοποιήσιμες και βοηθάνε περισσότερο στην διαλογή των σκουπιδιών στα κέντρα συλλογής.
Αν και τα ριζοσπαστικά μέτρα, σχεδόν πάντα, κατακρίνονται από τον κόσμο γιατί –καλώς ή κακώς– τον φέρνουν αντιμέτωπο με την άβολη αλήθεια της πραγματικότητας, καμία φορά έχουν και ένα θετικό πρόσημο. Παρόμοια αντιδραστικότητα κόσμου είχαμε με τον πρόσφατο αντικαπνιστικό νόμο και ακόμα μεγαλύτερη ίσως έχουμε με τα μέτρα για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Ο κόσμος θα συνεχίσει να αντιδράει μέχρις ότου κατανοήσει πλήρως ότι πρέπει να σεβόμαστε τον συνάνθρωπο και το περιβάλλον· δηλαδή μέχρις ότου η παιδεία στην Ελλάδα γίνει ουσιαστική.
Είναι φοιτητής του τμήματος Μηχανικών Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου. Τα τελευταία χρόνια κατοικεί στον Νομό Χανίων λόγω της φοιτητικής του ιδιότητας, ενώ τα μαθητικά του χρόνια τα πέρασε στον δήμο Σπάτων-Αρτέμιδος. Κατά την διάρκεια της φοίτησής του έχει παρακολουθήσει αρκετά σεμινάρια και ημερίδες σχετικά με το αντικείμενο σπουδών του και έχει λάβει μέρος στην προσομοίωση της Βουλής των Ελλήνων (ΜΒΕ).
