Της Δήμητρας Χαρέλη,
Το επίπεδο της κοινωνικής ζωής είναι αυτό που διαμορφώνει το χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Στα πλαίσια της σύγχρονης κοινωνίας προσαρμόζεται, διαφοροποιείται ή μεταβάλλεται εντελώς. Αναγκαίο είναι να τεθεί το διαχωριστικό όριο ανάμεσα στις δύο αυτές έννοιες, οι οποίες συχνά παρερμηνεύονται και πολλές φορές ταυτοποιούνται, ενώ δε θα έπρεπε. Η προέλευση και των δύο λέξεων είναι κοινή, καθώς έχουν τις ρίζες τους στο ρήμα «παιδεύω». Η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην παιδεία και την εκπαίδευση είναι αρκετά λεπτή, ώστε πολλές φορές ξεπερνιέται από πολλούς που αγνοούν τη λειτουργία και την σημασία αυτών των δύο εννοιών.
Μέσα σε έναν κόσμο με τόση φασαρία, η απουσία της παιδείας κάνει τον μεγαλύτερο θόρυβο.
Όσο και αν προσπάθησε, δεν κατάφερε κανείς να ορίσει τον όρο εκπαίδευση, παρά μόνο αυτόν της παιδείας και αν αυτό έγινε, τηρήθηκε με ευλάβεια η διαχώρισή τους. Η σημερινή πραγματικότητα χαρακτηρίζεται από τόσο μεγάλο ανταγωνισμό και μια πληθώρα πνευματικών όπλων. Στον κόσμο «των δύο ταχυτήτων», στην κοινωνία του «άσπρου και του μαύρου» ή καλύτερα του «έχω και δεν έχω», μπήκαμε όλοι στο κυνήγι της γνώσης, χωρίς να υπάρχει η επίγνωση ότι στο τέλος μένουμε πραγματικά απαίδευτοι. Συγκριτικά με το παρελθόν, δεν υπάρχει πια παιδεία με την πραγματική της έννοια. Η απουσία της επιβεβαιώνεται συνεχώς σήμερα. Όπου και αν κοιτάξει κανείς, θα το διαπιστώσει. Η δικαιοσύνη, η ανθρωπιά και η ευρυθμία σίγουρα θα μπορούσαν να συναντηθούν μαζί σε κάποια ουτοπική πραγματικότητα, κάποιοι θα τη χαρακτήριζαν και ρομαντική πιθανόν, αλλά η απόλυτη απουσία τους από τη σύγχρονη κοινωνία επιβεβαιώνει την έντονη εξαφάνιση της παιδείας από τον σύγχρονο άνθρωπο, ο οποίος έχει αρχίσει να παίρνει την μορφή τέρατος. Δεν υπάρχει σεβασμός στους νόμους, σεβασμός στο περιβάλλον, ούτε καν σεβασμός στον συνάνθρωπο. Θα ήταν ψέμα να επικαλεστούμε παιδεία σε μια απαίδευτη κοινωνία. Δεν επιδιώκεται πλέον, αμελείται συνεχώς και μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Θα είχαμε να αντιμετωπίσουμε μια τελείως διαφορετική, κοινωνική πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα περισσότερο δίκαιη. Η παιδεία ήταν και θα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αγωγή που λαμβάνει κάποιος από την οικογένειά του σε πρωταρχικό στάδιο και στη συνέχεια, γίνεται μια τελείως προσωπική υπόθεση, προσαρμοσμένη κάθε φορά σε ανάλογες συνθήκες.
Κεφάλαιο Εκπαίδευση
Η αναβάθμισή της έχει διαπεράσει, μέσα από ταχύτατους ρυθμούς, σε αρκετά υψηλά στάδια, εν έτει 2020. Με το πιο εξελιγμένο της πρόσωπο, πλέον, ενσαρκώνει διάφορες μορφές που δεν μπορούσε να συλλάβει ο ανθρώπινος νους μερικές δεκαετίες πριν. Σήμερα, γίνεται λόγος για έννοιες όπως «Εξ αποστάσεως εκπαίδευση» ή «Δια Βίου Εκπαίδευση». Νέες εκπαιδευτικές έννοιες που είναι συνυφασμένες εντελώς με τη ραγδαία τεχνολογική αναβάθμιση. Τα εφόδια που υπάρχουν σε διαθεσιμότητα σήμερα, καθιστούν τεράστιο το ανταγωνιστικό κομμάτι και άκρως αναγκαία την πανεπιστημιακή κατάρτιση κάποιου, προκειμένου να ανταποκριθεί σ’ αυτόν. Η εργαλειακή χρήση της για την κατάκτηση προσωπικών στόχων, όπως είναι η επαγγελματική αποκατάσταση, έχει ως αποτέλεσμα την αλλοίωση της έννοιας «Εκπαίδευση» και τον αποπροσανατολισμό των νέων από την πραγματική σημασία της έννοιας. Η μαζική κατεύθυνση προς την εξυπηρέτηση στόχων έχει μετατρέψει τον προορισμό σε μέσο. Την εκπαίδευση, σήμερα, μπορείς να την πιστοποιήσεις, να τη βάλεις μέσα σε κορνίζα και να την κρεμάσεις στον τοίχο. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να την αποδείξεις εμπράκτως, αλλά ακόμα και αν το κάνεις, δε θα έχεις δείξει και το πραγματικό ποσοστό της παιδείας σου.
