Συνέντευξη στη Σοφία Βογά και τη Σωτηρία Γιαννακοπούλου,
Η ELSA (Ευρωπαϊκή Ένωση Νέων Νομικών) αποτελεί έναν διεθνή, ανεξάρτητο, μη πολιτικό, μη κερδοσκοπικό οργανισμό ο οποίος δραστηριοποιείται στο πεδίο της νομικής επιστήμης, απευθυνόμενος κατά βάση σε φοιτητές Νομικής, ασκούμενους και νέους δικηγόρους. Δημιουργήθηκε στις 04.05.1981 στη Βιέννη από πέντε φοιτητές Νομικής, προερχόμενους από διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες, έχοντας ως στόχο τη γνωριμία μεταξύ φοιτητών Νομικής και νέων επιστημόνων από διαφορετικές χώρες, καθώς και την καλλιέργεια της αμοιβαίας κατανόησης, επικοινωνίας και κοινωνικής ευαισθησίας μέσω της συνεργασίας στα πεδία των νομικών επιστημών, εκπαίδευσης και επαγγελμάτων.
Στους σκοπούς του οργανισμού συγκαταλέγεται η επαφή και η εξοικείωση των μελών με τα νομικά συστήματα άλλων χωρών και τις διεθνείς σχέσεις μέσω της ενασχόλησης με αλλοδαπές δικαιικές τάξεις και το διεθνές δίκαιο, καθώς επίσης μέσω προσωπικών συναντήσεων και συλλογής προσωπικών εμπειριών. Σήμερα απαριθμεί 44 εθνικά σωματεία, 375 τοπικά παραρτήματα και περίπου 50.000 μέλη σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η ELSA GREECE (Ευρωπαϊκή Ένωση Νέων Νομικών Ελλάδας) αποτελεί το ελληνικό παράρτημα της ELSA (European Law Students’ Association), ενώ είναι μέλος της διεθνούς συνομοσπονδίας της ELSA International από το 1990, απαρτιζόμενη από 3 τοπικά παραρτήματα: ELSA Athens, ELSA Thessaloniki και ELSA Komotini.
Ο Βασίλης Βούρας, Πρόεδρος της ELSA Greece και η Σταυρούλα Στρατή, Αντιπρόεδρος Ακαδημαϊκών Δραστηριοτήτων μιλάνε στο OffLine Post για τον Εθνικό Διαγωνισμό Εικονικής Δίκης, τη μοναδική προσομοίωση του Ελληνικού συστήματος απονομής δικαιοσύνης, αναλύοντας την πορεία του έως σήμερα, τις πρωτοποριακές αλλαγές ως προς τη δομή του, τα οφέλη και τις προοπτικές που θα αποκομίσουν οι συμμετέχοντες του διαγωνισμού, τις συνεργασίες αλλά και τα μελλοντικά εγχειρήματα της ELSA Greece. Το site μας θα αποτελεί και φέτος χορηγό επικοινωνίας του ΕΔΕΔ και θα καλύψει τις τρεις ημέρες εργασίας του πρότυπου συνεδρίου.
- Τι είναι ο Εθνικός Διαγωνισμός Εικονικής Δίκης και ποια θεωρείτε ότι ήταν η απήχησή του τα προηγούμενα έτη;
Β.Β.: Ο Εθνικός Διαγωνισμός Εικονικής Δίκης αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα project της ELSA Greece. Είναι η μοναδική προσομοίωση του ελληνικού συστήματος απονομής της δικαιοσύνης. Ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη το 2015 και τα τρία πρώτα χρόνια προσομοίωνε μία δικαιοδοσία. Τον Μάιο του 2017 η Εθνική Γενική Συνέλευση της ELSA Greece έλαβε σημαντικές αποφάσεις: τη μετακίνηση του Διαγωνισμού στην Αθήνα και την προσομοίωση περισσότερων δικαιοδοσιών. Επρόκειτο για ένα αποφασιστικό βήμα για την ανάδειξη και εξέλιξη του Διαγωνισμού. Τη φετινή χρονιά πραγματοποιείται ο έκτος Εθνικός Διαγωνισμός Εικονικής Δίκης ο οποίος κάνει ένα βήμα παραπάνω καθώς θα προσομοιώσει τρεις δικαιοδοσίες. Η ποινική δίκη αφορά ζητήματα εμπρησμού, ανθρωποκτονίας και προσβολής της πολιτιστικής κληρονομιάς, η πολιτική δίκη αφορά θέματα σύμβασης έργου, κοινοπραξίας και ενδοσυμβατικής ευθύνης και η διοικητική δίκη πραγματεύεται το ζήτημα της επαγγελματικής ελευθερίας στο ιατρικό επάγγελμα.
