Της Άννας Κανελλοπούλου,
Εκ φύσεως ο άνθρωπος, όπως κάθε ζωντανός οργανισμός, έχει ανάγκη από τροφή για την επιβίωσή του. Ενώ, όμως, παλιότερα το φαγητό ήταν αποκλειστικά συνδεδεμένο με την κάλυψη των βιολογικών μας αναγκών, πλέον παρατηρείται ολοένα και περισσότερο ότι πίσω από τις διατροφικές συνήθειές μας κρύβεται η γενικότερη στάση ζωής μας. Με απλά λόγια, ο σύγχρονος άνθρωπος δεν τρώει απλώς για να χορτάσει, αλλά το φαγητό του συνοδεύεται από αντιλήψεις, πεποιθήσεις και απόψεις. Εμφανίζεται, έτσι, ένα ρεύμα εποχής, που συνεχώς διογκώνεται, η χορτοφαγία.
Ως «χορτοφάγοι» χαρακτηρίζονται εκείνοι που αποφεύγουν την κατανάλωση κρέατος, πουλερικών, θαλασσινών και παραγώγων αυτών στη διατροφή τους. Οι λόγοι που επιλέγει κανείς τη χορτοφαγία είναι εντελώς προσωπικοί, συνήθως όμως αφορούν θέματα ηθικής και προστασίας των ζώων, θρησκευτικά ζητήματα ή ακόμα και ανησυχία για την ασφάλεια του κρέατος ως τρόφιμο. Οι χορτοφάγοι, όμως, παρότι εμφορούνται από μια κοινή απέχθεια προς το κρέας, δεν αποτελούν ενιαίο σύνολο, καθώς δε διακατέχονται όλοι από τις ίδιες πεποιθήσεις. Στην πραγματικότητα, διακρίνονται σε περισσότερες επιμέρους κατηγορίες, με κυριότερες τους «vegetarian» από τη μία και τους «vegan» από την άλλη. Εύλογα, λοιπόν, τίθεται το ερώτημα: σε τι διαφέρει ένας «vegetarian» από έναν «vegan»; Οι διαφορές τους εντοπίζονται σε δύο βασικά σημεία, τόσο σε πρακτικό, όσο και σε ιδεολογικό επίπεδο.
Όσον αφορά στις διατροφικές συνήθειες, οι «vegetarian» δεν τρώνε κρέας, ψάρι ή πουλερικά, αλλά συνηθίζουν να καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως τυρί, αυγά, γάλα ή γιαούρτι. Παράλληλα, παρατηρείται μια σχετική ευχέρεια στη διαμόρφωση της διατροφής τους, ανάλογα με τις προτιμήσεις του καθενός, καθώς υπάρχουν οι «lacto-vegetarians» που τρώνε γαλακτοκομικά, αλλά όχι αυγά, οι «ovo-vegetarians» που τρώνε αυγά, αλλά όχι γαλακτοκομικά, οι «pollo-vegetarians» που δεν τρώνε κρέας και ψάρι, αλλά έχουν στο διαιτολόγιό τους κοτόπουλο, οι «pesce(a)tarians» που δεν τρώνε κανένα είδος κρέατος συμπεριλαμβανομένων των πουλερικών, αλλά έχουν στο διαιτολόγιό τους ψάρια, θαλασσινά, αυγά και γαλακτοκομικά προϊόντα και οι «fruitarians» ή «ωμοφάγοι» που καταναλώνουν αποκλειστικά και μόνο ωμά εποχιακά φρούτα και λαχανικά, ανάλατους και άψητους ξηρούς καρπούς και σπόρους. Από ιδεολογικής απόψεως, οι “vegetarian” δεν είναι απαραίτητο να ασπάζονται απόψεις σχετικά με την προστασία των ζώων, οι περισσότεροι, μάλιστα, καταφεύγουν στη χορτοφαγία για τη βελτίωση της υγείας τους.
