Του Στέφανου Σταγάκη,
Τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρείται μια ανησυχητικά αυξανόμενη εξάπλωση ιογενών λοιμώξεων, και ιδιαίτερα κορυφώνεται η παρουσία ενός ευρέως γνωστού ιού με «περίεργο» όνομα. Ο διάσημος πλέον Κορωνοϊός έχει διχάσει γιατρούς, βιολόγους και ερευνητές. Ακόμη και γλωσσολόγοι έχει χρειαστεί να παρέμβουν για να υποδείξουν τη σωστή ονομασία και ετυμολογική προέλευση του ιού. Πρόκειται για ένα καυτό θέμα που απασχολεί όλους – ή εν πάση περιπτώσει τους περισσότερους – πολίτες, όλες τις ηλικίες, όλες τις ειδικότητες και όλους τους μηχανισμούς του κράτους. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε τι είναι καλό να κάνουμε και τι να αποφεύγουμε.
Σε περιπτώσεις σαν αυτή, που κάθε μέρα ολοένα και μεγαλώνει η ανησυχία, είναι πολύ κρίσιμο να αποφεύγεται ο πανικός. Οι βεβιασμένες αποφάσεις και οι αλυσιδωτές συνέπειές τους είναι βέβαια αποτελέσματα του ομαδικού πανικού· βλέπουμε καθημερινά στα δελτία ειδήσεων πλάνα από άδεια ράφια στα σούπερ μάρκετ, ή ουρές χιλιομέτρων με αναμονή ωρών. Αυτό συμβαίνει επειδή οι πολίτες χάνουν την ψυχραιμία τους, τρέχουν να πάρουν όσα περισσότερα είδη πρώτης ανάγκης μπορούν και να τα αποθηκεύσουν στο σπίτι τους, χωρίς να υπολογίζουν ότι αυτή η κίνηση θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα. Ο ομαδικός αυτός φόβος οδηγεί ακόμα σε επιμέρους απερίσκεπτες ενέργειες. Παρατηρούμε έντονες διαμαρτυρίες, εκκλήσεις για εκδίωξη ανθρώπων, ακόμη και επιθέσεις σε πολίτες που προέρχονται από χώρες που έχουν παρουσιάσει κρούσματα.
Φυσικά, είναι αλήθεια ότι χρειάζονται ορισμένα μέτρα προστασίας. Και όταν μιλάμε για προστασία, εννοούμε πρώτα απ’ όλα πρόληψη. Χρειάζεται σωστή ενημέρωση των πολιτών για το τι είναι η συγκεκριμένη ασθένεια, πώς μεταδίδεται και πώς μπορούν να προστατευτούν από αυτή. Είναι σημαντικό να «αποδαιμονοποιηθεί» η ασθένεια προκειμένου να αποφευχθεί ο πανικός. Πρέπει ακόμα να προετοιμαστούν κατάλληλα οι κρατικές δομές. Νοσοκομεία, φορείς υποδοχής και περίθαλψης, υγειονομικές υπηρεσίες, πρέπει να τεθούν σε συναγερμό ώστε να απομονώσουν και να αντιμετωπίσουν πιθανά κρούσματα έγκαιρα και με αποτελεσματικότητα. Τέλος, είναι καλό όλοι μας να θυμόμαστε τους βασικούς κανόνες υγιεινής και επιπλέον να είμαστε τακτικοί στην τήρησή τους. Αυτό δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση να αποφεύγουμε τους ανθρώπους. Σημαίνει να είμαστε προσεκτικοί στην καθαριότητα που ακολουθούμε.
Τίποτα από τα παραπάνω δε μας είναι άγνωστο, παρόλα αυτά σε τέτοιες συνθήκες μάς χρειάζεται διαρκής υπενθύμισή τους. Δεδομένης της ολοένα αυξανόμενης ανησυχίας, δεν μπορούμε να μένουμε αμέτοχοι σε τέτοια ζητήματα ούτε να συμπαρασυρθούμε σε ένα γενικευμένο χάος. Από την άλλη πλευρά, παραμένουμε προσεκτικοί και φροντίζουμε τον εαυτό μας ακολουθώντας τις ενδεδειγμένες οδηγίες προστασίας. Δύο είναι οι λέξεις που συνοψίζουν τα πάντα: πρόληψη και ψυχραιμία.