Σ.Σ.: Ο Εθνικός Διαγωνισμός Εικονικής Δίκης είναι ο μοναδικός διαγωνισμός που προσομοιώνει το ελληνικό σύστημα απονομής δικαιοσύνης. Ξεκίνησε το 2015 από την πρωτοβουλία τριών φιλόδοξων φοιτητών στη Θεσσαλονίκη και έκτοτε έχει μια συνεχώς εξελισσόμενη πορεία. Ξεκίνησε προσομοιώνοντας μια δικαιοδοσία στη Θεσσαλονίκη, αργότερα το 2018 μεταφέρθηκε στην Αθήνα προσομοιώνοντας δύο δικαιοδοσίες και φέτος είναι η πρώτη φορά που ο διαγωνισμός προσομοιώνει και τις τρεις δικαιοδοσίες (ποινική, διοικητική και πολιτική), με αποτέλεσμα να έχουμε τη μεγαλύτερη διοργάνωση στην ιστορία του θεσμού.
- Πώς θα διαρθρωθεί φέτος και τι διαφορετικό πιστεύετε ότι έχει να εισφέρει;
Β.Β: Ο φετινός ΕΔΕΔ κάνει ένα βήμα παραπάνω και προσομοιώνει τρεις δικαιοδοσίες, την πολιτική, την ποινική και τη διοικητική. Παράλληλα, είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι φέτος ο ΕΔΕΔ βρίσκεται υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας για πρώτη φορά. Φέτος οι ομάδες δε θα αποτελούνται από τέσσερα άτομα, όπως τις προηγούμενες χρονιές, αλλά θα είναι τριμελείς και θα εκπροσωπηθούν εξίσου όλες οι Νομικές Σχολές της χώρας. Η δυναμική και το υψηλό ακαδημαϊκό υπόβαθρο του Διαγωνισμού αποδεικνύεται από το γεγονός ότι όλα τα στάδια προετοιμασίας και εν τέλει πραγματοποίησής του γίνονται με ακαδημαϊκή επίβλεψη. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι μεγάλες δικηγορικές εταιρείες και φορείς υποστηρίζουν το έργο μας, χωρίς τη συνεισφορά των οποίων δε θα μπορούσαμε να επιτύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Σ.Σ.: Φέτος έγιναν αρκετές αλλαγές τόσο στη δομή του διαγωνισμού όσο και στην ουσία του. Πρώτο και σημαντικότερο είναι το γεγονός ότι για πρώτη φορά ο ΕΔΕΔ θα προσομοιώσει και τις τρεις δικαιοδοσίες. Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο διαγωνισμός για πρώτη φορά στην ιστορία της διοργάνωσής του τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας. Αναφορικά τώρα με το ακαδημαϊκό σκέλος του διαγωνισμού και στις τρεις φετινές υποθέσεις την ακαδημαϊκή επίβλεψη είχαν καθηγητές, οι οποίοι τις συνέγραψαν παράλληλα με τους ειδικούς επιστημονικούς συνεργάτες, με αποτέλεσμα να ενισχυθεί το ακαδημαϊκό κύρος του διαγωνισμού. Βασικό είναι, επίσης, ότι φροντίσαμε να εκπροσωπηθούν φέτος εξίσου και οι τρεις Νομικές Σχολές της χώρας σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, δηλαδή από τη συγγραφή των υποθέσεων στην επιλογή των συμμετεχόντων, στην υπόδειξη των προπονητών, στη διόρθωση των δικογράφων μέχρι και τη στελέχωση των επιτροπών που θα αξιολογήσουν τους συμμετέχοντες στην προφορική διαδικασία. Στόχος μας ήταν η ουσιαστική επίρρωση του ακαδημαϊκού κύρους του Διαγωνισμού.
