17 C
Athens
Τετάρτη, 18 Δεκεμβρίου, 2024
ΑρχικήIn MemoriamIn Memoriam: Υπατία

In Memoriam: Υπατία


Του Ραφαήλ Νικόλαου Μπελενιώτη, 

Η μαθηματικός και φιλόσοφος Υπατία γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και υπήρξε διευθύντρια της νεοπλατωνικής σχολής της Αλεξάνδρειας. Έμεινε στην ιστορία για την πρωτοποριακή φιλοσοφική και επιστημονική σκέψη της όπου και δολοφονήθηκε  υπό άγριες συνθήκες από έναν εξαγριωμένο όχλο χριστιανών.

Έζησε στην Αλεξάνδρεια από τα μέσα του 4ου αιώνα. Πατέρας της ήταν ο Θέωνας. Διάσημος μαθηματικός και αστρονόμος της εποχής του και έλαβε πολύ καλή εκπαίδευση, ενώ φρόντισε να ταξιδέψει στην Αθήνα και στην Ιταλία. Φοίτησε δίπλα στον Πλούταρχο τον νεότερο αλλά και κοντά στον Ιεροκλή. Επιστρέφοντας στην Αλεξάνδρεια δίδαξε μαθηματικά και φιλοσοφία. Πολλοί από τους μαθητές της ανήκαν στους ανώτατους κύκλους της αριστοκρατίας της πόλης και έγιναν σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο επίσκοπος Κυρήνης Συνέσιος και ο έπαρχος της Αλεξάνδρειας Ορέστης. Η ίδια επηρεάστηκε φιλοσοφικά από το έργο των νεοπλατωνικών Πλωτίνο και Ιάμβλιχο.

Όσο γνωρίζουμε για το επιστημονικό έργο της, τα μαθηματικά αποτελούν μονάχα ένα υποσύνολο του σημαντικού έργου που είχε γράψει. Επιμελήθηκε έργα γεωμετρίας, άλγεβρας και αστρονομίας, και γνώριζε πώς να κατασκευάζει αστρολάβους και υγροσκόπια. Μια πλήρη αξιολόγηση της συνεισφοράς της όμως δεν είναι ιστορικά δυνατή να γίνει, τουλάχιστον με τα μέχρι στιγμής δεδομένα. Το γεγονός ότι η Υπατία υπήρξε μαθηματικός δεν χωράει αμφισβήτηση όπως επίσης δεν μπορεί να αμφισβητηθεί και η σύνδεση της με τις διδασκαλίες του Νεοπλατωνισμού.

Για τον θάνατο της υπάρχουν πολλές εικασίες. Ο θάνατος της είναι ίσως και ο λόγος που η Υπατία έμεινε αθάνατη στο πέρασμα των αιώνων. Πολλοί ερευνητές μάλιστα, χωρίζουν την εποχή του Παγανισμού από την εποχή του Χριστιανισμού σύμφωνα με την ημερομηνία του θανάτου της. Ο φόνος της Υπατίας περιγράφεται στα γραπτά του χριστιανού ιστορικού του 5ου αιώνα Σωκράτη του Σχολαστικού ως εξής σε μετάφραση: «Όλοι οι άνθρωποι την σεβόταν και την θαύμαζαν για την απλή ταπεινοφροσύνη του μυαλού της. Ωστόσο, πολλοί με πείσμα την ζήλευαν και επειδή συχνά συναντούσε και είχε μεγάλη οικειότητα με τον Ορέστη, ο λαός την κατηγόρησε ότι αυτή ήταν η αιτία που ο Επίσκοπος και ο Ορέστης δεν γινόταν φίλοι. Με λίγα λόγια, ορισμένοι πεισματάρηδες και απερίσκεπτοι κοκορόμυαλοι με υποκινητή και αρχηγό τους τον Πέτρο, έναν οπαδό αυτής της Εκκλησίας, παρακολουθούσαν αυτή τη γυναίκα να επιστρέφει σπίτι της γυρνώντας από κάπου. Την κατέβασαν με τη βία από την αμαξά της, την μετέφεραν στην Εκκλησία που ονομαζόταν Caesarium, την γύμνωσαν εντελώς, της έσκισαν το δέρμα και έκοψαν τις σάρκες του σώματός της με κοφτερά κοχύλια μέχρι που ξεψύχησε, διαμέλισαν το σώμα της, έφεραν τα μέλη της σε ένα μέρος που ονομαζόταν Κίναρον και τα έκαψαν».

Η Υπατία πέθανε σαν σήμερα στις 8 Μαρτίου του 415 μ.Χ.


Ραφαήλ-Νικόλαος Μπελενιώτης

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1999. Είναι τελειόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με κατεύθυνση στην Ιστορία. Αρέσκεται στο να αποκωδικοποιεί την τρέχουσα επικαιρότητα μέσω της αρθρογραφίας.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Ραφαήλ-Νικόλαος Μπελενιώτης, Σύμβουλος Έκδοσης
Ραφαήλ-Νικόλαος Μπελενιώτης, Σύμβουλος Έκδοσης
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1999. Είναι φοιτητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με κατεύθυνση στην νεότερη και σύγχρονη ελληνική ιστορία.