Της Αριάδνης-Παναγιώτας Φατσή,
Καθώς βρισκόμουν σε σκέψεις για το ποιο θέμα θα έπρεπε να έχει το επόμενο άρθρο μου, η έμπνευση ήρθε και με βρήκε από μόνη της μια ωραία Παρασκευή του Φεβρουαρίου. Κατά τη συνηθισμένη εβδομαδιαία συνήθεια, βρέθηκα με παρέα αγαπημένων φίλων στο στέκι που συνήθως παίζουμε σκάκι. Και ξαφνικά, έρχεται η ιδέα του άρθρου καθώς ένας από τους παρισταμένους αναρωτιέται: τι θα συνέβαινε αν είχαμε ατελείωτο χρόνο για να μπορέσουμε να τελειοποιήσουμε την ικανότητά μας στο σκάκι; Τι θα συνέβαινε αν είχαμε ατελείωτο χρόνο γενικά;
Το ερώτημα δίχασε την παρέα σε δύο απόψεις. Από τη μια, υποστηρίχθηκε ότι πραγματικά η αιώνια ζωή θα έδινε την ευκαιρία να ταξιδέψει κανείς όλο τον κόσμο, να μάθει όλες τις γλώσσες, να δει όλα τα αξιοθέατα και να γίνει εξαιρετικός σε ό,τι καταπιαστεί. Η αντίθετη άποψη, εξίσου ισχυρή, υποστήριξε ότι στο τέλος δε θα είχε κανένα νόημα, απλώς θα ζούσαμε για πάντα κάνοντας τα ίδια πράγματα που κάνουμε ήδη. Με άλλα λόγια, θα ήμασταν το ίδιο αναβλητικοί ή το ίδιο εργατικοί, το ίδιο εξωστρεφείς ή εσωστρεφείς, το ίδιο ευτυχείς ή δυστυχείς, μέχρι που τα πάντα θα μας γίνονταν αδιάφορα.
Η αιώνια ζωή είναι σίγουρα μια σκέψη που μας συνεπαίρνει, και όχι μόνο στη σύγχρονη εποχή. Δεν υπάρχει τίποτα νέο στην αναζήτηση για μακροζωία. Οι αρχαίοι Κινέζοι και οι πιο πρόσφατοι Ευρωπαίοι αλχημιστές ονειρεύονταν ένα ελιξίριο που θα έδινε αιώνια ζωή. Στο μυθιστόρημα της Mary Shelley, ο Δρ. Frankenstein προσπαθούσε να επιτύχει το ίδιο δίνοντας ζωή σε μέλη νεκρών. Οι αναφορές στην αθανασία είναι άφθονες στην τέχνη αλλά και στις θρησκείες, οι οποίες με τον ένα ή τον άλλο τρόπο προβλέπουν μια συνέχεια της ζωής σε μεταφυσικό επίπεδο. Υπάρχει, βέβαια, ήδη από τα αρχαία χρόνια η αντίληψη ότι ο θάνατος επιφέρει και μια παύση των συνεχών αγώνων και βασάνων της ζωής – «καλύτερα να πεθάνουμε μια φορά παρά να υποφέρουμε άσχημα όλες τις μέρες» αναφέρει ο Αισχύλος στον Προμηθέα Δεσμώτη, ενώ ο Σοφοκλής γράφει ότι «για τους πεθαμένους δεν υπάρχουν βάσανα». Καθόλου, όμως, δε δείχνει να παρηγορεί αυτό όσους ακόμη και σήμερα ακολουθούν ειδικές δίαιτες μακροζωίας και προσπαθούν με κάθε τρόπο να παρατείνουν τη ζωή, με τη λογική αιτιολογία ότι η παύση της ζωής μας αφαιρεί τις απολαύσεις της.
Η συζήτηση εξελίχθηκε με επιχειρήματα που συνδύαζαν λογική και άκρατη φαντασία. Για παράδειγμα, θα είχαμε τη δυνατότητα μόνο εμείς να είμαστε αθάνατοι ή και τα αγαπημένα μας πρόσωπα; Και με ποιους όρους θα ερχόταν αυτή η αθανασία; Θα παραμέναμε αθάνατοι μέχρι η υγεία μας να χειροτερέψει σε σημείο ώστε η ζωή να είναι πλέον ανυπόφορη ή σε μια συνθήκη αιώνιας νεότητας και σωματικής υγείας; Και τι ακριβώς γίνεται με την αναπαραγωγή; Σίγουρα θα φτάναμε σε ένα σημείο που ο πλανήτης δε θα μας χωρούσε. Βέβαια, όταν μια συζήτηση δε δεσμεύεται από τίποτα άλλο πέρα από τη φαντασία των ομιλούντων, υπάρχει παντού μια απάντηση, με αποτέλεσμα αργότερα να υποστηριχθεί μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι αυτό δε θα ήταν πρόβλημα γιατί θα μπορούσαμε… να βρίσκουμε νέους πλανήτες και να εξαπλωνόμαστε στο σύμπαν.
Τι συμπεράναμε τελικά; Μάλλον συμφωνήσαμε να διαφωνούμε… Αλλά για να κάνουμε το επιμύθιο του άρθρου λίγο καλύτερο, σας αφήνω με δύο σκέψεις και μια παροιμία. Η πρώτη σκέψη: δε θα ζήσουμε για πάντα, οπότε αξιοποιήστε τον χρόνο σας όσο το δυνατόν πιο όμορφα. Η δεύτερη: να φροντίζετε να είστε πάντα με παρέες που σας εμπνέουν, σας δίνουν τροφή για σκέψη και σας κάνουν καλύτερους.
Και, για να σας αφήσω εύθυμα, η Ιρλανδική παροιμία: Μακάρι να πεθάνεις στα 95, στο κρεβάτι, και να σε έχει σκοτώσει ένας ζηλιάρης σύζυγος…
Γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Είναι προπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος Νομικής στο ΕΚΠΑ. Αναπτύσσει ιδιαίτερη δράση σε φοιτητικούς οργανισμούς και εκδηλώσεις, βρίσκεται στο διοικητικό συμβούλιο της Unique Minds και έχει συμμετάσχει σε πολλά συνέδρια και ημερίδες. Την ενδιαφέρει η συγγραφή νομικών και λογοτεχνικών άρθρων, τάσεις τις οποίες ικανοποιεί η συμμετοχή της στο OffLine Post. Γνωρίζει Αγγλικά και Γερμανικά.