- Ο ΕΔΕΔ είναι η σπουδαιότερη από τις δράσεις της ELSA. Για ποιο λόγο χαίρει τόσο μεγάλης εκτίμησης από τον νομικό κλάδο; Πού το αποδίδετε αυτό;
Β.Β.: Θεωρώ ότι ο ΕΔΕΔ είναι ένα project εθνικού βεληνεκούς που χαίρει μεγάλης εκτίμησης από τον νομικό κλάδο λόγω της μοναδικότητάς του. Πρόκειται για έναν θεσμό που υποδεικνύει σε έναν νέο φοιτητή Νομικής την πρακτική υφή της νομικής επιστήμης. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι συμμετέχοντες επιλέγονται από καθηγητές, οι υποθέσεις διαμορφώνονται από τους ειδικούς επιστημονικούς συνεργάτες σε συνεργασία με ακαδημαϊκούς υπευθύνους και η προφορική διαδικασία γίνεται ενώπιον αναγνωρισμένων ακαδημαϊκών και δικαστικών λειτουργών στις αίθουσες των Ανώτατων Δικαστηρίων της χώρας.
Σ.Σ.: Νομίζω ότι αυτό που κάνει τον Εθνικό Διαγωνισμό Εικονικής Δίκης να ξεχωρίζει είναι ότι δεν υπάρχει κάποια άλλη αντίστοιχη δράση για φοιτητές στον χώρο των νομικών επιστημών. Εξαρχής θεωρώ ότι ένας τέτοιος θεσμός έλειπε από τις νομικές σχολές της Ελλάδας, καθώς όπως γνωρίζουμε σε επίπεδο νομικών σχολών υπάρχει έλλειμμα πρακτικής εφαρμογής της νομικής επιστήμης, οπότε ο Εθνικός Διαγωνισμός Εικονικής Δίκης εισέφερε στην κάλυψη αυτού του κενού. Συγχρόνως, είναι σημαντικό ότι εξαρχής είχαμε την τύχη να εξασφαλίσουμε τη στήριξη αναγνωρισμένων ακαδημαϊκών και δικαστικών λειτουργών, με αποτέλεσμα ο διαγωνισμός να χαίρει της εκτίμησης ολόκληρης της νομικής κοινότητας και να γίνει με αυτόν τον τρόπο ακόμα πιο προσφιλής στους νέους νομικούς.
- Ποια θεωρείτε ότι είναι τα σημαντικότερα οφέλη που μπορεί να αντλήσει ένας φοιτητής από τη συμμετοχή του στον διαγωνισμό;
Β.Β.: Ουσιαστικά, ο φοιτητής μέσα από αυτόν τον Διαγωνισμό μπορεί να αισθανθεί τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ θεωρίας και πράξης. Καλείται να συντάξει δικόγραφα σε συνεργασία με άλλους συμφοιτητές του, μαθαίνει να συνεργάζεται και να λειτουργεί σε συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια και προθεσμίες. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό, επίσης, το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες έχοντας πραγματοποιήσει την κοπιαστική έρευνά τους, θα κληθούν να επιχειρηματολογήσουν και να αγορεύσουν ενώπιον αναγνωρισμένων ακαδημαϊκών και πραγματικών δικαστών. Πρόκειται για μία προσομοίωση η οποία προσφέρει ουσιαστικά πολλά ερεθίσματα σε έναν φοιτητή, ο οποίος μπορεί να αποκτήσει σε ένα μικρό χρονικό διάστημα πολύ σημαντικές εμπειρίες και γνώσεις, οι οποίες θα τον βοηθήσουν στη μετέπειτα επαγγελματική του σταδιοδρομία.
Σ.Σ: Πρόκειται αναμφίβολα για μια μοναδική εμπειρία κι εγώ η ίδια έχοντας συμμετάσχει στον διαγωνισμό, είμαι σε θέση να γνωρίζω όλα τα οφέλη που παρέχει σε έναν φοιτητή. Ο φοιτητής μαθαίνει να κάνει νομική έρευνα, τόσο σε επίπεδο νομοθεσίας και νομολογίας όσο και σε επίπεδο βιβλιογραφίας, να συντάσσει νομικά κείμενα, να επιχειρηματολογεί και να είναι σε ετοιμότητα να αντικρούσει την αντίθετη άποψη. Παράλληλα, ο κάθε συμμετέχων διδάσκεται την αξία της συνεργασίας, αφού καλείται να συνεργαστεί με άτομα που ως επί το πλείστον δε γνωρίζει εκ των προτέρων, να αντιμετωπίσει και να επιλύσει τυχόν διαφωνίες που θα ανακύψουν στο πλαίσιο της ομάδας, να συνεργαστεί με τον προπονητή, να ανταποκριθεί σε μια υπόθεση αυξημένου ακαδημαϊκού κύρους και δυσκολίας. Ο διαγωνισμός, τέλος, παρέχει στον φοιτητή τη δυνατότητα να αγορεύσει και να αναπτύξει τον προφορικό νομικό του λόγο, προνόμιο που δε δίνεται στον νέο νομικό σε επίπεδο σχολής.