Στην αντίπερα όχθη βρίσκονται οι «vegan», οι οποίοι υιοθετούν ένα αρκετά πιο αυστηρό είδος χορτοφαγικής διατροφής και τρόπου ζωής. Γι’ αυτούς βασικό πυλώνα αποτελεί η αγάπη τους για τα ζώα, η πεποίθησή τους ότι θανατώνονται με βάναυσο τρόπο για να γίνουν «βορά» του ανθρώπου και η επιθυμία τους να αυτοδεσμευτούν. Θεωρούν, δηλαδή, πως τα ζώα που εκτρέφονται για την παραγωγή κρέατος ή γαλακτοκομικών προϊόντων ζουν κάτω από καταχρηστικές συνθήκες, εξυπηρετούν εμπορικούς σκοπούς και συντηρούν τη βιομηχανία υπερπαραγωγής ζωικών προϊόντων με απάνθρωπα μέσα. Ένας «vegan» αποβάλλει εντελώς από τη διατροφή του όχι μόνο το κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια και τα γαλακτοκομικά, αλλά και οτιδήποτε προέρχεται από κάποιο ζώο, όπως για παράδειγμα το μέλι. Ταυτόχρονα, γίνεται ακτιβιστής για τα δικαιώματά τους και δε χρησιμοποιεί ζωικά προϊόντα σε καμία πτυχή της ζωής τους. Χαρακτηριστικά, οι «vegan» απορρίπτουν το μαλλί και το μετάξι στην ένδυσή τους.
Αδιαμφισβήτητα, η ιδεολογία των «vegan» παρουσιάζει ενδιαφέρον και μάλιστα οι υποστηρικτές της αυξάνονται διαρκώς, παρά την έντονη κριτική που δέχονται από τους κρεατοφάγους. Η δυναμική τους έχει προκαλέσει τέτοια «επανάσταση» στην αγορά που συνεχώς βλέπουμε στα ράφια των σούπερ μάρκετ υποκατάστατα διατροφής, στους καταλόγους των εστιατορίων πιάτα ειδικά για «vegan» και στα μαγαζιά ρούχα απολύτως φιλικά προς αυτούς. Οφείλουμε, όμως, να παραδεχτούμε πως η ενημέρωση για το ζήτημα παραμένει ελλιπής και πως δεν είναι λίγοι εκείνοι που παίρνουν μια τέτοια απόφαση χωρίς να έχουν ζητήσει συμβουλές από κάποιον ειδικό, αφού αρκούνται στις πληροφορίες που τους παρέχει το διαδίκτυο ή ακόμα χειρότερα επηρεάζονται από την τάση της εποχής και θέλουν να συμβαδίζουν με τη «μόδα».
Όποια απόφαση και να λάβει κανείς σχετικά με τη διατροφή του, είναι σίγουρα σεβαστή και προσωπική, σε καμία περίπτωση, όμως, δεν είναι μια απλή απόφαση, ούτε μπορεί να εξαρτάται από τη μόδα. Η υγεία μας επηρεάζεται απόλυτα από τη διατροφή μας, γι’ αυτό καλύτερα προτού συνδυάσουμε τις πεποιθήσεις μας με το φαγητό μας, ας πάρουμε τη γνώμη ενός ειδικού!
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1999 με καταγωγή από την Τρίπολη. Το 2017 αποφοίτησε από το Αρσάκειο Τοσίτσειο Εκάλης και έκτοτε είναι φοιτήτρια στην Νομική Σχολή Αθηνών. Στο πλαίσιο αυτό έχει συμμετάσχει σε προσομοιώσεις των Ηνωμένων Εθνών (M.U.N) και συχνά παρακολουθεί νομικά συνέδρια. Παράλληλα δραστηριοποιείται ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νέων Νομικών (ELSA). Λατρεύει τα ταξίδια, την διασκέδαση και το θέατρο.