- Από την εμπειρία σας στη διοργάνωση του διαγωνισμού ποιο πιστεύετε πως είναι το μυστικό της επιτυχίας των νικητριών ομάδων;
Β.Β.: Θεωρώ ότι οι γνώσεις, η συνεχής προσπάθεια, η αφοσίωση και η αφιέρωση πολλών ωρών είναι τα στοιχεία που θα βοηθήσουν τις ομάδες να συγκεντρώσουν όσο το δυνατόν περισσότερα ισχυρά επιχειρήματα μέσα από τη νομική έρευνα που θα πραγματοποιήσουν. Ερχόμενοι οι συμμετέχοντες σε άμεση τριβή με το νομικό αντικείμενο μπορούν με αποφασιστικότητα, σιγουριά και πίστη να ακολουθήσουν το σωστό «μονοπάτι» και να επιτύχουν το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα που είναι η νίκη.
Σ.Σ.: Νομίζω το μυστικό είναι η αγαστή συνεργασία μεταξύ των συμμετεχόντων, το ομαδικό κλίμα, η διατήρηση των ισορροπιών και η πίστη στην ομάδα. Το σίγουρο είναι ότι κάθε συμμετέχων θα κληθεί να επιμερίσει αρμοδιότητες, να υποχωρήσει μπροστά σε μια διαφωνία ή να πείσει τους υπόλοιπους για την ορθότητα της θέσης του, να αντιμετωπίσει ενδεχομένως τις αδυναμίες κάποιου άλλου μέλους της ομάδας ή αντίστοιχα να δώσει χώρο σε κάποιο άλλο που θα κατέχει καλύτερα το υπό κρίση αντικείμενο. Όλα τα ανακύπτοντα ζητήματα πρέπει να αντιμετωπίζονται ομαδικά στο πλαίσιο μιας αρκετά δύσκολης δοκιμασίας, συνολικής διάρκειας τεσσάρων μηνών σκληρής δουλειάς.
- Ποιες άλλες δράσεις πραγματοποιεί αυτό το ακαδημαϊκό έτος η ELSA GREECE;
Β.Β.: Η ELSA Greece πραγματοποιεί συγκεκριμένες και μεγάλες δράσεις, συντονίζει και βοηθάει τα τοπικά σωματεία να εξελιχθούν, ενώ παράλληλα έχει την υποχρέωση εκπροσώπησης της Εθνικής Ομοσπονδίας στις Διεθνείς Καταστατικές Συναντήσεις. Στις 13 και 14 Δεκεμβρίου του 2019 πραγματοποιήθηκε το Συνέδριο Τραπεζικού και Ασφαλιστικού Δικαίου στην Αθήνα με μεγάλη επιτυχία, στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών με πολλούς υποστηρικτές και με τη συμμετοχή καθηγητών υψηλού κύρους. Επιπλέον, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στο πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών Νομικής της ELSA, το λεγόμενο Students Trainee Exchange Programme (STEP), το οποίο έχει μεγάλη διάδραση και αναδεικνύει μια άλλη πτυχή, τη διεθνή πτυχή της νομικής επιστήμης σε έναν νέο φοιτητή. Παράλληλα, για πρώτη φορά, φέτος η ELSA Greece «τρέχει» την Human Rights Campaign, μια Καμπάνια για την ουσιαστική προβολή των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Επί της ουσίας, έχουμε επιλέξει καθιερωμένες παγκόσμιες ημέρες και προσπαθούμε καθ’ όλη τη διάρκεια της ακαδημαϊκής χρονιάς να αναδείξουμε δικαιώματα που έχουν δεχτεί τις μεγαλύτερες παραβιάσεις και τις μεγαλύτερες νομοθετικές μεταβολές. Έτσι, εκπονούμε δράσεις μικρότερου βεληνεκούς, όπως ερωτηματολόγια, συνεντεύξεις, νομικές έρευνες και μεγαλύτερης εμβέλειας, όπως συνέδρια και άλλες δράσεις με την εμπλοκή των τοπικών σωματείων. Επίσης, φέτος για πρώτη φορά, η ELSA Greece αποφάσισε να πραγματοποιήσει Διεθνές συνέδριο στο Ναυτικό Δίκαιο με διεθνείς καθηγητές και συμμετέχοντες.
Σ.Σ.: Ήδη πραγματοποιήθηκε με επιτυχία το συνέδριο Τραπεζικού Δικαίου της ELSA Greece, ενώ φέτος για πρώτη φορά θα λάβει χώρα στη Θεσσαλονίκη το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου ο Εθνικός Διαγωνισμός Διαπραγμάτευσης. Στη συνέχεια, θα διοργανώσουμε για δεύτερη φορά το Athens InfoLaw Conference, με θεματικές που άπτονται της προστασίας προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής στους τομείς της υγείας, της δημόσιας τάξης και της εργασίας και τέλος θα πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο το Διεθνές Συνέδριο Ναυτικού Δικαίου που αντικαθιστά το καθιερωμένο Summer School των προηγούμενων χρόνων και θα είναι μικρότερης διάρκειας αλλά αυξημένου ακαδημαϊκού κύρους.
- Ποια είναι τα νέα εγχειρήματα που σκοπεύετε να αναλάβετε στο μέλλον ώστε να προωθήσετε την εξοικείωση των φοιτητών με την καθημερινότητα της νομικής πραγματικότητας, αλλά και την εν γένει εξέλιξη της ELSA GREECE;
Β.Β.: Για πρώτη φορά η ELSA Greece αναλαμβάνει να διεξάγει τον Εθνικό Διαγωνισμό Διαπραγμάτευσης. Την περσινή χρονιά είχε πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη ένας Τοπικός Διαγωνισμός Διαπραγμάτευσης. Τη φετινή χρονιά θα πραγματοποιηθούν τοπικοί γύροι στις τρεις πόλεις στα τέλη Μαρτίου και ο εθνικός γύρος θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Μαΐου. Ουσιαστικά, θα κληθούν νέοι φοιτητές Νομικής από όλα τα ηλικιακά επίπεδα να διαπραγματευτούν και να χρησιμοποιήσουν την πειθώ, προκειμένου να κερδίσουν τα περισσότερα σε μία διαπραγμάτευση και παράλληλα να εξασκήσουν soft skills όπως το public speaking.
Η ELSA Greece που φέτος «κλείνει» τα 30 χρόνια από την ίδρυσή της, θα συνεχίσει να επιδιώκει να προσφέρει επιλογές και νέες ευκαιρίες στους φοιτητές Νομικής και να έχει δυναμικό αντίκτυπο στην κοινωνία. Εκπροσωπούμε μια εθελοντική οργάνωση και προσπαθούμε καθημερινά να κινητοποιήσουμε τους φοιτητές Νομικής, αλλά και να δώσουμε το δικό μας ξεχωριστό στίγμα μας στην κοινωνία.
Σ.Σ.: Για πρώτη φορά, σε συνδιοργάνωση φυσικά με τα τρία τοπικά σωματεία Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Κομοτηνής, διοργανώνουμε τον Εθνικό Διαγωνισμό Διαπραγμάτευσης. Η επιλογή αυτή έγινε αφού αφουγκραστήκαμε την ανάγκη των φοιτητών για εξοικείωση με τις εναλλακτικές μεθόδους επίλυσης των διαφορών. Η διοργάνωση κάθε νέου εγχειρήματος απαιτεί σκληρή δουλειά, κάθε φορά δοκιμάζουμε, παρακολουθούμε την εξέλιξη κάθε δράσης και την ανταπόκριση των φοιτητών και εντοπίζουμε τυχόν λάθη και οργανωτικές αδυναμίες ώστε να τις διορθώσουμε. Στόχος μας είναι, ως φοιτητικό σωματείο, να αντιλαμβανόμαστε τις ανάγκες και τις επιθυμίες των φοιτητών και να ανταποκρινόμαστε με τον μέγιστο δυνατό τρόπο σε αυτές. Φέτος κλείνουμε 30 χρόνια συνεχούς εξελισσόμενης πορείας και παρουσίας στη νομική κοινότητα της χώρας, προσπαθούμε να ανταποκρινόμαστε όσο το δυνατόν καλύτερα στις απαιτήσεις των μελών μας και να τους προσφέρουμε στοιχεία που λείπουν από τις νομικές σχολές και ιδίως το πρακτικό κομμάτι άσκησης της νομικής επιστήμης, όπως για παράδειγμα τον τρόπο σύνταξης δικογράφων, την παρακολούθηση διεθνών συνεδρίων με πάνελ διεθνών ομιλητών και συνεδρίων σχετικών με νομικά ζητήματα που δεν αναλύονται εις βάθος στη σχολή.
Ευχαριστούμε θερμά τους συντελεστές του 6ου ΕΔΕΔ για την ευγενική παραχώρηση της συνέντευξης!
